Ngừa biến chứng khi người cao tuổi bị sốt

Khi thời tiết thay đổi người cao tuổi, do đặc điểm sinh lý có nhiều thay đổi, hệ miễn dịch hoạt động kém hiệu quả dễ mắc một số bệnh như nhiễm khuẩn tại đường hô hấp, tiêu hóa… mà biểu hiện dễ nhận biết đầu tiên là sốt. Tuy nhiên, nếu không biết cách xử trí thích hợp khi người cao tuổi bị sốt có thể xảy ra một số biến chứng, ảnh hưởng rất lớn đến sức khoẻ. Nhiễm khuẩn-Nguyên nhân hàng đầu gây sốt ở người cao tuổi Có rất nhiều nguyên nhân gây sốt ở người...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ngừa biến chứng khi người cao tuổi bị sốt Ngừa biến chứng khi người cao tuổi bị sốtKhi thời tiết thay đổi người cao tuổi, do đặc điểmsinh lý có nhiều thay đổi, hệ miễn dịch hoạt độngkém hiệu quả dễ mắc một số bệnh như nhiễm khuẩntại đường hô hấp, tiêu hóa… mà biểu hiện dễ nhậnbiết đầu tiên là sốt. Tuy nhiên, nếu không biết cáchxử trí thích hợp khi người cao tuổi bị sốt có thể xảyra một số biến chứng, ảnh hưởng rất lớn đến sứckhoẻ.Nhiễm khuẩn-Nguyên nhân hàng đầu gây sốt ởngười cao tuổiCó rất nhiều nguyên nhân gây sốt ở người cao tuổi(NCT) nhưng hay gặp nhất là sốt do mắc bệnhnhiễm khuẩn. Bệnh nhiễm khuẩn ở NCT có thể làđường hô hấp như viêm họng, viêm mũi, xoang,viêm phế quản, viêm phổi, ápxe phổi, lao phổi. Bệnhnhiễm khuẩn ở NCT cũng có thể gặp ở đường tiêuhoá như viêm ruột, viêm đường mật cấp hoặc bịviêm nhiễm ở đường tiết niệu hoặc bị các bệnh dovirút gây ra như sốt xuất huyết, sốt phát ban, sốtrét… Ngoài ra, người ta thấy NCT cũng có thể bị sốtkhông do bệnh nhiễm khuẩn như một số bệnh ungthư, bệnh về máu, gãy xương, bệnh nội tiết… Sốt cóthể là sốt cấp tính hoặc sốt kéo dài. Sốt cũng có thểlà sốt rất cao nhưng cũng có thể thân nhiệt chỉ vượtquá chỉ số bình thường từ 0,5 độ đến 1 hoặc 2 độ.Sốt có thể được phân chia một cách tương đối nhưsốt nhẹ là thân nhiệt từ trên 37oC đến dưới 38oC; sốttrung bình là thân nhiệt từ 38oC đến dưới 39oC vàsốt cao là khi thân nhiệt trên 39oC. Rối loạn nhịp tim là biến chứng dễ gặp khi người cao tuổi bị sốt.Một số biến chứng có thể xảy ra khi NCT bị sốtKhi NCT bị sốt nếu không xử trí kịp thời thì rất cóthể xảy ra một số biến chứng, thậm chí biến chứngnguy hiểm đến tính mạng, nhất là sốt ở một số bệnhnhân đang mắc bệnh mạn tính như bệnh tim mạch,tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh thận, bệnh thuộchệ hô hấp (viêm phổi, hen suyễn, lao phổi, viêmphổi tắc nghẽn mạn tính... ). Biến chứng hay gặpnhất là ở hệ thần kinh, nhẹ thì nhức đầu, chóng mặt,nặng hơn thì lơ mơ, mê sảng, thậm chí gây co giật.Đối với hệ tim mạch thì có thể gây mạch nhanh, rốiloạn nhịp tim, huyết áp tăng (nếu người bệnh có tiềnsử tăng huyết áp thì rất nguy hiểm). Sốt ở NCT cũngcó thể gây buồn nôn, nôn, đau bụng, chán ăn hoặc ănvào không tiêu, ậm ạch rất khó chịu. Khi sốt có thểlàm cho NCT bị rối loạn nhịp thở như khó thở, thởnông và khi sốt cũng rất dễ gây nên tiểu tiện ít donước được thoát ra theo đường bài tiết mồ hôi vànhư vậy sẽ ảnh hưởng đến chức năng bài tiết củathận.Những điều cần làm và nên tránhĐiều cần làm: Trước hết cần cặp nhiệt kế xem sốtbao nhiêu độ. Thân nhiệt của người bình thường là37oC với điều kiện là cặp nhiệt kế ở miệng hoặc ởhậu môn. Nhưng vì hầu hết là cặp nhiệt độ ở nách, vìvậy nếu cặp nhiệt độ ở nách thì phải cộng thêm 0,5độ nữa mới đúng thân nhiệt thực. Sốt có nghĩa làthân nhiệt vượt quá 37oC. Tuy vậy cũng có thể gặpmột số trường hợp ở NCT tuy mắc bệnh nhiễmkhuẩn nặng nhưng khi cặp nhiệt độ thì không thấythân nhiệt tăng (không thấy sốt) thậm chí thân nhiệtcòn hạ. Lý do có thể do sức đề kháng và phản xạ củacơ thể quá yếu, đặc biệt ở người bệnh tuổi cao, sứcyếu, nằm lâu ngày, suy dinh dưỡng. Khi người caotuổi bị sốt cần được chăm sóc chu đáo, đảm bảouống đủ nước, có thể là nước ép quả tươi như chanh,cam, xoài, dưa hấu… Ngoài ra, cần được uống thêmnước pha từ dung dịch osezol, uống thuốc hạ sốt vàsử dụng kháng sinh nếu có nhiễm khuẩn.Điều nên tránh: Đối với NCT khi bị sốt, tuyệt đốikhông được truyền dịch tại gia đình hoặc ở nơikhông đủ điều kiện chống sốc.Bởi vì kỹ thuật truyềndịch thì nhiều y tá điều dưỡng có thể thực hiện đượcmột cách thành thạo nhưng việc xử trí bị sốc (phảnứng) khi truyền dịch thì không phải ai cũng giảiquyết được. Đối với NCT bị sốt mà đang bị tănghuyết áp, cũng không truyền dịch. Khi dùng dùngthuốc hạ nhiệt, liều trung bình cho người lớn là 0,5gmỗi một lần và sau từ 4 - 6 giờ có thể dùng lại, nếuvẫn còn sốt trên 38oC nhưng cần lưu ý là trong viênparacetamol dạng viên sủi có thêm thành phần muốibicacbonat natri nên những người có tăng huyết ápkhông nên dùng. Ngoài ra, thuốc paracetamol nếudùng dài ngày sẽ không tốt vì chúng có nhiều tácdụng phụ, ảnh hưởng đến chức năng gan. ...