Ngứa có nguy hiểm và phiền phức không?

Ngứa là triệu chứng chính của bệnh lý về da nhưng nó cũng là một biểu hiện quan trọng của một chứng bệnh nội tạng hay hệ thống mà từ lâu đã được biết là gây ra ngứa. Với tiến bộ mới trong 10 năm qua đã cung cấp cái nhìn sâu vào bệnh học thần kinh của ngứa và đã mở ra những khả năng thú vị để cải thiện điều trị. Đi tìm… đường dẫn của ngứa BS sẽ khám để biết ngứa là do bệnh lý nội tạng hay do nguyên nhân nào đó hay là...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ngứa có nguy hiểm và phiền phức không? Ngứa có nguy hiểm và phiền phức không? Ngứa là triệu chứng chính của bệnh lý về da nhưng nó cũng làmột biểu hiện quan trọng của một chứng bệnh nội tạng hay hệ thống màtừ lâu đã được biết là gây ra ngứa. Với tiến bộ mới trong 10 năm qua đãcung cấp cái nhìn sâu vào bệnh học thần kinh của ngứa và đã mở ranhững khả năng thú vị để cải thiện điều trị. Đi tìm… đường dẫn của ngứa BS sẽ khám để biết ngứa là do bệnh lý nội tạng hay do nguyên nhânnào đó hay là do bệnh lý về da liễu. Khi các bệnh lý nội tạng là nguyên nhân gây ngứa, bệnh nhân (BN) cóthể có làn da bình thường hoặc xuất hiện tổn thương phụ, chẳng hạn như: vếttrầy xước da do gãi, các nốt sẩn ngứa, hoặc dấu hiệu của nhiễm khuẩn thứphát. BN có thể có các dấu hiệu ban cánh bướm ở mặt - dấu hiệu đặc trưngcủa lupus ban đỏ hệ thống (ban đỏ ở 2 gò má bắc cầu qua sống mũi). Haynhững dấu hiệu khác của bệnh nội tạng khác như sau: - Ngứa do bệnh suy thận: khô da lan tỏa, tổn thương móng tay. BN cóthể có các dấu hiệu của đau thần kinh ngoại biên, mệt mỏi, phù, cao huyếtáp… và các dấu hiệu của tăng urê máu khác… - Ngứa do ứ mật: dấu hiệu của bệnh gan bao gồm vàng da, xanh xao,nốt giãn mạch hình nhện, lách to và cổ trướng… - Ngứa do bệnh lý nội tiết: BN suy giáp có móng tay giòn và khô, davà tóc khô dễ gãy và rụng. BN tăng năng tuyến giáp có dấu hiệu như: nhịptim nhanh, run tay, lồi mắt, rung nhĩ… - Ngứa do bệnh lý huyết học: BN thiếu sắt có thể bị ngứa và thườngbiểu hiện: da xanh xao, niêm mạc mắt nhạt màu… - Ngứa và các bệnh ác tính: BN có bệnh Hodgkin có thể phát hiệnđược do nổi một hay nhiều hạch. Hạch ở cổ, nách, hoặc bẹn, sốt kéo dài, đổmồ hôi đêm, yếu mệt, sụt cân dù việc ăn uống vẫn bình thường, ho hoặc khóthở, ngứa ngoài da. Khi ngứa đi kèm với sang thương ngoài da gợi ý bệnh lý chuyên khoada liễu nhiều hơn. Xét nghiệm cần làm khi bị ngứa dai dẳng và không có tổn thươngtrên da Kiểm tra chức năng thận. Công thức máu. Xét nghiệm hormone tuyến giáp, tuyến cận giáp. Xét nghiệm chức năng gan, Xquang, CT Scan, MRI cũng có thể hữuích trong ngứa khu trú do bệnh lý thần kinh: ví dụ do khối u tủy sống, dobệnh thoái hóa cột sống… Tầm soát ung thư được chỉ định khi nghi ngờ (giảm cân, thay đổi tínhchất và thói quen đại tiện…). Xét nghiệm HIV được chỉ định khi có vấn đề(sút giảm cân nặng, sử dụng các chất gây nghiện không an toàn, tình dụckhông an toàn…). Xét nghiệm phân, máu tìm ký sinh trùng. Điều trị ngứa như thế nào? Việc điều trị chứng ngứa do bệnh lý nội tạng hay hệ thống thay đổitùy theo nguyên nhân gây bệnh. Liệu pháp mới dựa trên những tiến bộ trongsự hiểu biết về cơ chế gây ngứa. Tuy nhiên, không cần phải điều trị dứt điểmchứng bệnh mà chỉ điều trị triệu chứng nhằm xoa dịu dấu hiệu ngứa làm BNkhó chịu mà thôi. Nếu bị chứng ngứa toàn thân thì trước hết, nên giữ mát cơthể vì cường độ của ngứa thường bị tăng lên khi da bị nóng hoặc tăng tiếtmồ hôi. Bạn nên tránh các loại thực phẩm nhiều gia vị và đồ uống có cồn. Menthol trong kem calamin dùng để bôi tại chỗ cũng được đánh giácao ở nhiều BN, gây ra một cảm giác làm mát, dịu triệu chứng ngứa. Kem capsaicin 0,025%: có thể làm cho vùng da và khớp ít nhạy cảmvới đau và ngứa do suy yếu chất P trong tế bào thần kinh cảm giác ngoạibiên, giảm dẫn truyền cảm giác. Chỉ nên áp dụng với ngứa khu trú. Khô da là một nguyên nhân gây ngứa và luôn cần được khắc phụcbằng duy trì độ ẩm cho da bằng các dung dịch hay kem làm ẩ m da, cải thiệnmôi trường sống, uống nước đủ và tránh xà phòng. Khô da là trình trạng haygặp ở người lớn tuổi và đặc biệt quan trọng trong chứng khô da do suy thậnmãn tính. Thuốc kháng histamin thường hiệu quả không cao, trừ khi cơ chế gâyngứa chủ yếu qua trung gian của histamine, ví dụ như: mề đay, nhờ tác độngan thần của thế hệ thuốc kháng histamine H1 đầu tiên có thể hữu ích trongcác trường hợp khác của ngứa kinh niên Thuốc này thuộc dạng mua khôngcần toa, BN có thể tự ý dùng được nhưng nhớ đọc kỹ hướng dẫn trước khidùng. Những trường hợp ngứa khu trú, chỉ cần sử dụng thuốc bôi tại chỗcapsaicin. Trong trường hợp không đáp ứng thì sử dụng kỹ thuật kích thíchthần kinh bằng điện qua da (thượng bì) thường rất hiệu quả. Ngoài ra, một số biện pháp khác thường được bác sĩ chỉ định như: Corticosteroid dùng theo đường toàn thân hay tại chỗ không phải bảnchất là thuốc chống ngứa và chỉ có hiệu quả làm giảm ngứa do kết quả củatình trạng viêm da. Liệu pháp dùng tia cực tím B (có bước sóng 311nm) là có lợi trongtình trạng ngứa toàn thân do hầu hết các nguyên nhân, và đặc biệt hữu íchtrong ngứa do suy thận giai đoạn cuối. Dùng doxepin theo đường uống, một thuốc chống trầm cảm ba vòng(tricyclic), là một chất ức chế không đặ ...