Danh mục

Nguồn gốc của gia đình – Phần 3

Số trang: 23      Loại file: pdf      Dung lượng: 198.21 KB      Lượt xem: 8      Lượt tải: 0    
Thư viện của tui

Xem trước 3 trang đầu tiên của tài liệu này:

Thông tin tài liệu:

Bây giờ, ta đến với một phát hiện khác của Morgan, nó ít ra cũng quan trọng ngang với việc khôi phục những hình thức nguyên thủy của gia đình, từ các chế độ thân tộc. Đó là việc chứng minh rằng các tập đoàn thân tộc - được đặt theo tên các con vật - ở bộ lạc của người Indian ở Mĩ, về cơ bản là đồng nhất với genea của người Hi Lạp và gentes của người La Mã; rằng hình thức ở Mĩ là gốc, còn hình thức ở người Hi Lạp và La Mã...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nguồn gốc của gia đình – Phần 3 Nguồn gốc của gia đình – Phần 3IIITHỊ TỘC IROQUOISBây giờ, ta đến với một phát hiện khác của Morgan, nó ít ra cũng quan trọngngang với việc khôi phục những hình thức nguyên thủy của gia đình, từ các chế độthân tộc. Đó là việc chứng minh rằng các tập đoàn thân tộc - được đặt theo tên cáccon vật - ở bộ lạc của người Indian ở Mĩ, về cơ bản là đồng nhất với genea củangười Hi Lạp và gentes của người La Mã; rằng hình thức ở Mĩ là gốc, còn hìnhthức ở người Hi Lạp và La Mã là phái sinh, về sau mới có; rằng toàn bộ tổ chức xãhội - gồm thị tộc, bào tộc, bộ lạc - của người Hi Lạp và La Mã nguyên thủy, thìcũng tương tự với tổ chức xã hội của người Indian ở Mĩ; rằng thị tộc là một thểchế có ở tất cả các dân dã man, cho đến tận khi họ bước vào thời văn minh, và cảsau đó nữa (theo những tài liệu hiện có). Điều đó đã tức thì làm rõ những vấn đềkhó nhất của những thời kì cổ nhất trong lịch sử Hi Lạp và La Mã; đồng thời manglại cho ta một khối lượng thông tin bất ngờ, về những đặc trưng cơ bản của kết cấuxã hội ở thời nguyên thủy, trước khi Nhà nước xuất hiện. Khi ta đã hiểu được vấnđề, thì nó có vẻ đơn giản; nhưng cũng phải tới gần đây, Morgan mới tìm ra nó. Ởtác phẩm trước của mình*, xuất bản năm 1871, ông vẫn ch ưa phát hiện được bímật ấy; chính việc phát hiện đó đã làm cho các nhà nhân loại học người Anh, vốnrất tự tin, nay phải [tạm thời] im như thóc.Từ gens của tiếng Latin - mà Morgan hay dùng để chỉ các tập đoàn thân tộc nóitrên - đồng nghĩa với từ genos của tiếng Hi Lạp, đều có gốc là từ gan - nghĩa là“sinh đẻ” - của tiếng Aryan (tiếng Đức là kan; theo qui luật, chữ g của tiếng Aryanđược thay bằng chữ k trong tiếng Đức). Gens, genos, janas (tiếng Phạn), kuni(tiếng Goth), kyn (tiếng Norse cổ & Anglo-Saxon), kin (tiếng Anh), kunne (tiếngmiền Trung thượng Đức); đều có nghĩa là dòng dõi, huyết tộc. Nhưng gen vàgenos còn đặc biệt được dùng để chỉ các tập đoàn thân tộc, tự hào là có chunghuyết thống (với người Hi Lạp và La Mã thì là một ông tổ chung), nhờ các thiếtchế xã hội và tôn giáo mà hợp thành một cộng đồng riêng biệt; nguồn gốc và đặcđiểm của chúng, với các sử gia của chúng ta, tới nay vẫn còn chưa rõ.Lúc trước, khi bàn về gia đình punalua, ta đã thấy một thị tộc - ở hình thức đầutiên của nó - là do cái gì cấu tạo nên rồi. Thị tộc đó bao gồm những người - do chếđộ hôn nhân punalua, và theo những quan niệm tất nhiên phải thống trị trong chếđộ đó - hợp thành một đám con cháu của một bà mẹ tổ riêng, là người lập ra thịtộc. Với hình thức gia đình ấy thì không thể biết rõ ai là cha, nên chỉ có mẫu hệđược tính thôi. Vì anh em trai không được lấy chị em gái ruột, mà chỉ được lấyđàn bà ngoài thị tộc, làm vợ; nên con cái của những người đàn bà ngoại tộc đó,theo mẫu hệ, đều không thuộc thị tộc của cha chúng. Do đó, chỉ có con cháu củacác thành viên nữ là ở lại trong thị tộc; còn con cháu của các thành viên nam, thìđược chuyển sang thị tộc của mẹ chúng. Tập đoàn thân tộc ấy sẽ trở thành cái gì,khi nó tự lập thành một tập đoàn riêng biệt, đứng trước các tập đoàn tương tự kháctrong bộ lạc?Morgan lấy thị tộc Iroquois, đặc biệt là thị tộc của bộ lạc Seneca, làm hình thức cổđiển của cái thị tộc ban đầu đó. Trong bộ lạc đó có t ám thị tộc, đều lấy tên các convật: Sói, Gấu, Rùa, Hải li; Nai, Dẽ giun, Diệc, Diều hâu. Trong mỗi thị tộc đều cócác tục lệ sau:1. Thị tộc bầu ra tù trưởng (sachem, lãnh đạo thời bình) và thủ lĩnh quân sự (chief,chỉ huy thời chiến). Tù trưởng phải là thành viên thị tộc; chức vụ đó được chuyểntheo thừa kế, tức là nếu bị khuyết thì cần có người khác lên thay ngay. Thủ lĩnhquân sự thì có thể là người ngoại tộc; cũng có thể không có chức vụ đó, trong mộtthời gian. Con trai một tù trưởng không bao giờ được bầu làm tù trưởng, do chế độmẫu hệ vẫn thịnh hành ở người Iroquois, nên người con trai đó thuộc một thị tộckhác. Nhưng người ta có thể bầu, và vẫn thường bầu, cho anh em trai người tùtrưởng trước, hoặc con trai của chị em gái người đó. Tất cả đều tham gia bầu cử,nam cũng như nữ. Nhưng cuộc bầu cử cần được bảy thị tộc kia phê chuẩn; chỉ khiđó, người trúng cử mới được cho nhậm chức một cách trọng thể, bởi hội đồngchung của liên minh Iroquois. Sau đây ta sẽ thấy tầm quan trọng của việc đó.Quyền lực của tù trưởng trong thị tộc có tính gia trưởng, nhưng chỉ thuần túy vềmặt đạo đức; ông ta không có một công cụ c ưỡng chế nào cả. Với chức vụ củamình, ông ta cũng là thành viên của hội đồng bộ lạc Seneca, cũng nh ư hội đồngcủa liên minh Iroquois. Thủ lĩnh quân sự thì chỉ ra mệnh lệnh trong thời chiếnthôi.2. Thị tộc tùy ý bãi miễn tù trưởng và thủ lĩnh quân sự. Việc này cũng do toàn thểnam nữ thành viên thực hiện. Sau khi bị bãi miễn, tù trưởng và thủ lĩnh quân sự lạitrở thành chiến binh và thường dân, như các thành viên khác. Hội đồng bộ lạccũng có quyền bãi miễn tù trưởng, kể cả khi thị tộc không muốn.3. ...

Tài liệu được xem nhiều: