NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN

Chủ nghĩa Mác - Lênin và ba bộ phận cấu thành - Chủ nghĩa Mác - Lênin là hệ thống quan điểm và học thuyết khoa học của C.Mác (Karl Marx 1818 - 1883), Ph.Ăngghen (Friedrich Egels, 1820 - 1895) và sự phát triển của V. I. Lênin (Vladimir Ilich Lenin 1870 - 1924). Chủ nghĩa Mác -Lênin được hình thành và phát triển trên cơ sở kế thừa những giá trị tư tưởng nhân loại và tổng kết thực tiễn thời đại; là thế giới quan, phương pháp luận phổ biến của nhận thức khoa học và thực tiễn cách...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN CHƯƠNG MỞ ĐẦU NHẬP MÔN NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN I. Khái lược về chủ nghĩa Mác - Lênin 1. Chủ nghĩa Mác - Lênin và ba bộ phận cấu thành - Chủ nghĩa Mác - Lênin là hệ thống quan điểm và h ọc thuy ết khoa h ọc c ủa C.Mác (Karl Marx 1818 - 1883), Ph.Ăngghen (Friedrich Egels, 1820 - 1895) và s ự phát triển của V. I. Lênin (Vladimir Ilich Lenin 1870 - 1924). Chủ nghĩa Mác -Lênin được hình thành và phát triển trên cơ sở kế thừa những giá trị tư tưởng nhân loại và t ổng kết thực tiễn thời đại; là thế giới quan, phương pháp luận ph ổ biến của nh ận th ức khoa học và thực tiễn cách mạng; là khoa học về sự nghiệp giải phóng giai c ấp vô sản và nhân dân lao động khỏi chế độ áp bức, bóc lột và tiến tới giải phóng con người. - Nội dung của chủ nghĩa Mác - Lênin bao gồm 3 bộ phận lý luận là: + Triết học Mác - Lênin + Kinh tế chính trị Mác - Lênin + Chủ nghĩa xã hội khoa học - Đối tượng, vị trí, vai trò và tính thống nhất của 3 b ộ ph ận lý lu ận c ấu thành chủ nghĩa Mác - Lênin + Triết học Mác - Lênin nghiên cứu những quy luật vận động, phát triển chung nhất của tự nhiên, xã hội và tư duy; xây dựng thế giới quan và ph ương pháp lu ận chung nhất của nhận thức khoa học và thực tiễn cách mạng. + Kinh tế chính trị Mác - Lênin nghiên cứu những quy luật kinh tế của xã hội đặc biệt là những quy luật kinh tế của quá trình ra đời, phát triển và suy tàn c ủa phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa và sự ra đời, phát tri ển c ủa ph ương th ức s ản xuất cộng sản chủ nghĩa. + Chủ nghĩa xã hội khoa học là sự vận dụng thế giới quan và phương pháp luận triết học, kinh tế chính trị Mác - Lênin vào việc nghiên cứu những quy luật khách quan của quá trình cách mạng XHCN – bước chuyển từ chủ nghĩa t ư b ản lên ch ủ nghĩa xã hội và tiến tới chủ nghĩa cộng sản. Ngày nay có nhiều học thuyết với lý tưởng nhân đạo về giải phóng giai c ấp, giải phóng nhân dân lao động, giải phóng con người nhưng chỉ có chủ nghĩa Mác - Lênin là học thuyết khoa học nhất, cách mạng nhất và chân chính nhất để th ực hiện lý tưởng đó. 2. Khái lược sự ra đời và phát triển của chủ nghĩa Mác - Lênin a. Những điều kiện, tiền đề của sự ra đời chủ nghĩa Mác * Điều kiện về kinh tế - xã hội - Chủ nghĩa Mác ra đời vào những năm 40 của thế kỷ XIX. Đây là thời kỳ phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa ở các nước Tây Âu phát tri ển m ạnh m ẽ trên nền tảng cuộc cách mạng công nghiệp (trước tiên được thực hiện ở Anh vào cuối th ế kỷ XVIII). Cuộc cách mạng công nghiệp này đã đem lại: 1 + Lực lượng sản xuất phát triển mạnh mẽ. Tính chất xã hội hoá của lực lượng sản xuất trên cơ sở phân công lao động diễn ra ngày càng sâu s ắc, đánh d ấu b ước chuyển từ nền sản xuất thủ công tư bản chủ nghĩa sang nền sản xuất đại công nghiệp tư bản chủ nghĩa. + Làm thay đổi sâu sắc cục diện xã hội mà trước h ết là s ự hình thành và phát triển của giai cấp vô sản. + Sự phát triển chủ nghĩa tư bản càng làm cho mâu thuẫn gi ữa lực l ượng s ản xuất phát triển cao và mang tính chất xã hội hoá sâu s ắc với quan h ệ s ản xu ất t ư b ản, dựa trên chế độ sở hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa về tư liệu sản xuất, biểu hiện về mặt xã hội của mâu thuẫn này là mâu thuẫn giai cấp giữa giai cấp vô sản với giai c ấp tư sản ngày càng gay gắt. Từ đó dẫn đến hàng loạt cuộc đấu tranh c ủa công nhân chống lại giai cấp tư sản: Ở Pháp có khởi nghĩa của công nhân dệt ở Liông 1831 và 1834; ở Anh có phong trào Hiến Chương (10 năm) vào cuối những năm 30, đầu những năm 40 của thế kỷ XIX; Đức có phong trào đấu tranh của công nhân dệt ở Xilêdi => Những phong trào đấu tranh trên là bằng chứng lịch sử thể hiện giai cấp vô sản đã trở thành lực lượng chính trị độc lập, tiên phong trong cuộc đấu tranh cho nền dân ch ủ, công bằng và tiến bộ xã hội. + Phong trào đấu tranh của giai cấp vô sản nổ ra mạnh mẽ nhưng lần lượt th ất bại, nó đặt ra yêu cầu khách quan là cần phải được soi sáng bằng lý luận khoa h ọc. Chủ nghĩa Mác ra đời đã đáp ứng nhu cầu khách quan đó, đồng th ời chính thực ti ễn cách mạng đó cũng trở thành tiền đề cho sự khái quát và phát tri ển không ng ừng lý luận của chủ nghĩa Mác. * Tiền đề lý luận Chủ nghĩa Mác ra đời là sự kế thừa di sản lý luận của nhân lo ại mà tr ực ti ếp nhất là triết học cổ điển Đức, kinh tế chính trị cổ điển Anh và chủ nghĩa xã hội không tưởng Pháp. - Triết học cổ điển Đức (G.W. Ph.Hêghen, và L.Phoiơbắc) -> Triết học cổ điển Đức (triết học của Hêgghen và Phoiơbắc) đã ảnh hưởng sâu sắc đến sự hình thành thế giới quan và phương pháp luận tri ết h ọc c ủa ch ủ nghĩa Mác. + Hêghen: -> Công lao của Ph.Hêghen: phê phán tư duy siêu hình; là người đ ầu tiên di ễn đạt được nội dung của phép biện chứng dưới dạng lý luận ch ặt ch ẽ thông qua h ệ thống các ...