Nguyên lý Kinh tế học - Chương 2: Các lực lượng cung cầu thị trường

Cung và cầu là hai từ mà các nhà kinh tế sử dụng thường xuyên nhất - và vì nguyên nhân rất hợp lý. Cung và cầu là những lực lượng làm cho nền kinh tế thị trường hoạt động. Chúng quyết định lượng của mỗi hàng hóa được sản xuất ra và giá mà nó được bán. Trong chương 2, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về các lực lượng cung cầu thị trường. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nguyên lý Kinh tế học - Chương 2: Các lực lượng cung cầu thị trường CHƯƠNG 2 CÁC LỰC LƯỢNG CUNG CẦU THỊ TRƯỜNG Khi một đợt giá lạnh đổ vào bang Florida, giá nước cam tăng trong các siêu thị trên toàn quốc. Mỗi khi thời tiết vào mùa hè ấm lên ở bang New England, giá thuê phòng khách sạn ở vùng Ca-ri -bê lập tức suy giảm. Khi một cuộc chiến tranh bùng nổ ở Trung Đông, giá xăng ở Mỹ tăng và giá xe Cadillac cũ giảm xuống. Những biến cố này có điểm gì chung? Tất cả chúng đều cho thấy sự vận hành của cung và cầu. Cung và cầu là hai từ mà các nhà kinh tế sử dụng thường xuyên nhất - và vì nguyên nhân rất hợp lý. Cung và cầu là những lực lượng làm cho nền kinh tế thị trường hoạt động. Chúng quyết định lượng của mỗi hàng hóa được sản xuất ra và giá mà nó được bán. Nếu muốn biết một biến cố hoặc chính sách ảnh hưởng tới nền kinh tế như thế nào, thì trước hết bạn phải nghĩ xem nó ảnh hưởng tới cung và cầu như thế nào. Chương này giới thiệu lý thuyết về cung và cầu. Nó nghiên cứu hành vi của người bán và người mua, cũng như sự tương tác giữa họ với nhau. Nó chỉ ra cách thức quyết định giá cả của cung và cầu trong nền kinh tế thị trường, cũng như giá cả đến lượt nó lại phân bổ các nguồn lực khan hiếm của xã hội như thế nào. THỊ TRƯỜNG VÀ CẠNH TRANH Khái niệm cung và cầu được dùng để chỉ hành vi của con người khi họ tương tác với nhau trên thị trường. Thị trường là một nhóm người bán và người mua một hàng hóa hoặc dịch vụ nhất định. Với tư cách là một nhóm, người mua quyết định cầu về sản phẩm và với tư cách một nhóm, người bán quyết định cung về sản phẩm. Trước khi thảo luận về hành vi của người bán và người mua, chúng ta hãy xem xét kỹ lưỡng hơn khái niệm “thị trường” và các dạng thị trường khác nhau mà chúng ta quan sát thấy trong nền kinh tế. Thị trường cạnh tranh Thị trường có nhiều dạng khác nhau. Đôi khi thị trường có tổ chức rất cao, chẳng hạn thị trường của nhiều loại nông sản. Trong những thị trường này, người mua và người bán gặp nhau vào một thời gian và tại địa điểm nhất định mà tại đó, người xướng giá góp phần định giá và tổ chức bán hàng. Nhưng hầu hết các thị trường được tổ chức ở mức thấp hơn. Chẳng hạn, chúng ta hãy quan sát thị trường kem trong một khu phố nhất định. Người mua kem không hề tập hợp nhau lại vào bất kỳ thời điểm nào. Người bán kem nằm ở các địa điểm khác nhau và bán các sản phẩm khác nhau đôi chút. Ở đây không có người xướng giá để công bố giá kem. Từng người bán tự ghi giá cho mỗi chiếc kem và từng người mua quyết định mua bao nhiêu kem tại mỗi cửa hàng. Mặc dù không được tổ chức, nhưng nhóm người mua và người bán kem hình thành một thị trường. Người mua biết rằng có nhiều người bán để anh ta lựa chọn và người bán ý thức được rằng có người khác bán sản phẩm tương tự sản phẩm của anh ta. Giá và lượng kem bán ra không phải do một người bán hay người mua nào quyết định. Trên thực tế, giá và lượng là do tất cả người bán và người mua quyết định khi họ tương tác với nhau trên thị trường. Giống như hầu hết các thị trường trong nền kinh tế, thị trường kem có tính cạnh tranh cao. Thị trường cạnh tranh là một thị trường trong đó có nhiều người bán và người mua đến mức NGUYÊN LÝ KINH TẾ HỌC Chương 2 – Các lực lượng cung cầu thị trường 1 mỗi người chỉ có ảnh hưởng không đáng kể đến giá thị trường. Mỗi người bán kem chỉ có khả năng kiểm soát hạn chế đối với giá cả vì những người bán khác đang chào bán các sản phẩm tương tự. Người bán có ít lý do để bán với giá thấp hơn giá phổ biến trên thị trường, và nếu anh ta bán với giá cao hơn, người mua sẽ mua hàng ở nơi khác. Tương tự, không một người mua cá biệt nào có thể tác động tới giá kem vì mỗi người chỉ mua một lượng nhỏ. Trong chương này chúng ta sẽ tìm hiểu xem người mua và người bán tương tác với nhau như thế nào trên thị trường cạnh tranh. Chúng ta sẽ nghiên cứu xem các lực lượng cung cầu quyết định lượng hàng hóa bán ra và giá của nó như thế nào. Sự cạnh tranh: hoàn hảo và không hoàn hảo Trong chương này chúng ta giả định rằng các thị trường có tính cạnh tranh hoàn hảo. Thị trường cạnh tranh hoàn hảo được định nghĩa là những thị trường có hai đặc tính quan trọng nhất: (1) tất cả hàng hóa được chào bán là những hàng hóa như nhau, và (2) người mua và người bán nhiều đến mức không có người bán hoặc người mua cá biệt nào có thể tác động tới giá thị trường. Vì người bán và người mua trên thị trường cạnh tranh hoàn hảo phải chấp nhận giá do thị trường quyết định, cho nên họ được coi là người nhận giá. Có một số thị trường trong đó giả định về sự cạnh tranh hoàn hảo hoàn toàn đúng. Chẳng hạn trên thị trường lúa mỳ có hàng ngàn nông dân bán lúa mỳ và hàng triệu người tiêu dùng sử dụng lúa mỳ và sản phẩm làm từ lúa mỳ. Vì không có người bán và người mua cá biệt nào tác động được tới giá lúa mỳ, nên mọi người đều coi giá lúa mỳ là cho trước. Tuy nhiên, không phải mọi hàng hóa và dịch vụ đều được bán trên các thị trường cạnh tranh hoàn hảo. Một số thị trường chỉ có một người bán và người bán này quy định giá cả. Người bán này được gọi là nhà độc quyền. Chẳng hạn, công ty truyền hình cáp trong thị trấn của bạn có thể là một nhà độc quyền. Người dân trong thị trấn của bạn có thể chỉ có một công ty truyền hình cáp để họ mua dịch vụ này. Một số thị trường nằm giữa hai trường hợp cực đoan là cạnh tranh hoàn hảo và độc quyền. Một dạng thị trường trong số đó, cái được gọi là thị trường độc quyền nhóm, chỉ có một ít người bán không phải lúc nào cũng cạnh tranh mạnh mẽ với nhau. Các tuyến bay là một ví dụ. Nếu mỗi tuyến bay giữa hai thành phố chỉ được hai hay ba hãng hàng không phục vụ, các hãng này có thể tránh cạnh tranh quá khốc liệt để giữ cho giá cả ở mức cao. Một dạng khác của thị trường là cạnh tranh độc quyền: nó bao gồm nhiều người bán, mỗi người chào bán một sản phẩm hơi khác so với sản phẩm của người khác. Vì sản phẩm không hoàn toàn giống nhau, nên mỗi người bán có m ...