Nguyên tắc thiết kế và sử dụng bài tập tình huống để dạy học nội dung pháp luật trong môn Giáo dục công dân lớp 6

Sử dụng bài tập tình huống được xem là một trong những biện pháp quan trọng để dạy học nội dung pháp luật trong môn giáo dục công dân lớp 6. Hiệu quả của biện pháp này xuất phát từ đặc thù tri thức của nội dung pháp luật. Bài viết tập trung chỉ ra hệ thống nguyên tắc thiết kế và sử dụng bài tập nhận thức để góp phần sử dụng hiệu quả nhân tố trung tâm này của phương pháp xử lí tình huống.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nguyên tắc thiết kế và sử dụng bài tập tình huống để dạy học nội dung pháp luật trong môn Giáo dục công dân lớp 6 NGUYÊN TẮC THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG BÀI TẬP TÌNH HUỐNG ĐỂ DẠY HỌC NỘI DUNG PHÁP LUẬT TRONG MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN LỚP 6 N N N N o o n tr T Sử dụng bài tập tình huống được xem là một trong những biện pháp quan trọng để dạy học nội dung pháp luật trong môn iáo dục ông dân lớp 6. Hiệu quả của biện pháp này xuất phát từ đặc thù tri thức của nội dung pháp luật. Bài báo tập trung chỉ ra hệ thống nguyên tắc thiết kế và sử dụng bài tập nhận thức để góp phần sử dụng hiệu quả nhân tố trung tâm này của phương pháp xử lí tình huống. Từ kh a tình huống, bài tập tình huống, pháp luật, giáo dục công dân.1. MỞ ĐẦULà một môn khoa học xã hội, môn iáo dục ông dân GDCD) ở các cấp bậc phổ thôngcó vai trò cực kỳ quan trọng. Môn GDCD “trực tiếp giáo dục nhân cách, năng lực, phẩmchất, tư tưởng cho học sinh gắn liền với đường lối xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, hìnhthành cho người lao động mới có thế giới quan, phương pháp luận khoa học, nhận thứcđúng đắn quy luật phát triển tất yếu của tự nhiên, xã hội và tư duy” [1, tr. 36]. Môn D D sẽ định hướng, điều chỉnh mọi hành vi đúng đắn của các em. Việc một bộ phậnkhông nhỏ thanh thiếu niên sống buông thả, thiếu kỷ cương, vi phạm pháp luật… đangdần trở thành một thực trang gây nhức nhối đối với xã hội. Vì vậy trách nhiệm giáo dụcnói chung và của bộ môn D D nói riêng không hề nhỏ, trong đó giáo dục đạo đức vàpháp luật tuyệt đối quan trọng. Vì lẽ đó đặt ra vấn đề là phải giáo dục pháp luật cho họcsinh. ần giáo dục ngay từ đầu sẽ khiến các em hiểu, ghi nhớ pháp luật và từ đó tránh viphạm pháp luật. ác công trình nghiên cứu về thực trạng giáo dục ở nước ta đã chỉ rõ rằng thực tế giảngdạy ở các trường phổ thông vẫn thường áp dụng các phương pháp cổ truyền: Thông báonhồi nhét kiến thức, chưa phát huy được vai trò của giáo viên trong việc tổ chức địnhhướng hoạt động học tập của học sinh, sao cho họ có thể chiếm lĩnh tri thức, hậu quả làchất lượng nắm vững kiến thức của một số bộ phận không nhỏ học sinh vẫn còn ở trìnhđộ thấp, bộc lộ nhiều yếu kém cơ bản, thiếu sáng tạo. Do đó việc dạy học ở trường phổthông nói chung và môn D D nói riêng không thể sử dụng duy nhất một phương pháptruyền thống, vì điều đó không đáp ứng được yêu cầu đào tạo ra những công dân tươnglai có suy nghĩ và hành động phù hợp với những điều kiện, hoàn cảnh cụ thể trong từnggiai đoạn phát triển của xã hội loài người góp phần thực hiện “chiến lược con người”.Như đã nói ở trên chúng tôi không thể sử dụng phương pháp giáo dục truyền thống đểgiảng dạy một nội dung khó của D D. Vì vậy, cần phải có phương pháp dạy học phùhợp nhất. Qua nghiên cứu và thực tiễn cho thấy một trong những phương pháp quanKỷ yếu Hội nghị Khoa học Sinh viên năm học 2015-2016Trường Đại học Sư phạm, Đại học Huế, tháng 12/2015, tr: 324-328N U NT TH T K V S D N B T T NH HU N ... 325trọng nhất là sử dụng các bài tập tình huống. Việc tìm kiếm và vận dụng tình huống vàotrong giảng dạy một cách đầy đủ là điều kiện cần thiết để chuyển tải nội dung bài họcđến học sinh một cách hiệu quả, kích thích tư duy, tạo sự hứng thú cho học sinh. Tạođiều kiện cho học sinh thực hiện “học đi đôi với hành”, “lý thuyết gắn liền với thựctiễn” đảm bảo tốt cho sự phát triển nhân cách toàn diện cho các em trong tương lai.Theo các nhà giáo dục học cho rằng: Tạo ra một chuỗi tình huống có vấn đề và điềukiện hoạt động của học sinh nhằm độc lập giải quyết các tình huống có vấn đề và điềukhiển hoạt động của học sinh nhằm độc lập giải quyết các tình huống học tập. Trướcđây, học sinh quen với việc tiếp nhận tri một cách rập khuôn, máy móc, thụ động. iờhọc chỉ được nghe thuyết giảng vì vậy không gây được hứng thú cho học sinh. hươngpháp dạy học tình huống tạo cho giờ học có không khí hào hứng hơn, thoải mái hơn vàhọc sinh có thể giao lưu học hỏi lẫn nhau. Đây là điều kiện rất tốt để các em bộc lộ vàkhẳng định mình trước tập thể.2. N U NT TH T K V S D N B T T NH HU NTuy nhiên, để thiết kế một bài tập tình huống nhằm giảng dạy nội dung pháp luật đốivới học sinh lớp 6 cũng không phải dễ dàng. Bởi lẽ học sinh lớp 6 về cơ bản các em vẫncòn trong độ tuổi hiếu động, kiến thức và tư duy còn hạn chế, huống chi đây là lần đầucác em được tiếp cận đối với nội dung pháp luật. Vì lẽ đó việc thiết kế và áp dụng mộtbài tập tình huống về nội dung pháp luật đối với cấp học này tương đối khó. Tuy nhiên,chỉ cần bám sát một số nguyên tắc sau có thể thiết kế một bài tập tình huống pháp luậtđảm bảo đủ lượng kiến thức, đảm bảo tính vừa sức và kích thích tư duy của các em.Nguyên ...