Nhận biết các dấu hiệu của bóc tách động mạch chủ (Kỳ II)

Tuổi cao và tăng huyết áp là 2 trong số các yếu tố nguy cơ quan trọng nhấtHầu hết các bóc tách ĐMC đều xuất phát ở một trong hai vị trí: ĐMC lên (trong vòng vài cm gần van ĐMC) và ĐMC xuống (ngay sau chỗ xuất phát của động mạch dưới đòn trái). Những trường hợp bóc tách ĐMC trong vòng 2 tuần được gọi là cấp tính, trong khi những trường hợp bị trên 2 tuần được gọi là mạn tính vì tỷ lệ tử vong của các trường hợp bóc tách ĐMC không được điều...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhận biết các dấu hiệu của bóc tách động mạch chủ (Kỳ II) Nhận biết các dấu hiệu của bóc tách động mạch chủ (Kỳ II)Tuổi cao và tăng huyết áp là 2 trong số các yếu tố nguy cơ quan trọng nhất Hầu hết các bóc tách ĐMC đều xuất phát ở một trong hai vị trí: ĐMClên (trong vòng vài cm gần van ĐMC) và ĐMC xuống (ngay sau chỗ xuấtphát của động mạch dưới đòn trái). Những trường hợp bóc tách ĐMC trongvòng 2 tuần được gọi là cấp tính, trong khi những trường hợp bị trên 2 tuầnđược gọi là mạn tính vì tỷ lệ tử vong của các trường hợp bóc tách ĐMCkhông được điều trị đến thời điểm này vào khoảng 75 - 80%. Tuy nhiên, hầuhết các bệnh nhân được chẩn đoán trong giai đoạn cấp tính. Tăng huyết áp và cao tuổi là nguyên nhân chủ yếu Thoái hóa hình nang lớp áo giữa là tình trạng bệnh lý quan trọng của lớp áogiữa và thường xuất hiện trước trong bóc tách ĐMC. Do vậy bất cứ một quá trìnhbệnh lý hay tình trạng bệnh lý nào ảnh hưởng đến tính toàn vẹn của thành phần sợichun hay cơ trơn của lớp áo giữa sẽ dễ dàng dẫn đến bóc tách ĐMC. Thoái hóahình nang lớp áo giữa là đặc điểm nội tại của một số khiếm khuyết di truyền về tổchức liên kết như trong hội chứng Marfan và Ehlers-Danlos và cũng thường gặptrong các bệnh nhân van ĐMC có 2 lá van. Trong các trường hợp không có hộichứng Marfan, chỉ có một số ít các trường hợp bị bóc tách ĐMC có mô bệnh họcđặc trưng của thoái hóa hình nang lớp áo giữa. Tuy nhiên, các mức độ thoái hóahình nang lớp áo giữa khác nhau được ghi nhận trong hầu hết các trường hợp bóctách ĐMC khác và có xu hướng trầm trọng hơn theo diễn biến tự nhiên của tuổitác. Mặc dù nguyên nhân của thoái hóa hình nang lớp áo giữa vẫn còn chưa rõràng, tuổi cao và tăng huyết áp là 2 trong số các yếu tố nguy cơ quan trọng nhất. Sự liên quan giữa thai kỳ và bóc tách ĐMC vẫn chưa giải thích được.Khoảng 50% các trường hợp bóc tách ĐMC ở nữ giới có độ tuổi dưới 40 xuất hiệntrong khi mang thai, đặc trưng là trong 3 tháng cuối. Tăng thể tích máu, cunglượng tim và áp lực máu trong giai đoạn cuối của thai kỳ có thể là yếu tố nguy cơ. Biểu hiện của bệnh Triệu chứng thường gặp nhất là đau ngực dữ dội và đột ngột ngay từ khi bắtđầu, khác với nhồi máu cơ tim là mức độ đau tăng dần và không dữ dội bằng. Trênthực tế, đau ngực do bóc tách ĐMC có thể không thể chịu đựng nổi trong một sốtrường hợp và làm cho người bệnh quằn quại vì đau đớn, ngã xuống đất hay vật vãđể giảm đau. Một số đặc điểm của đau nghi ngờ do bóc tách ĐMC bao gồm đaunhư xé ngực, đau vượt quá sức chịu đựng, đau buốt nhói, đau như dao đâm gặptrong 50% các trường hợp. Tuy nhiên không phải hiếm gặp các trường hợp bóctách ĐMC mô tả cơn đau có tính chất như do thiếu máu cơ tim hay nhồi máu cơtim cấp. Một đặc điểm quan trọng khác của cảm giác đau trong bóc tách ĐMC là lantừ vị trí xuất phát đến một vị trí khác, theo đường đi của bóc tách ĐMC. 90% bệnhnhân bóc tách ĐMC lên có cảm giác bị đau phía trước ngực. Ngược lại, các bệnhnhân bị đau giữa xương bả vai là triệu chứng của bóc tách ĐMC xuống. Biểu hiệncủa bất kỳ đau ở cổ, họng, hàm hay mặt gợi ý bóc tách ĐMC lên, trong khi đau ởbụng, lưng hay ở chi dưới gợi ý bóc tách ĐMC xuống. Các triệu chứng ít gặp khác có thể đi kèm với đau ngực là suy tim ứ huyết,ngất, tai biến mạch máu não, thiếu máu thần kinh ngoại biên, liệt 2 chân và ngừngtim hay đột tử. Tăng huyết áp gặp trong 70% các trường hợp bóc tách ĐMC đoạnxa nhưng chỉ 36% trong bóc tách ĐMC đoạn gần. Tụt huyết áp xuất hiện nhiềuhơn trong bóc tách ĐMC đoạn gần. Động mạch chủ bình thường (trái), động mạch chủ bị bóc tách(phải). Các triệu chứng thực thể đặc trưng bao gồm: mất mạch, tiếng thổi tâmtrương ở ổ van ĐMC và biểu hiện về thần kinh thường là do bóc tách ĐMC đoạngần. Mất mạch là một yếu tố dự đoán nguy cơ cao gây thiếu máu các phủ tạng,thiếu máu não. Hở van ĐMC là một đặc điểm quan trọng của bóc tách ĐMC đoạn gần, gặptrong 1/2 đến 2/3 các trường hợp do một số cơ chế. Biểu hiện thần kinh gặp trong6 - 19% các trường hợp bóc tách ĐMC và thường gặp trong trường hợp bóc táchĐMC đoạn gần. Tai biến mạch máu não có thể xuất hiện 3 - 6% khi động mạchkhông tên hay động mạch cảnh gốc trái bị ảnh hưởng. Khi các động mạch đốt sốngbị ảnh hưởng có thể gây thiếu máu tủy sống và gây ra liệt 2 chân. ...