Nhận diện các triệu chứng lâm sàng của đột quỵ

Nhận diện các triệu chứng lâm sàng của đột quỵĐột quỵ là một bệnh rất thường gặp ở những người có tuổi, bị tăng huyết áp, có bệnh tim mạch, thừa cân, ít vận động, đái tháo đường, có rối loạn chuyển hoá mỡ, hút thuốc lá, uống rượu nhiều, thần kinh luôn lo âu căng thẳng. Khoảng 50% người bệnh đột quỵ (tai biến mạch máu não) có tăng huyết áp. Nhưng nếu giảm huyết áp được 5 mmHg sẽ giảm 10% nguy cơ đột quỵ.Các vùng ở não: tổn thương do đột quỵ sẽ gây ra Các triệu...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhận diện các triệu chứng lâm sàng của đột quỵ Nhận diện các triệu chứng lâm sàng của đột quỵĐột quỵ là một bệnh rất thường gặp ở những người có tuổi, bị tăng huyết áp, cóbệnh tim mạch, thừa cân, ít vận động, đái tháo đường, có rối loạn chuyển hoá mỡ,hút thuốc lá, uống rượu nhiều, thần kinh luôn lo âu căng thẳng.Khoảng 50% người bệnh đột quỵ (tai biến mạch máu não) có tăng huyết áp.Nhưng nếu giảm huyết áp được 5 mmHg sẽ giảm 10% nguy cơ đột quỵ.Các vùng ở não: tổn thương do đột quỵ sẽ gây raCác triệu chứng tương ứng với từng vùngNhận dạng sớm các triệu chứng của đột quỵ sẽ giúp can thiệp cấp cứu kịp thời,ảnh hưởng tích cực đến kết quả điều trị và tình trạng sau này của bệnh nhân. Khicó triệu chứng của đột quỵ, hãy đi khám cấp cứu ngay.Các triệu chứng của đột quỵ bao gồm sự khởi phát đột ngột của:1. Tê, yếu hoặc liệt mặt, tay và chân thường là ở một bên của cơ thể.2. Rối loạn thị giác ở một hoặc 2 bên mắt, như tối mắt, mờ mắt, nhìn đôi (songthị), hoặc mù mắt.3. Lú lẫn, rối loạn nhận thức.4. Nói đớ hoặc nói ngọng.5. Đi không vững, chóng mặt, mất thăng bằng hoặc mất phối hợp vận động.6. Đau đầu dữ dội.Triệu chứng thay đổi tuỳ theo đột quỵ gây ra bởi huyết khối (cục máu đông) hoặcxuất huyết não. Vị trí của huyết khối hoặc xuất huyết và mức độ lan rộng củathương tổn ở não cũng có những biểu hiện khác nhau về mặt triệu chứng.- Triệu chứng của đột quỵ do thiếu máu (do huyết khối bít mạch máu não) thườngxảy ra ở phía cơ thể đối diện với bên não bị tổn thương. Ví dụ, đột quỵ xảy ra ởbên phải của não sẽ ảnh hưởng đến bên trái của cơ thể.- Triệu chứng của đột quỵ do xuất huyết não giống các triệu chứng của thiếu máunão nhưng được phân biệt bởi các triệu chứng liên quan đến tăng áp lực nội sọ baogồm nhức đầu dữ dội, buồn nôn và nôn, cổ cứng, chóng mặt, co giật, kích thích, lúlẫn và hôn mê.Triệu chứng của đột quỵ có thể diễn tiến trong vài phút, vài giờ hoặc vài ngày,thường thì diễn tiến ngày càng nặng hơn. Ví dụ, yếu nhẹ lúc đầu có thể diễn biếnđến liệt không thể cử động được tay chân ở một bên cơ thể.+ Khi đột quỵ gây ra bởi một huyết khối lớn (đột quỵ thiếu máu) hoặc xuất huyết(đột quỵ xuất huyết), triệu chứng sẽ xảy ra đột ngột, trong vài giây.+ Khi một động mạch đã hẹp sẵn do xơ vữa bị tắc nghẽn, các triệu chứng đột quỵthường tiến triển từ từ trong nhiều phút đến nhiều giờ, hoặc nhiều ngày (trongnhững trường hợp hiếm gặp), .+ Nếu xảy ra nhiều cơn đột quỵ nhỏ theo thời gian, bệnh nhân có thể sẽ có nhữngthay đổi từ từ trong dáng đi, trong việc giữ thăng bằng, tư duy, hoặc ứng xử (sa súttrí tuệ trong nhũn não đa ổ).Không phải lúc nào cũng dễ dàng cho người bệnh trong việc nhận dạng được cáctriệu chứng đột quỵ nhỏ. Họ có thể hiểu lầm rằng các triệu chứng này do hậu quảcủa tuổi già. Triệu chứng đột quỵ còn dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác cũnggây ra các triệu chứng lâm sàng tương tự.Hơn 80% đột quỵ là do nhồi máu não .Tổn thương này làm giảm đột ngột hoặcngưng hoàn toàn việc cung cấp máu đến não. Do máu không tới não đã làm tổnthương các tế bào thần kinh và chức năng hoạt động của cơ quan này có thể sẽ bịngưng trong thời gian dài .Đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong và tàn tật chính ở người lớn tuổi. Ở các nướcphát triển, tỷ lệ tử vong do đột quỵ chỉ đứng sau ung thư và bệnh tim mạch.Điều trịTheo các bác sĩ Nguyễn Cảnh Nam, Phan Văn Mừng và Phan Công Tâm- khoanội thần kinh-BV Nhân Dân Gia Định, đột quỵ thiếu máu não cấp là bệnh lý khẩncấp . Để cứu tế bào não cần đựơc điều trị tích cực, khẩn trương đặc biệt trong vòng3 giờ đầu khởi phát bệnh.Khi nhập viện, bệnh nhân sẽ được nhanh chóng đánh giá lâm sàng, cận lâm sàngvề sinh hóa- huyết học, đo điện tim ; chụp CT San não hoặc MRI não ( chụp cắtlớp điện toán hoặc chụp cộng hưởng từ ). Đây là thời gian cửa sổ để có thể canthiệp có hiệu quả thuốc tiêu sợi huyết rtPA- loại thuốc mới đã đựơc FDA (Mỹ)công nhận có tác dụng trong trị liệu đột quỵ thiếu máu não cấp trong 3 giờ đầu.Đây cũng là hướng điều trị mới vừa được áp dụng tại VN cho bệnh nhân đột quỵ.Việc can thiệp bằng rtPA giúp ngăn chặn tiến triển của bệnh , làm tan cục máuđông phòng ngừa di chứng tàn phế và tử vong cho người bệnh. Tuy nhiên, chi phíloại thuốc này vẫn còn khá cao.Kết quả dùng thuốc rtPA cho một số bệnh nhân cho thấy triệu chứng yếu liệt cảithiện tốt ngay trong 24 giờ đầu, hầu hết phục hồi hoàn toàn khi xuất viện. Thờigian nằm viện rút ngắn từ 6-13 ngày.Được biết, việc điều trị bằng thuốc này vẫn chưa được ứng dụng đại trà tại các cơsở y tế vì thuốc quá mắc, vả lại cũng chưa được nhập chính thức vào VN. Để đưara phác đồ điều trị chính thức, thống nhất chung cho các bệnh viện còn cần mộtthời gian nữa.Phòng ngừaTheo BS Võ Đôn, việc phòng ngừa để bệnh không xảy ra vẫn là quan trọng hơncả: Với người chưa bị tai biến mạch máu não, để phòng ngừa căn bệnh này thìngay từ bây giờ nên quan tâm điều t ...