Nhân giống vô tính ở thực vật

Khái niệm về nhân giống vô tính Trước hết hãy làm quen với khái niệm sinh sản vô tính: Sinh sản vô tính là sự hình thành cá thể mới từ bố hoặc mẹ không có sự tạo giao tử hoặc những cấu trúc sinh sản đặc biệt khác.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhân giống vô tính ở thực vật Nhân giống vô tính ở thực vật1. Khái niệm về nhân giống vô tínhTrước hết hãy làm quen với kháiniệm sinh sản vô tính:Sinh sản vô tính là sự hình thành cáthể mới từ bố hoặc mẹ không có sựtạo giao tử hoặc những cấu trúc sinhsản đặc biệt khác. Hiện tượng này xảyra ở nhiều thực vật và động vật bậcthấp, trong đó ở thực vật thường bằngnhân giống sinh dưỡng (chiếtc, ghép,giâm cành, nuôi cấy mô - tế bào) hoặcsự hình thành bào tử. Đối với sinh vậtđơn bào thường bằng sự phân đôi và ởđộng vật không xương sống đa bàothường bằng hình thức phân đôi, nảychồi hoặc phân đốt.Như vậy, nhân giống vô tính chính làphương pháp nhân lên hoặc tạo ra cơthể mới dựa theo sinh sản vô tính,nghĩa là phương pháp tạo nhân lênhoặc tạo ra cơ thể mới từ tế bào, mô,cơ quan của cơ thể bố hoặc mẹ.Có hai loại sinh sản vô tính: sinhsản vô tính tự nhiên và sinh sản vôtính nhân tạo*Sinh sản vô tính tự nhiênTrong tự nhiên, thực vật có khả năngtạo những cơ thể mới từ một bộ phậncủa thân bò (dâu tây, rau má), thân rễ(cỏ gấu), thân củ (khoai tây), lá cây(thuốc bỏng), rễ củ (khoai lang). Đó làsự sinh sản vô tính tự nhiên*Sinh sản vô tính nhân tạo: là sựsinh sản, trong đó con người chủ độngnhân lên hoặc tạo ra cơ thể mới từmột bộ phận cắt rời của cơ thể bốhoặc mẹ. Các dạng sinh sản vô tínhnhân tạo gồm: giâm (cành, lá, rễ),chiết (cành), ghép (cành, chồi), nuôicấy mô- tế bào.Sau đây là một số hình thức nhângiống vô tính nhân tạo:ChiếtChiết là hình thức tạo rễ trên mộtđoạn của cành khi còn gắn với cây,sau đó cắt rời cành có rễ để được mộtcây nguyên vẹn.GhépGhép là sự ghépG, chuyển cơ quanhoặc mô ở thực vật, động vật và ngư-ời. O thực vật ghép cây là một kĩ thuậtquan trọng trong nghề làm vườn,trong đó một phần (cành ghép c) củamột cá thể này được đem phối hợp(ghép ápg, ghép nối, ghép nêm, ghépdưới vỏ gần gốc) với một phần câykhác (gốc ghép g) có thể cùng loàihoặc khác loài .Sau một thời gian chỗghép sẽ liền lại và gốc ghép sẽ nuôicành ghép lớn lên thành một cá thểmới mang đặc tính chung của hai cáthể gốc ghép và cành ghép.GiâmGiâm là việc cắt một đoạn thân hoặccành của cây mẹ rồi cắm hoặc vùixuống cát hoặc đất pha cát để nó mọcrễ đâm chồi thành một cây mới. Đâylà phGương pháp trồng chủ yếu đốivới các cây sắn, mía, dâu tằm, raumuống, khoai lang,…Nuôi cấy mô-tế bàoNuôi cấy mô - tế bào là kĩ thuật cấyvà nuôi mô, tế bào động vật, thực vậtbằng môi trường nhân tạo trong ốngnghiệm hoặc trong bình thuỷ tinh. Vềnguyên lí kĩ thuật này giống như nuôicấy tế bào vi sinh vật, nhưng vì đốitượng nuôi cấy là tế bào hoặc mô, nênphải dựa vào hai nguyên tắc cơ bản làtính toàn năng và khả năng biệt hoávà tái biệt hoá của tế bào. Môi trờngnuôi cấy mô-tế bào phải là môi trườngvô trùng, có pH thích hợp và gồm tấtcả các nguyên tố dinh dưỡng đại l-ượng, vi lượng cần thiết, các chất hữucơ, các vitamin và các chất điều hoàsinh trưởng. Kĩ thuật nuôi cấy mô-tếbào có nhiều ứng dụng lí luận và thựctiễn quan trọng: nhân nhanh giống câytrồng quý, tạo giống sạch bệnh, lai tạogiống mới, thu các chất có hoạt tínhsinh học sớm từ mô sẹo, tạo các đối t-ợng nghiên cứu, tạo tế bào gốc, phôi,mô, cơ quan sử dụng trong y học,…2. Công nghệ sinh học nói chung vàcông nghệ tế bào nói riêng trongnhân giống vô tính ở thực vậtCông nghệ sinh học là một công nghệgồm các quá trình sản xuất ở qui môcông nghiệp có sự tham gia của cáctác nhân sinh học (ở mức độ cơ thểë,tế bào, dưới tế bào) dựa trên các thànhtựu tổng hợp của nhiều bộ môn khoahọc, phục vụ cho việc tăng của cải vậtchất của xã hội và bảo vệ lợi ích củacon người.Theo quan niệm hiện đại, công nghệsinh học bao gồm:- Công nghệ vi sinh- Công nghệ hoá sinh- Công nghệ di truyền- Công nghệ tế bàoNhư vậy, công nghệ tế bào là mộttrong 4 công nghệ sinh học hiện đại. ...