Nhân sâm và sức khỏe tim mạch

Sâm là vị thuốc đứng đầu trong “tứ đại thuốc quý”của Y học cổ truyền là SâmNhung-Quế-Phụ.Tên gọi nhân sâm để chỉ cây thân thảo, có rể củ giống hình người được sử dụng làm thuốc từ lâu ở các nước châu Á thuộc nhiều chi họ khác nhau,chủ yếu các loài thuộc chi sâm(Panax).Sách”Thần nông bản thảo” cuả vua Thần Nông cách đây 3000 năm trước Công nguyên đã xếp sâm là vị thuốc quý trong y học cổ truyền Trung Hoa.Hiện có 2 loại sâm được nghiên cứu nhiều nhất là sâm châu Á (hay nhân sâm, sâm...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhân sâm và sức khỏe tim mạch Nhân sâm và sức khỏe tim mạchSâm là vị thuốc đứng đầu trong “tứ đại thuốc quý”của Y học cổ truyền l à Sâm-Nhung-Quế-Phụ.Tên gọi nhân sâm để chỉ cây thân thảo, có rể củ giống hình ngườiđược sử dụng làm thuốc từ lâu ở các nước châu Á thuộc nhiều chi họ khácnhau,chủ yếu các loài thuộc chi sâm(Panax).Sách”Thần nông bản thảo” cuả vuaThần Nông cách đây 3000 năm trước Công nguyên đã xếp sâm là vị thuốc quýtrong y học cổ truyền Trung Hoa.Hiện có 2 loại sâm được nghiên cứu nhiều nhấtlà sâm châu Á (hay nhân sâm, sâm Triều Tiên-Panax gíneng C.A Meyer) và sâmHoa Kỳ(còn gọi là sâm Bắc Mỹ- Panax qiunquefolius L).Riêng nhân sâm có thểnhầm lẫn với sâm Siberia(Sâm Liên Xô-Eleutherococcus senticosus) dù đượcquảng cáo ở Nga là có thể thayNhân sâm, nhưng lại không chứa các hoạt chất Ginsenosid(Ttriterpen saponin) cótrong Nhân sâm.Nhiều nghiên cứu về sâm đã được tiến hành, chủ yếu là trên sâm Triều Tiên vàsâm Mỹ cho thấy 2 loại có những tác dụng giống nhau và khác nhau.Ít thấy cónghiên cứu về sâm Siberia. Riêng với sâm Ngọc Linh-Sâm khu 5-PanaxVietnamensis KL Dao[1973] ex Ha et Gruskv[1985] c ũng đã được nghiên cứu kỹvà cho thấy có dược tính tốt hơn Sâm Triều Tiên và Sâm Mỹ.Tuy nhiên do khôngđược quản lý kỹ từ đầu về khai thác và chế biến cho nên đến nay sâm Khu 5 vẫnchưa được phổ biến và mức độ an toàn của cây sâm vẫn ở bậc E trong sách đỏViệt Nam.Các tác dụng dược lý của Nhân sâm đối với sức khỏe đã được nghiên cứu nhiều,cóthể tóm tắt như sau: Gây hưng phấn thần kinh,tăng cường khả năng tình dục,tăngmiễn dịch cơ thể,giảm Cholesterol/máu, tăng HDL cholesterol và giảmLDLcholesterol,hỗ trợ tuyến thượng thận tăng tiết các corticoid giúp cơ thể chốngstress hiệu quả hơn,hạ đường huyết, giảm nguy cơ ung thư…..Trong các tác dụngtrên cơ thể người, tác động trên hệ thống tim mạch vẫn là tiêu điểm được chú ýnghiên cứu nhiều nhất, và cũng gây ra nhiều tranh cãi nhất.Riêng về tác dụng nàycó nhiều nghiên cứu từ các trung tâm trên Thế giới như Mỹ, Canada,Trung quốc,Nhật Bản….Trong đó có các nghiên cứu dựa trên Y học chứng cứ của Hội Timmạch Mỹ,cơ sở dữ liệu Medline, các trung tâm y khoa thuộc các trường Đại học ởÝ, Mỹ, Canada,Trung Quốc…Nhiều nghiên cứu ngẫu nhiên, nghiên cứu mù đôi tại khoa Y Đại học TorontoCanada và bệnh viện ST.Michaels Toronto -Canada 2005, cho thấy khi dùng sâmMỹ liên tục trong 12 tuần với liều 3gr/ngày không làm tăng huyết áp và không ảnhhưởng xấu tới chức năng thận.Các tác giả tiến hành thí nghiệm cũng khuyến cáođây là kết quả dùng sâm đơn độc. Các thí nghiệm dùng sâm chung với các vị thuốcY học cổ truyền khác chưa được tiến hành nghiên cứu.Những nghiên cứu rút ra từ dữ liệu Medline cho thấy Nhân sâm đóng vai trò nhưchất làm giảm sự o xy hóa của LDL cholesterol và các tế bào não. Làm tái tạo cáctế bào não bộ bằng cách thúc đẩy quá trình phân chia và phát sinh các neuron thầnkinh,ngăn cản sự suy yếu neuron thần kinh.Nhân sâm cũng làm giảm đường huyếttrên bệnh nhân đái tháo đường typ 2 trước và sau bữa ăn.Tác dụng này tỏ ra rấthứa hẹn vì người ta nhận thấy Nhân sâm không làm giảm đường huyết quámức,hay nói khác hơn Nhân sâm đóng vai trò như một chất điều hòa đường huyết.Nhiều nghiên cứu trên bệnh nhân tăng huyết áp cũng đã được tiến hành và đều chokết quả là Nhân sâm có tác dụng điều hòa huyết áp, nghĩa là có thể nâng huyết ápở những bệnh nhân suy nhược với liều thấp và hạ huyết áp với liều cao(thông quacơ chế tác động trên tần số co bóp nhịp tim).Điều này phù hợp với lý thuyết Y họccổ truyền khi cho rằng các triệu chứng của huyết áp thấp l à do khí huyết hưnhược,mà Nhân sâm thuộc thuốc đại bổ nguyên khí nên sẽ làm tăng trị số huyếtáp.Đáng tiếc là nghiên cứu này chưa đưa ra được liều lượng hiệu quả và an toàn.Nhân sâm phối hợp với các dược liệu khác có thể làm giảm các triệu chứng củabệnh mạch vành và cải thiện tình trạng suy tim xung huyết.Ngoài ra, Nhân sâm cóđộc tính rất thấp với liều độc cấp diễn (LD50) là 16,5mg dịch chiết/kg cânnặng.Các tác dụng phụ có thể xẩy ra nhưng rất hiếm là tăng huyết áp, mất ngủ,bồn chồn,lo âu, phấn khích, tiêu chảy, đau ngực,chảy máu mũi và âm đạo