Nhận thức của giáo viên trung học cơ sở về hoạt động giáo dục trong trường phổ thông

Nghiên cứu được thực hiện với 45 giáo viên ở các Trường Trung học cơ sở (THCS) Thành phố Thanh Hóa. Phỏng vấn sâu và điều tra bằng bảng hỏi là hai phương pháp nghiên cứu chủ yếu để tìm hiểu nhận thức của giáo viên THCS về các hoạt động giáo dục (HĐGD).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhận thức của giáo viên trung học cơ sở về hoạt động giáo dục trong trường phổ thông JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Educational Sci., 2014, Vol. 59, No. 6A, pp. 252-260 This paper is available online at http://stdb.hnue.edu.vn NHẬN THỨC CỦA GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ SỞ VỀ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC TRONG TRƯỜNG PHỔ THÔNG Lê Minh Nguyệt Khoa Tâm lí - Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Tóm tắt. Nghiên cứu được thực hiện với 45 giáo viên ở các Trường Trung học cơ sở (THCS) Thành phố Thanh Hóa. Phỏng vấn sâu và điều tra bằng bảng hỏi là hai phương pháp nghiên cứu chủ yếu để tìm hiểu nhận thức của giáo viên THCS về các hoạt động giáo dục (HĐGD). Kết quả nghiên cứu cho thấy: Nhận thức về HĐGD hoạt động của giáo viên THCS nhìn chung tương đối tốt. Trong đó kế hoạch triển khai các hoạt động theo năm học và việc vận dụng các nguyên tắc, phương pháp, hình thức tổ chức giáo dục là những nội dung được nhận thức tốt hơn các nội dung khác. Còn nhận thức về nội dung giáo dục qua môn học và qua tổ chức các hoạt động có phần thấp hơn. Trong đó, việc lồng ghép, tích hợp nội dung giáo dục với nội dung và phương pháp dạy học của môn học, cũng như việc lựa chọn các hoạt động phù hợp với học sinh và mang lại ý nghĩa giáo dục cao cho các em là những nội dung giáo viên hiểu còn ở mức thấp. Chưa có sự tương ứng giữa các mặt nhận thức, thái độ và hành động trong các HĐGD. Mức độ thực hiện những HĐGD thường thấp hơn so với những biểu hiện nhận thức và thái độ. Từ khóa: Hoạt động giáo dục, nhận thức của giáo viên Trung học cơ sở.1. Mở đầu Hoạt động sư phạm của người giáo viên gồm hai hoạt động chính được tiến hànhđồng thời: hoạt động dạy học và HHĐGD, trong đó HĐGD là hoạt động quan trọng hơnvà khó hơn so với hoạt động dạy học [7]. Chính vì vậy ngay từ những năm 70 của thế kỉXX UNESCO [1966] đã xác định: Người giáo viên thế kỉ 21 cần là nhà giáo dục hơn chỉlà một chuyên gia dạy học, họ còn phải biết chẩn đoán, đánh giá và chăm sóc tinh thần,phát triển nhân cách học sinh. Trong các nghiên cứu [6,8] các HĐGD rất được đề cao. Mặt khác, các nghiên cứu [1,2,5,9] cho thấy ở nước ta HĐGD chưa được coi trọngnhư hoạt động dạy học. Việc giáo dục đạo đức, nhân cách, lối sống cho học sinh vẫn bịcoi nhẹ (Báo Điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam ngày 7.11.2013).Liên hệ: Lê Minh Nguyệt, e-mail: nguyet.daihocsupham@gmail.com.252 Nhận thức của giáo viên trung học cơ sở về hoạt động giáo dục... Sự nghiệp đổi mới giáo dục đang được thực hiện. Khâu đột phá của đổi mới giáodục nói chung, giáo dục phổ thông nói riêng là đội ngũ giáo viên [3]. Trong đó nâng caophẩm chất, năng lực dạy học và giáo dục cho đội ngũ giáo viên hiện nay và đào tạo giáoviên trong tương lai là một trong những vấn đề được đặc biệt quan tâm [9]. Theo [10], năng lực là sự huy động nhiều nguồn kiến thức, kĩ năng, kinh nghiệm đểxử lí một loại tình huống dạy học hay giáo dục. Như vậy, để có năng lực giáo dục, giáoviên phải biết phối hợp nhiều nguồn lực vào việc giải quyết hiệu quả các tình huống khácnhau. Trong khuôn khổ bài viết này, đề cập tới hiểu biết của giáo viên THCS về HĐGD,điều kiện quan trọng để hình thành năng lực giáo dục của giáo viên.2. Nội dung nghiên cứu2.1. Mục tiêu và phương pháp nghiên cứu - Mục tiêu: Khảo sát, đánh giá mức độ nhận thức của giáo viên THCS về các HĐGDhọc sinh. Nội dung các hoạt động này được dựa vào Chuẩn nghề nghiệp giáo viên Trunghọc do Bộ giáo dục và Đào tạo ban hành: Xây dựng kế hoạch các HĐGD; Giáo dục quamôn học; Giáo dục qua các HĐGD; Giáo dục qua các hoạt động trong cộng đồng; Vậndụng các nguyên tắc, phương pháp, hình thức tổ chức giáo dục; Đánh giá kết quả rèn luyệnđạo đức của học sinh [4]. - Khách thể nghiên cứu: Gồm 45 giáo viên, cán bộ quản lí của 3 trường THCSQuang Trung, THCS Điện Biên, THCS Trần Mai Ninh (Thành phố Thanh Hóa). - Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu tài liệu, khảo sát bằng bảng hỏi, phỏng vấn.Kết quả khảo sát được đánh giá theo thang 5 bậc, trong đó bậc 1 là thấp nhất, còn bậc 5 làcao nhất.2.2. Thực trạng nhận thức của giáo viên về HĐGD ở Trường trung học cơ sở2.2.1. Đánh giá chung về thực trạng nhận thức của giáo viên về hoạt động giáo dục ở trường phổ thông Để xác định thực trạng nhận thức của giáo viên THCS về HĐGD ở trường phổthông, chúng tôi dựa vào kết quả tự đánh giá của giáo viên về các nội dung HĐGD trongnhà trường theo chuẩn nghề nghiệp của giáo viên trung học. Kết quả được phân tích theođiểm trung bình và tỉ lệ % các mức độ và được thể hiện trong Bảng 1. Các kết quả khảo sát cho thấy nhận thức về HĐGD của giáo viên trung học cơ sởđược nghiên cứu tương đối tốt. Biểu hiện ở ĐTB về mức độ nhận thức tương đối cao(3,46/5 điểm) và tỉ lệ % ở các mức 4 và 5 (mức khá và tốt) ...