NHẬN THỨC KHOA HỌC 3

Sự xuất hiện của quan hệ sản xuất dựa trên chế độ tư hữu chủ nô bước đầu phù hợp với trình độ của lực lượng sản xuất lúc bấy giờ đã làm cho sản xuất phát triển. Nhưng, loài người vẫn tiếp tục cải tiến công cụ lao động, phát triển lực lượng sản xuất; đất đai ngày càng được khai phá nhiều hơn, cùng với đó là sự xuất hiện của những ngành nghề tiểu, thủ công nghiệp mới, với sự giao lưu buôn bán các sản phẩm làm ra phát triển hơn. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
NHẬN THỨC KHOA HỌC 3lao động đã biết trồng trọt và chăn nuôi, sản xuât theo từng gia đình có năng suất lao độngcao hơn, loài người bắt dầu sản xuất ra những sản phẩm thặng dư, do đó quan hệ sản xuấtdựa trên chế độ công xã nguyên thủy tan rã và quan hệ sản xuất mới dựa trên chế độ tư hữuchủ nô ra đời. Sự xuất hiện của quan hệ sản xuất dựa trên chế độ tư hữu chủ nô bước đầuphù hợp với trình độ của lực lượng sản xuất lúc bấy giờ đã làm cho sản xuất phát triển.Nhưng, loài người vẫn tiếp tục cải tiến công cụ lao động, phát triển lực lượng sản xuất;đất đai ngày càng được khai phá nhiều hơn, cùng với đó là sự xuất hiện của những ngànhnghề tiểu, thủ công nghiệp mới, với sự giao lưu buôn bán các sản phẩm làm ra phát triểnhơn. Do đó, quan hệ sản xuất dựa trên chế độ tư hữu chủ nô không còn phù hợp với trìnhđộ của lực lượng sản xuất nữa, lúc này xuất hiện sự đòi hỏi phải thay thế quan hệ sảnxuất cũ bằng quan hệ sản xuất mới dựa trên chế độ tư hữu địa chủ. Nhưng, lực lượng sảnxuất vẫn không dừng lại ở đó. Loài người vẫn tiếp tục cải tiến công cụ lao động, phát triểnlực lượng sản xuất. Khi công cụ lao động bằng máy móc công nghiệp ra đời cùng với ngườilao động là những người công nhân trong các nhà máy, xí nghiệp, phân công lao động đãmang tính xã hội. Do đó, quan hệ sản xuất dựa trên chế độ tư hữu địa chủ cần phải được Page 320 of 487thay thế bằng một quan hệ sản xuất mới – quan hệ sản xuất dựa trên chế độ tư hữu tư bảnchủ nghĩa. Chính sự ra đời của quan hệ sản xuất dựa trên chế độ tư hữu tư bản chủ nghĩađã đẩy nhanh sự phát triển của lực lượng sản xuất làm cho lực lượng sản xuất trong xã hộitư bản phát triển đạt tới trình độ chuyên môn hoá sâu và xã hội hoá cao, đến lượt nó lại mâuthuẫn gay gắt với quan hệ sản xuất dựa trên chế độ tư hữu tư bản chủ nghĩa. Để giải quyếtmâu thuẫn này, tất yếu phải xoá bỏ quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa và xác lập quan hệsản xuất mới. Các nhà kinh điển của chủ nghĩa Mác đã xác định quan hệ sản xuất mới ấyphải dựa trên chế độ công hữu xã hội chủ nghĩa và nó sẽ được hình thành từng bước theotrình độ phát triển của lực lượng sản xuất qua các giai đoạn, các thời kỳ khác nhau của lịchsử. Trong sự phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất, một mặt quan hệ sảnxuất luôn luôn do trình độ phát triển của lực lượng sản xuất quy định, nhưng mặt khác, bảnthân quan hệ sản xuất cũng có tính độc lập tương đối so với lực lượng sản xuất. Điều nàyđược thể hiện trong sự tác động trở lại của nó đến lực lượng sản xuất. Quan hệ sản xuấtquy định mục đích xã hội của sản xuất, quy định xu hướng phát triển của quan hệ lợi ích; từ Page 321 of 487đó hình thành những khả năng thúc đẩy hoặc kìm hãm sự phát triển của lực lượng sản xuất.Sự tác động biện chứng này đã diễn ra như là một quy lật chung chi phối toàn bộ sự vậnđộng và phát triển của xã hội loài người. Ngày nay, sở dĩ chủ nghĩa tư bản vẫn còn giữ được vị trí của nó, bởi lẽ, giai cấp tư sảncó thể đã nhận thức được tính quy luật này mà điều chỉnh một bộ phận của quan hệ sảnxuất như, thay đổi tỷ trọng của những hình thức sở hữu trong hệ thống kinh tế (ví dụ: tănghay giảm thành phần sở hữu nhà nước, lập ra sở hữu hỗn hợp Nhà nước - độc quyền, cổphần hoá các doanh nghiệp, quốc tế hoá hơn nữa sản xuất và tư bản, cải tổ lại cấu trúccủa nền kinh tế và cơ chế kinh doanh)… Do đó, chủ nghĩa tư bản vẫn còn tạo ra đượcnhững khả năng nhất định để phát triển kinh tế, kể cả việc họ vận dụng những thành tựucủa khoa học - kỹ thuật và công nghệ hiện đại.3. Sự vận dụng quy luật này trong công cuộc đổi mới ở nước ta Biện chứng giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất có tính quy luật này cũng tácđộng mạnh mẽ vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Từ lý luận và thực tiễncho chúng ta thấy rằng, lực lượng sản xuất chỉ có thể phát triển khi có một quan hệ sản Page 322 of 487xuất phù hợp với nó. Còn quan hệ sản xuất lạc hậu hơn, hoặc “tiên tiến” (theo ý muốn chủquan của con người) hơn so với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất thì nó sẽ kìm hãmsự phát triển của lực lượng sản xuất. Do đó, trong công cuộc đổi mới kể từ Đại hội đạibiểu toàn quốc lần thứ VI (1986), VII (1991), VIII (1996) và lần thứ IX (2001), Đảng ta đã“chủ trương thực hiện nhất quán và lâu dài chính sách phát triển nền kinh tế hàng hoá nhiềuthành phần vận động theo cơ chế thị trườmg có sự quản lý của Nhà nước theo định hướngxã hội chủ nghĩa, đó chính là nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa” (1). Đường lối đó xuất phát từ trình độ lực lượng sản xuất ở nước ta vừa thấp kém, vừakhông đồng đều nên chúng ta không thể nóng vội, chủ quan như trước đây để xây dựng mộtquan hệ sản xuất dựa trên chế độ công hữu xã hội chủ nghĩa về tư liệu sản xuấ ...