Nhiễm khuẩn, nhiễm độc thức ăn: Xử trí như thế nào? Nhiễm khuẩn, nhiễm độc ăn uống là bệnh truyền nhiễm cấp tính lây theo đường tiêu hoá,thường do vi khuẩn gây ra do thức ăn bị nhiễm bẩn trong quá trình cầm nắm, lưu trữ, bảo quản, chế biến.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhiễm khuẩn, nhiễm độc thức ăn: Xử trí như thế nào? Nhiễm khuẩn, nhiễm độc thức ăn: Xử trí như thế nào?Nhiễm khuẩn, nhiễm độc ăn uống là bệnh truyền nhiễm cấp tính lâytheo đường tiêu hoá,thường do vi khuẩn gây ra do thức ăn bị nhiễm bẩntrong quá trình cầm nắm, lưu trữ, bảo quản, chế biến. Bệnh thườngkhởi phát đột ngột sau khi ăn phải thức ăn đã bị ô nhiễm bởi vi sinh vậtgây bệnh hoặc độc tố của chúng. Đây là một vấn đề sức khỏe nghiêmtrọng có thể gây tình trạng bệnh lý nguy hiểm, có thể dẫn đến tử vong.Có nhiều loại vi khuẩn gây nên tình trạng này như độc tố có tụ cầu vàng,E.coli, phẩy khuẩn tả, E.coli 0157 - H7, Salmonela, Rotavirus… Trong đónguyên nhân thường xuyên và hay gặp nhất là do Salmonela (thương hàn) vàđộc tố của tụ cầu vàng. Cần chế biến thực phẩm đúng cách để phòng tránh nhiễm khuẩn, nhiễm độc thức ăn. Ảnh: MHThời tiết chuyển mùa, thiếu nước sạch, điều kiện vệ sinh không đảm bảo,môi trường ô nhiễm, ảnh hưởng của phong tục tập quán,... là những điềukiện hết sức thuận lợi cho các loại mầm bệnh phát triển gây ra nhiễm khuẩnnhiễm độc thức ăn. Điều đáng lo ngại là phần lớn người bệnh do sự chủquan, không biết cách xử trí, tự ý sử dụng thuốc không đúng cách làm chobệnh cảnh lâm sàng trở nên phức tạp hơn.Triệu chứng nhận biết: Sau bữa ăn 6 - 12 giờ, tình trạng ngộ độc xuất hiệnđột ngột với các triệu chứng: Sốt cao 38 - 390c, rét run, đau mỏi toàn thân;Đầy bụng, đau quặn bụng, đau thượng vị rồi đi ngoài, phân lỏng, nhiều nướclổn nhổn thức ăn chưa tiêu, ngày đi 3 - 10 lần hoặc hơn; Nôn sau 1 - 2 lần ỉalỏng; nôn thốc, nôn tháo những thức ăn chưa xuống ruột, chua, nhiều nước,ngày 2 - 3 lần hoặc hơn làm bệnh nhân càng bị mất nước và điện giải. Có thểchỉ có nôn mà không có ỉa lỏng.Với thể nặng, mất nước nhiều: Huyết áp thấp, mạch nhanh, dễ có truỵ timmạch.Tại nhà: Cần phải xử trí ngay như sau:Bù nước và điện giải là vấn đề quan trọng nhất, đặc biệt nếu tiêu chảy cấpxảy ra ở trẻ em, phải cho trẻ uống bù nước ngay vì ở trẻ em thể trọng cơ thểnhỏ, khi tiêu chảy bị mất nước và điện giải, sẽ nhanh chóng gây giảm khốilượng tuần hoàn và rối loạn nước điện giải. Ngay tại nhà, cần bù nước bằngdung dịch oresol hoặc viên hydrit. Cần chú ý pha dung dịch bù nước phảitheo đúng hướng dẫn sử dụng, không được chia nhỏ gói oresol hoặc viênhydrit để pha làm nhiều lần. Nếu không có Oresol, có thể pha nước gạo rangvới muối ăn. Thường bù từ 1 - 2 lít/ngày. Dung dịch bù nước đã pha nếu quá12 giờ không uống hết phải bỏ đi.Dùng thuốc tại cơ sở y tếThuốc kháng tiết ở ruột non: Thuốc có tác dụng ức chế men encephalinase(là men phụ trách thoái hóa encephalin nội sinh ở não và ruột) làm giảm tiếtở ruột do độc tố của vi khuẩn tả hoặc do viêm mà không làm giảm dịch tiếtcơ bản khác. Thuốc hấp thu nhanh qua ống tiêu hóa, đạt đỉnh điểm sau khiuống 1 giờ, thời gian tác dụng khoảng 8 giờ. Thuốc đôi khi gây buồn ngủ,cần thận trọng khi dùng cho phụ nữ có thai và cho con bú.Các chất hấp phụ: là những silicat thiên nhiên hoặc nhựa polyacryl có khảnăng hút nước rất nhiều làm tăng độ đặc của phân. Thuốc không được hấpthu vào máu và được đào thải theo phân mang theo các chất mà chúng đãhấp phụ, do đó không dùng chung với nhóm làm giảm nhu động ruột. Ngoàira cần chú ý dùng các thuốc khác cách xa thuốc này khoảng 2 tiếng. Một sốthuốc hay dùng của nhóm này như gelopectose (gồm có pectin, cellulose,silice, dextrin - maltose, natri clorit), sacolen (thành phần có lactoproteinmethylelic)...Những thuốc không được dùng:Thuốc làm giảm nhu động ruột: Đây là sai lầm hay mắc phải nhất do sựthiếu hiểu biết của bệnh nhân cũng như sự thiếu ý thức của nhân viên y tế,đặc biệt là các dược tá nhà thuốc. Thuốc làm giảm nhu động ruột nhưloperamid, diphenoxynat có tác dụng làm giảm sự co bóp của ruột nên nướcvà chất điện giải di chuyển trong ruột chậm hơn, từ đó làm tăng sự hấp thunước và điện giải trong lòng ruột vì thế làm tăng độ đặc của phân. Trongtrường hợp nhiễm khuẩn nhiễm độc thức ăn, sử dụng nhóm thuốc này sẽ làmchậm quá trình đào thải chất độc ra khỏi cơ thể và do đó càng làm cho tìnhtrạng nhiễm độc nặng nề hơn.Kháng sinh - Hầu như không cần sử dụng: Trong nhiễm khuẩn nhiễm độcthức ăn, hầu hết là các trường hợp ở thể nhẹ và trung bình, do vậy không cóchỉ định dùng kháng sinh. Chỉ cân nhắc sử dụng kháng sinh ở thể nặng hoặcở những người có suy giảm miễn dịch, người già, trẻ nhỏ và người có bệnhmạn tính kèm theo. Trong trường hợp này, bác sĩ là người cuối cùng cóquyền quyết định nên sử dụng loại kháng sinh nào và dùng trong bao lâu.Người bệnh không nên tự ý sử dụng chỉ làm tình trạng nhiễm khuẩn nhiễmđộc thức ăn thêm trầm trọng. ...