Nhiên liệu và môi chất công tác của động cơ đốt trong

Môi chất công tác là môi chất giới dùng để thực hiện quá trình chuyển hóa từ nhiệt năng sang cơ năng trong chu trình thực tế của động cơ đốt trong
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhiên liệu và môi chất công tác của động cơ đốt trong Ch−¬ng 2 Nhiªn liÖu vμ m«i chÊt c«ng t¸c cña ®éng c¬ ®èt trong 2.1 Kh¸i niÖm m«i chÊt M«i chÊt c«ng t¸c lµ m«i chÊt giíi dïng ®Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ tõ nhiÖtn¨ng sang c¬ n¨ng trong chu tr×nh thùc tÕ cña ®éng c¬ ®èt trong. Kh¸c víi chu tr×nh lý t−ëng, trong chu tr×nh thùc tÕ m«i chÊt c«ng t¸c lµ nh÷ng khÝthùc mµ tÝnh chÊt lý ho¸ lu«n biÕn ®éng trong suèt chu tr×nh, chóng gåm cã: kh«ng khÝ, nhiªnliÖu vµ s¶n vËt ch¸y. ë hµnh tr×nh n¹p, tuú thuéc vµo lo¹i h×nh thµnh hoµ khÝ mµ ng−êi ta ®−a vµo xilanhkh«ng khÝ (®éng c¬ h×nh thµnh ho¸ bªn trong) hoÆc hoµ khÝ (®éng c¬ h×nh thµnh hoµ khÝ bªnngoµi). Kh«ng khÝ hoÆc hoµ khÝ míi n¹p ®−îc gäi lµ m«i chÊt míi. Trong hµnh tr×nh n¹p m«ichÊt míi hoµ trén víi khÝ sãt cßn l¹i trong xilanh cña chu tr×nh tr−íc, t¹o nªn m«i chÊt c«ngt¸c cña qu¸ tr×nh, vÒ thùc chÊt khÝ sãt lµ s¶n vËt ch¸y cña nhiªn liÖu vµ kh«ng khÝ. ë hµnh tr×nh nÐn, m«i chÊt c«ng t¸c cuèi qu¸ tr×nh n¹p ®−îc dïng lµm m«i chÊt cñaqu¸ tr×nh nÐn. ë qu¸ tr×nh ch¸y, m«i chÊt cuèi qu¸ tr×nh nÐn ®−îc chuyÓn dÇn thµnh s¶n vËt ch¸y. ë c¸c hµnh tr×nh gi·n në vµ th¶i, m«i chÊt c«ng t¸c lµ s¶n vËt ch¸y. NhiÖt n¨ng ®−îc dïng ®Ó chuyÓn biÕn thµnh c¬ n¨ng trong ®éng c¬ lµ do ph¶n øngch¸y cña hoµ khÝ (hçn hîp gi÷a h¬i nhiªn liÖu vµ kh«ng khÝ ) t¹o ra. CÇn t¹o mäi ®iÒu kiÖn ®Óph¶n øng ch¸y nµy ®−îc diÔn ra ®óng lóc, kÞp thêi, triÖt ®Ó, ®ång thêi ®¶m b¶o cho m¸y ch¹yªm. TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®ã l¹i phô thuéc vµo chÊt l−îng h×nh thµnh hoµ khÝ vµ tÝnh chÊt cñanhiªn liÖu dïng trong ®éng c¬. §èi víi ®éng c¬ ®èt trong, ng−êi ta chØ sö dông nhiªn liÖu dÔ hoµ trén víi kh«ng khÝ®Ó t¹o thµnh hoµ khÝ, ngoµi ra trong s¶n vËt ch¸y kh«ng ®−îc cã tro, v× tro sÏ lµm cho vßngg¨ng bÞ liÖt vµ lµm t¨ng ®é mµi mßn cña xilanh, piston vµ vßng g·y. Nhiªn liÖu thÓ r¾n chØ cãthÓ sö dông sau khi ®· ®−îc ho¸ láng hoÆc ®−îc khÝ ho¸ trong lß ga. Trong ch−¬ng nµy sÏ nghiªn cøu tÝnh chÊt lý ho¸ cña nhiªn liÖu vµ m«i chÊt dïng cho®éng c¬. 2.2 Nhiªn liÖu thÓ khÝ Nhiªn liÖu thÓ khÝ dïng cho ®éng c¬ ®èt trong gåm cã: khÝ thiªn nhiªn (s¶n phÈm cñac¸c má khÝ), khÝ c«ng nghiÖp (s¶n phÈm xuÊt hiÖn trong qu¸ tr×nh luyÖn cèc, luyÖn gang (khÝlß cao) vµ tinh luyÖn dÇu má) vµ khÝ lß ga (khÝ ho¸ nhiªn liÖu thÓ r¾n trong c¸c lß ga). Métnhiªn liÖu thÓ khÝ ®Òu lµ hçn hîp c¬ häc cña c¸c lo¹i khÝ ch¸y vµ khÝ tr¬ kh¸c nhau. ThµnhphÇn chÝnh cña nhiªn liÖu thÓ khÝ gåm cã: «xÝt c¸cbon (CO), mªtan (CH4), c¸c lo¹ihydr«cacbon (CmHm), khÝ c¸cb«nich (CO2), «xy (O2), hy®r« (H2), hy®r«sunfua (H2S) vµ c¸clo¹i khÝ tr¬, chñ yÕu lµ nit¬ (N2) víi nh÷ng tû lÖ kh¸c nhau. Nh×n chung, c«ng thøc hçn hîp cña c¸c chÊt trong nhiªn liÖu thÓ khÝ cã chøa c¸cbonC0, hy®r« H hoÆc «xy O, ®Òu cã thÓ viÕt d−íi d¹ng: CnHmOr + N2 = 1 kmol (1m3 tiªu chuÈn) (2-1) Nhiªn liÖu khi dïng cho ®éng c¬ ®èt trong ®−îc chia lµm ba lo¹i ( theo nhiÖt trÞ thÊp):§Æng TiÕn Hßa - 18 - a. Lo¹i cã nhiÖt trÞ lín ( Qm- nhiÖt trÞ cña 1m3 nhiªn liÖu khÝ ), Qm≥23 MJ/m3 tiªu chuÈn. Lo¹i nµy gåm khÝ thiªn nhiªn vµ khÝ thu ®−îc khi khai th¸choÆc tinh luyÖn dÇu má vµ khÝ nh©n t¹o. Thµnh phÇn chÝnh cña nã lµ khÝ mªtan chiÕm tõ 30 ÷99%, cßn l¹i lµ c¸c khÝ hydr«cacbon kh¸c. b. Lo¹i cã nhiÖt trÞ võa (chiÕm vÞ trÝ trung gian): Qm = 16 ÷ 23 MJ/m3 tiªu chuÈn Lo¹i nµy chñ yÕu lµ khÝ thu ®−îc tõ luyÖn cèc, thµnh phÇn chÝnh cã H2 (kho¶ng 40 ÷60%) cßn l¹i lµ CO, CH4 c. Lo¹i cã nhiÖt trÞ nhá: Qm = 4 ÷ 16 MJ/m3 tiªu chuÈn Lo¹i nµy bao gåm khÝ lß h¬i vµ khÝ lß ga. Thµnh phÇn chñ yÕu lµ CO vµ H2 chiÕm tíi40%, cßn l¹i khÝ tr¬ N2vµ CO2. 2.3 Nhiªn liÖu thÓ láng Nhiªn liÖu thÓ láng dïng cho ®éng c¬ ®èt trong chñ yÕu lµ c¸c s¶n phÈm ®−îc t¹o ratõ dÇu má v× lo¹i nµy cã nhiÖt trÞ lín, Ýt tro, dÔ vËn chuyÓn vµ b¶o qu¶n. Mçi lo¹i nhiªn liÖuláng kÓ trªn ®Òu lµ mét hçn hîp cña nhiÒu lo¹i hy®r«cacbon cã cÊu t¹o ho¸ häc rÊt kh¸c nhau,chÝnh cÊu t¹o ®ã g©y ¶nh h−ëng lín tíi c¸c tÝnh chÊt lý - ho¸ c¬ b¶n, ®Æc biÖt lµ tíi qu¸ tr×nhbay h¬i, t¹o hoµ khÝ vµ bèc ch¸y cña nhiªn liÖu trong ®éng c¬. Trong dÇu má cã c¸c hy®r« c¸c bon sau : paraphin (anlan) CnH2n+2; hy®r«cacbon vßngxycl«ankan CnH2n vµ hy®r«cacbon th¬m (aren), CnH2n - 6 vµ CnH2n - 12. Ngoµi ra trong dÇu mácßn chøa rÊt Ýt chÊt «lªphin (anken) CnH2n ®i«lªphin (ankan ®ien) CnH2n-2. Trong hy®r«cacbonno (b·o hoµ) c¸c nguyªn tö cacbon liªn kÕt víi nhau theo m¹ch th¼ng (ankan chÝnh) hoÆcm¹ch nh¸nh (iz«an kan) chÊt ®ång ph©n cña (ankan chÝnh) hoÆc m¹ch kÝn vßng (xycl«ankan)b»ng c¸c m¹ch ®¬n, sè m¹ch (hãa trÞ) cßn l¹i cña C ®−îc b·o hoµ b»ng c¸c nguyªn tö H.Trong dÇu má ngoµi ankan chÝnh trong ph©n tö ®−îc liªn kÕt theo m¹ch th¼ng ®¬n cßn cã c¸cchÊt ®ån ...