Những bệnh lý thận thường gặp ở trẻ em

Nhiều bậc cha mẹ rất đỗi ngạc nhiên khi được bác sĩ thông tin rằng con mình bị bệnh thận, bởi vì họ thường nghĩ đây là bệnh của người lớn. Thực tế, trẻ có thể mắc bệnh thận từ khi còn trong bào thai, lúc mới sinh hay bất cứ độ tuổi nào trong quá trình tăng trưởng. Trong phạm vi bài viết này, xin mạn phép đề cập đến những bệnh thận rất thường gặp ở trẻ em như: nhiễm trùng đường tiểu, viêm cầu thận cấp, hội chứng thận hư cùng những dấu hiệu, triệu chứng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Những bệnh lý thận thường gặp ở trẻ em Những bệnh lý thận thường gặp ở trẻ em Nhiều bậc cha mẹ rất đỗi ngạc nhiên khi được bác sĩ thông tin rằng con mình bị bệnh thận,bởi vì họ thường nghĩ đây là bệnh của người lớn.Thực tế, trẻ có thể mắc bệnh thận từ khi còntrong bào thai, lúc mới sinh hay bất cứ độ tuổinào trong quá trình tăng trưởng.Trong phạm vi bài viết này, xin mạn phép đề cập đếnnhững bệnh thận rất thường gặp ở trẻ em như: nhiễmtrùng đường tiểu, viêm cầu thận cấp, hội chứng thậnhư cùng những dấu hiệu, triệu chứng nhằm phát hiệnbệnh sớm, cách săn sóc trẻ khi mắc bệnh và phươngcách theo dõi, phòng ngừa bệnh.NHIỄM TRÙNG TIỂU Ở TRẺ EM:Bao gồm bệnh cảnh viêm bể thận (nhiễm trùngđường tiểu cao) và viêm bàng quang (viêm đườngtiểu thấp).A. Viêm bể thận:Triệu chứng định bệnh rất mơ hồ ở trẻ dưới 1 tuổi, dođó bác sĩ nhi khoa luôn luôn phải nghĩ đến để tìm vàcho xét nghiệm nhằm có thể chẩn đoán kịp thời: Trẻ có thể sốt rất cao từ 39,5oC – 40oC kèmlạnh run nhưng đôi khi có thể biểu hiện bằng hạ thânnhiệt ở trẻ sơ sinh. Bỏ bú. Ọc sữa, đôi khi tiêu chảy. Khóc thét khi đi tiểu.Ở trẻ lớn sẽ dễ định bệnh hơn vì trẻ có thể kể chocha mẹ và bác sĩ nghe – trẻ bị tiểu đau, rát, tiểu nhiềulần. Ðau hố thắt lưng. Sốt cao ở trẻ lớn luôn là triệu chứng rất đáng tincậy trong viêm bể thận.Những xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán viêm bểthận:1. Công thức máu: sẽ giúp thầy thuốc hướng đếnbệnh lý nhiễm trùng với bạch cầu máu cao và nổi bậtlà đa nhân trung tính.2. Cấy máu: ở trẻ nhỏ, nhiễm trùng đường tiểu caorất dễ đưa đến nhiễm trùng huyết do đó cần thiết phảicấy máu.3. Xét nghiệm tìm phản ứng viêm: C-réactive protéine= C.R.P tăng cao trong viêm bể thận cấp.4. Xét nghiệm nước tiểu: Ðếm bạch cầu trong nước tiểu. Soi tươi tìm vi trùng. Tìm nitrite/trong nước tiểu. Cấy nước tiểu là xét nghiệm để định bệnh, xétnghiệm này phải làm rất cẩn thận, vô trùng tuyệt đốiđiều dưỡng viên phải rửa sạch vùng hồi âm của trẻvới xà phòng và nước sạch rồi sát trùng bằngchlohexidine, sau đó mới dán bao hứng nước tiểu (ởtrẻ nhỏ). Khi có nước tiểu phải lấy bằng ống tiêm vôtrùng và đem gửi phòng xét nghiệm ngay để cấy vìmôi trường nước tiểu rất dễ cho các vi trùng tự sinhsôi nẩy nở và sẽ dễ dẫn đến hiện tượng ngoại nhiễmđem lại kết quả chẩn đoán sai lầm.(Ở trẻ lớn: sau khi vệ sinh sạch sẽ như với trẻ nhỏ,điều dưỡng có thể lấy nước tiểu giữa dòng và đemgửi cấy ngay).Kết quả mẫu cấy nước tiểu như thế nào được xem lànhiễm trùng tiểu?: Nhiễm trùng tiểu được định nghĩakhi có sự hiện diện của một loại vi trùng duy nhấttrong canh cấy với số lượng > 105 vi trùng trong 1mlnước tiểu và/ hoặc có hiện diện của bạch cầu niệuvới số lượng > 104 bạch cầu/1ml nước tiểu đượcthực hiện trong điều kiện lấy nước tiểu và cấy nướctiểu trong điều kiện vô trùng tuyệt đối.Các loại vi trùng gây nhiễm trùng tiểu. Escherichia coli là vi trùng thường gặp nhấtchiếm 80% các trường hợp nhiễm trùng tiểu. Các vi trùng khác: Klebsiella, pseudomonasaeruginosa, staphylococcus, streptococcus,citrobacter.5. Chẩn đoán bằng hình ảnh học: Echo thận và đường tiết niệu: Echo thận có thểphát hiện được dị dạng thận niệu để kịp thời xử tríphẫu thuật cho trẻ. Ðây là một xét nghiệm ít tốn kémvà không gây sang chấn cho trẻ, cần được làm mộtcách có hệ thống ở tất cả trẻ được chẩn đoán xácđịnh nhiễm trùng tiểu. Chụp bàng quang ngược dòng: để phát hiện tràongược bàng quang niệu quản ở các mức độ 1, 2, 3 và4. Chỉ định phẫu thuật thận đặt ra khi có trào ngượcbàng quang niệu quản mức độ 3, 4; ở mức độ 1 và 2điều trị nội khoa phòng ngừa nhiễm trùng tiểu với cácloại kháng sinh uống. Chụp hệ tiết niệu qua đường tĩnh mạch(urographie intraveineuse): rất ít khi có chỉ định trừ khicần thiết để phẫu thuật. Chụp xạ hình thận (scintigraphierénale): DMSA;DTPA sẽ phát hiện được sẹo thận và đánh giá đượcđộ lọc cầu thận.Ðiều trị:Trước khi bắt tay vào điều trị viêm bể thận cấp ngườithầy thuốc cần tổng hợp các dữ kiện lâm sàng nhưtrẻ sốt, bỏ bú, đau khi tiểu, tiểu nhiều lần, đau hốthận, các xét nghiệm như bạch cầu niệu, vi trùngtrong nước tiểu và các xét nghiệm khác như bạch cầumáu, CRP để có chẩn đoán xác định. Cần phải điều trị bằng đường tĩnh mạch với 2loại kháng sinh diệt khuẩn: Cephalosporine thế hệ thứ3 và Aminoside. Cephalosporine thế hệ thứ 3 sẽđược dùng trong 10 ngày và Aminoside được chỉ địnhtrong 5 ngày. Cấy nước tiểu lại, kiểm tra vào giờ thứ 48 sauđiều trị đầu tiên.B. Viêm bàng quang:Thường trẻ không sốt, chỉ than tiểu rát, tiểu khó, tiểuđau, tiểu nhiều lần, trẻ sợ không dám đi tiểu. Nướctiểu có thể có máu. Hay gặp viêm bàng quang ở trẻtuổi mẫu giáo, do sợ đi tiểu nên các cháu nhịn uốngnước.Xét nghiệm chỉ cần làm tổng phân tích nước tiểu vàcấy nước tiểu. Các chỉ định xét nghiệm khác khôngthật sự cần thiết.Ðiều trị: Kháng sinh uống t ...