Những cách tân nghệ thuật trong thơ Xuân Diệu giai đoạn 1932-1945 (2004): Phần 2

Tiếp nối phần 1, phần 2 Tài liệu Những cách tân nghệ thuật trong thơ Xuân Diệu giai đoạn 1932-1945 của tác giả Lê Tiến Dũng gồm nội dung chương 3- Những cách tân của Xuân Diệu giai đoạn 1932 – 1945 trên bình diện thể thơ và ngôn ngữ thơ và phần kết luận. Bố cục của Tài liệu được bố trí rất hợp lí, đã đi từ gốc đến ngọn của vấn đề. Các chuyên mục có quan hệ gắn bó, hài hòa, soi sáng lẫn nhau. Mời bạn đọc cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Những cách tân nghệ thuật trong thơ Xuân Diệu giai đoạn 1932-1945 (2004): Phần 2 Chöông ba: NHÖÕNG CAÙCH TAÂN CUÛA XUAÂN DIEÄU GIAI ÑOAÏN 1932 - 1945 TREÂN BÌNH DIEÄN THEÅ THÔ VAØ NGOÂN NGÖÕ THÔ1. THEÅ THÔ Khi nhaø thô löïa choïn moät theå naøo ñoù ñeå saùng taùc cuõng coù nghóa laø löïachoïn moät khaû naêng dieãn ñaït phuø hôïp vôùi ñieäu thöùc taâm hoàn mình, phuø hôïp vôùicaûm xuùc caàn boäc loä. Do vaäy ñeà caäp ñeán theå thô cuõng laø ñeà caäp ñeán moät phöôngdieän cuûa tö duy ngheä thuaät. Xeùt treân bình dieän roäng caùch taân veà loaïi theå cuõng laø moät caùch taân quantroïng cuûa Thô môùi. ÔÛ ñaây khoâng chæ laø vaán ñeà hình thöùc, maø quan troïng hôn laøôû choã baèng söï caùch taân naøy Thô môùi môû roäng khaû naêng dieãn ñaït phong phuù hônñeå theå hieän caûm xuùc cuûa thôøi ñaïi môùi. Noùi veà tính taát yeáu cuûa söï caùch taân naøy,Löu Troïng Lö, moät chuû soaùi buoåi ñaàu cuûa Thô môùi trong moät baøi vieát treân Tieåuthuyeát thöù baûy veà “Phong traøo Thô môùi” ñaõ cho raèng: “Caùi tình caûm cuûa ngöôøiñôøi baây giôø doài daøo, phieàn phöùc nhö theá, lieäu coù kheùp vaøo trong nhöõng nieâmluaät khaéc nghieät ñöôïc khoâng?” OÂng Lanson chaúng ñaõ noùi raèng: “Vôùi nhöõng caùitaâm traïng môùi, phaûi coù nhöõng vaên theå môùi (AØ des eùtats doõaâme nouveaux, desgenres nouveaux) thì trong vaên hoïc ta baây giôø maø coù caùi phong traøo “Thô môùi”cuõng laø leõ taát nhieân vaäy” (137; tr.279) Thöïc teá ñaõ chöùng minh raèng phong traøo Thô môùi laø caû moät cuoäc caùchmaïng veà theå loaïi. Nhöõng theå thô môùi ra ñôøi, nhöõng theå thô cuõ ñöôïc caûi tieán...Xin nhaéc laïi moät yù kieán quan troïng cuûa Hoaøi Thanh veà vaán ñeà naøy. Trong Thinhaân Vieät Nam Hoaøi Thanh cho raèng “Phong traøo thô môùi ñaõ vöùt ñi nhieàukhuoân pheùp xöa, song cuõng nhieàu khuoân pheùp nhaân ñoù maø theâm beàn vöõng”.OÂng ñaõ lieät keâ ra nhöõng theå caùch phaùt trieån vaø nhöõng theå caùch ít ñöôïc söû duïngtrong Thô môùi. Theo oâng, “thô Ñöôøng luaät vöøa ñoäng ñeán laø tan. Nhöõng baøiÑöôøng luaät cuûa Quaùch Taán daãu ñöôïc hoan ngheânh cuõng khoù laøm soáng laïi pheùpñoái chöõ, ñoái caâu cuøng caùi noäi dung chaët cheõ cuûa theå thô”. Caùc theå thöùc môùi maøkhoâng phuø hôïp cuõng “bò tieâu traàm nhö thô töï do, thô möôøi chöõ, thô möôøi hai 1chöõ, hay ñang saép söûa tieâu traàm nhö nhöõng caùch gieo vaàn phoûng theo thôPhaùp”. Vaø theo Hoaøi Thanh, nhöõng theå loaïi phaùt trieån cuûa Thô môùi laø thaátngoân, nguõ ngoân, taùm chöõ, luïc baùt. OÂng vieát: “Thaát ngoân vaø nguõ ngoân raát thònh.Khoâng haún laø coå phong. Coå phong ngaøy xöa ñaõ thuùc laïi thaønh Ñöôøng luaät. Thaátngoân vaø nguõ ngoân baây giôø laïi do luaät Ñöôøng giaõn vaø nôùi ra. Cho neân eâm taihôn. Cuõng coù leõ vì noù öa vaàn baèng hôn vaàn traéc. Ca truø bieán thaønh thô taùm chöõ. Theå thô naøy ra ñôøi töø tröôùc 1936, nghóa laøtröôùc khi oâng Thao Thao ñeà xöôùng. Yeâu vaän maát. Phaàn nhieàu vaàn lieân chaâu. Luïc baùt vaãn ñöôïc traân troïng: Aaánh höôûng Truyeän Kieàu* vaø ca dao. Songthaát luïc baùt cô hoà cheát, khoâng hieåu vì sao. Thô boán chöõ tröôùc chæ thaáy trong nhöõng baøi veø, nay caát leân haøng nhöõngtheå thô nghieâm chænh. Luïc ngoân theå tröôùc chæ thaáy trong Baïch vaân thi taäp thænh thoaûng cuõng ñöôïcduøng. Töø khuùc maø hoài ñaàu ngöôøi ta toan ñöa laøm theå chính thöùc cuûa Thô môùi ñaõcheát daàn cuøng vôùi thô töï do”. (210; tr.43) Nhöõng nhaän xeùt suùc tích cuûa Hoaøi Thanh cô hoà ñaõ neâu khaù ñaày ñuû dieänmaïo cuûa caùc theå thô trong phong traøo Thô môùi. Sau naøy, nhieàu coâng trìnhnghieân cöùu veà Thô môùi cuõng thoáng nhaát vôùi nhöõng nhaän xeùt ban ñaàu naøy cuûaHoaøi Thanh. Chaúng haïn Haø Minh Ñöùc trong Thô ca Vieät Nam hình thöùc vaø theåloaïi (vieát chung vôùi Buøi Vaên Nguyeân) cuõng khaúng ñònh: “Thô môùi ñaõ vaän duïngnhieàu hình thöùc nhöng phoå bieán hôn caû laø theå thô 5 töø, 7 töø vaø 8 töø” (171;tr.289). Phan Cöï Ñeä trong “Phong traøo Thô môùi 1932-1945” cuõng coù nhaän xeùttöông töï. Chuùng toâi xin löôïc trích moät soá yù ôû hai trang 167, 168 cuûa coâng trìnhnaøy nhö sau: “Thaát ngoân vaø nguõ ngoân raát thònh. Nhöng noù gaàn vôùi loái coå phonglieân vaän... Thaát ngoân, nguõ ngoân cuûa Thô môùi meàm maïi, uyeån chuyeån hôn thôcoå phong. Noù öa vaàn baèng hôn vaàn traéc... Ca truø bieán thaønh thô taùm chöõ. Yeâuvaän maát. Phaàn nhieàu bieán thaønh vaàn lieân chaâu... Luïc baùt vaãn ñöôïc naâng niu...Song thaát luïc baùt khoâng maát haún, nhöng ít ñöôïc duøng hôn tröôùc”. (ÔÛ giöõa nhöõng 2daáu... laø phaàn trieån khai vaø daãn chöùng, chuùng toâi löôc bôùt - LTD; 50; tr.168).Phaïm Theá Nguõ trong Vieät Nam vaên hoïc söû giaûn öôùc taân bieân daønh haún moät tieátcuûa chöông IV, thieân thöùc ba ...