Những chặng đường của truyện ngắn Việt Nam đương đại

Vào khoảng gần ba thập niên cuối thế kỷ 20 trở lại đây, đời sống truyện ngắn Việt Nam đã có những biến chuyển mạnh mẽ. Quá trình đổi mới này diễn ra trên cả bề rộng và chiều sâu ở các phương diện tư duy thể loại và hướng tiếp cận đời sống với đông đảo về đội ngũ viết, sự đa dạng về khối lượng tác phẩm và sự bùng nổ cá tính sáng tạo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Những chặng đường của truyện ngắn Việt Nam đương đạiNH÷NG CHÆNG §¦êNG CñA TRUYÖN NG¾N VIÖT NAM §¦¥NG §¹I Lª H−¬ng Thuû(*)V µo kho¶ng gÇn ba thËp niªn cuèi thÕ kû XX trë l¹i ®©y, ®êi sèngtruyÖn ng¾n ViÖt Nam ®· cã nh÷ng 1. TruyÖn ng¾n 1975 - 1985 (*) Sau 1975, chiÕn tranh kÕt thóc, ®êi sèng x· héi ViÖt Nam b−íc sang tr¹ngchuyÓn biÕn m¹nh mÏ. Qu¸ tr×nh ®æi th¸i thêi b×nh. V¨n häc ViÖt Nam nãimíi nµy diÔn ra trªn c¶ bÒ réng vµ chiÒu chung vµ truyÖn ng¾n ViÖt Nam nãis©u, ë c¶ ph−¬ng diÖn t− duy thÓ lo¹i vµ riªng ®· cã sù thay ®æi trong viÖc tiÕph−íng tiÕp cËn ®êi sèng víi sù ®«ng ®¶o cËn vµ thÓ hiÖn nh÷ng vÊn ®Ò cña ®êivÒ ®éi ngò viÕt, sù ®a d¹ng vÒ khèi sèng. Thêi gian ®Çu sau khi chiÕn tranhl−îng t¸c phÈm vµ sù bïng næ c¸ tÝnh kÕt thóc, v¨n häc vÉn tiÕp tôc theo qu¸ns¸ng t¹o. Cïng víi thêi gian, ®éi ngò tÝnh, ©m h−ëng vÒ mét cuéc chiÕn tranhnh÷ng ng−êi viÕt truyÖn ng¾n ngµy hµo hïng cña d©n téc vÉn th−êng hiÖncµng ®«ng ®¶o víi mét sè l−îng Ên diÖn trong nhiÒu t¸c phÈm. Bªn c¹nh ®ãphÈm phong phó, trong ®ã nhiÒu c©y lµ sù xuÊt hiÖn c¸c t¸c phÈm ®Ò cËp ®Õnbót ®· t¹o ®−îc dÊu Ên phong c¸ch. nh÷ng khÝa c¹nh ®êi sèng ®a chiÒu mµ Cã thÓ chia truyÖn ng¾n giai ®o¹n trong chiÕn tranh nhµ v¨n ch−a cã ®iÒunµy thµnh ba chÆng: truyÖn ng¾n 1975 - kiÖn ®Ò cËp tíi, còng nh− thùc tÕ ®êi1985 víi tÝnh chÊt giao thêi tõ v¨n häc sèng míi - hiÖn thùc x· héi vµ con ng−êic¸ch m¹ng sang v¨n häc thêi b×nh; sau chiÕn tranh.truyÖn ng¾n 1986 - 2000 ®¸nh dÊu cao Mét n¨m sau gi¶i phãng, Th¸i B¸trµo cña qu¸ tr×nh ®æi míi; vµ truyÖn Lîi viÕt Hai ng−êi trë l¹i trung ®oµn.ng¾n nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû XXI víi sù TruyÖn ng¾n nµy ®−îc in trªn T¹p chÝxuÊt hiÖn cña nh÷ng c©y bót trÎ 7X, 8X V¨n nghÖ qu©n ®éi sè th¸ng 4/1977. ëcho thÊy sù biÕn chuyÓn trong ý thøc thêi ®iÓm xuÊt hiÖn, Hai ng−êi trë l¹inghÖ thuËt vµ lèi viÕt. Ranh giíi gi÷a trung ®oµn ®em ®Õn mét c¸ch nh×n míic¸c chÆng kh«ng ph¶i lµ tuyÖt ®èi vÒ hiÖn thùc, lµ mét trong nh÷ng t¸cnh−ng qua ®ã cã thÓ thÊy ®−îc b−íc phÈm ®¸nh dÊu sù më réng c¸c chiÒuchuyÓn, dÊu Ên lÞch sö, thêi ®¹i, sù vËn kÝch vµ ph−¬ng diÖn kh¸m ph¸ ®êi sèng:®éng cña thÓ lo¹i truyÖn ng¾n qua tõngchÆng ®−êng. (*) TS., ViÖn V¨n häc.20 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 11.2014con ng−êi ®−îc nh×n nhËn vµ thÓ hiÖn ë tranh: nh÷ng biÕn ®éng cña ®êi sèng gianhiÒu chiÒu kÝch trong tÝnh ®a d¹ng vµ ®×nh vµ x· héi, sù suy tho¸i ®¹o ®øcphøc t¹p cña nã. Ra ®êi chØ hai th¸ng nh©n c¸ch, mèi quan hÖ gi÷a c¸ nh©n vµsau khi miÒn Nam ®−îc gi¶i phãng, céng ®ång (C¸i bãng cäc), sù tranhtruyÖn ng¾n Ngän löa cña §ç Chu ghi giµnh quyÒn lùc (Anh b¹n KØnh cña t«i).l¹i nh÷ng thêi kh¾c cã ý nghÜa cña mét M−êi n¨m ®Çu khi chiÕn tranh kÕtng−êi võa tho¸t khái xiÒng xÝch cña nhµ thóc, víi sù thay ®æi tr¹ng th¸i ®êi sèng,tï Mü - Ngôy. Mét ng−êi lÝnh trë vÒ viÕt c¸c nhµ v¨n ®· cã sù dÞch chuyÓn trongvÒ nh÷ng ngµy th¸ng trë l¹i thµnh phè viÖc thÓ hiÖn nh÷ng vÊn ®Ò cña hiÖncña mét chiÕn sü khi ®Êt n−íc b−íc vµo thùc. Cïng víi sù më réng ®Ò tµi s¸ngthêi kú t¸i thiÕt sau chiÕn tranh. t¸c, t¸i hiÖn ®êi sèng cña con ng−êi ë B−íc vµo quü ®¹o cña ®êi sèng sau nhiÒu chiÒu kÝch lµ sù ®æi míi bót ph¸p,chiÕn tranh, c¸c c©y bót ®· cã xu h−íng nghÖ thuËt thÓ hiÖn nh»m chuyÓn t¶i cãkhai th¸c nhiÒu vÊn ®Ò cña ®êi sèng mµ hiÖu qu¶ hiÖn thùc ®êi sèng trong bèitr−íc ®©y ch−a cã ®iÒu kiÖn ®Ò cËp tíi. c¶nh míi. Bªn c¹nh nh÷ng s¸ng t¸c viÕtC¸c nhµ v¨n tõng sèng vµ viÕt trong vÒ chiÕn tranh c¸ch m¹ng cßn xuÊt hiÖnchiÕn tranh nh− NguyÔn Minh Ch©u, nh÷ng t¸c phÈm h−íng vµo viÖc thÓMa V¨n Kh¸ng, Xu©n ThiÒu, NguyÔn hiÖn nh÷ng c¶nh ngé, th©n phËn c¸Kh¶i, Bïi HiÓn còng ®· cã nh÷ng nh©n, ®êi t−. §©y ®−îc coi lµ nh÷ngchuyÓn biÕn trong lèi viÕt. NguyÔn n¨m giao thêi, b¶n lÒ cña qu¸ tr×nh ®æiMinh Ch©u víi tËp truyÖn Ng−êi ®µn bµ míi v¨n häc, ®æi míi thÓ lo¹i. Sau chÆngtrªn chuyÕn tµu tèc hµnh, BÕn quª béc lé ®−êng m−êi n¨m, ®êi sèng thÓ lo¹isù chuyÓn ®æi t− duy nghÖ thuËt cña truyÖn ng¾n ViÖt Nam b−íc vµo métng−êi cÇm bót tr−íc thùc tÕ ®êi sèng thêi kú s«i næi.míi. Giai ®o¹n nµy ghi nhËn vai trß cña ...