Những danh tướng trong lịch sử Việt Nam: Phần 2 tiếp tục trình bày các nội dung chính sau: Thuận Quận công Tiết chế Nguyễn Hữu Tiến, quan nội sai Hoàng Ngũ Phúc, Đỗ Thành Nhân, Tả quân Đô đốc Châu Văn Tiếp, danh thần Hoàng Kế Viêm,... Mời các bạn cùng tham khảo để nắm nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Những danh tướng trong lịch sử Việt Nam: Phần 2 10 Tìi sách Việt Nam - đẩt nước, con người TH U ẬN Q UẬN CÔ N G T IẾ T C H Ế N G U Y Ễ N H Ữ U T IÊ N Nỹuỵễn Hữu Tiến (i 6 0 2 - í 6 6 6 ], là một ắíinb htónt) của chúaNtỊuỵễn ở Đàití) Tronỹ tronỹ lịch sà Việt Nam. ỠHỊ) sinh năm NhâmDần ( i 6 0 2 ) tại lànỊj Văn Trai, huyện N(Jọc SỡM, phù Tĩnh Gia, trấnThanh Hóa (nay là huyện Tĩnh Gia, tinh Thanh Hóa). Sau, ônỹ (ti cưvào ờ huyện Bèn() Sơn, tình Bình Định. Năm T â n M ù i( 1 6 S l) , Nguyễn H ữu liế n xin vào gặpNội tán Đ ào D u y T ừ . N hận thấy ông là người thông minhcó c h í lớn, nên vị đại thần này đã tiến cừ ông lên chúaNguyễn Phúc Nguyên (C h ú a Sãi) và gâ con gái cho. Buổi đầu, Nguyễn H ữu 1 icn giữ chức đội trường trongđội thủy q u ân rồi lần trải các chức: C ai đội, Chư ờ ng cơ,Chư ờ ng dinh tiết ch ế... T ro n g bày lần quân Ir ịn h và quân N guyễn đánh nhau,theo sử liệu thì N guyễn H ữu T iế n đã cầm quân ra trận hailần, đó là vào năm 1648 (lần thứ tư) và năm 1655-1660 (lầnthứ 5). Lần th ứ tư (1 6 4 8 ) T h á n g giêng năm Mậu T ý (1 6 4 8 ), chúa T r ịn h T rán g saitướng đem quân thủy bộ đánh vào cửa N hật Lệ, tiến sát dinhQ uảng Bình. C h ú a N guyễn Phúc Lan (tức C h ú a Th ư ợ n g )liền sai con là T h ế tử N guyễn Phúc T ầ n đem đại binh đichống giữ. GS. Trịnh Vãn Thanh cho bic Nguyễn Hữu Tiến được giao nhiệm vụ cai quản thuyền ‘Nội thủy dịch cần” (tr,844). Nhũng danh tuáng trong lịch sử Việt Nam 11 1 Sau khi hợp bàn và nhận sự phân công, vào lúc canhnăm (tức từ ĩ giò đến 5 giờ sáng), N guyễn H ữu T iế n đcmkhoảng trăm con voi chiến xông thẳng vào dinh quân T rịn h ,còn N guyễn Phúc Lan thì ch ỉ hu y các đạo quân bộ tiến theosau. H a i bèn giáp chiến ác liệt, cuối cùng quân T rịn h bị thuato phải tháo ch ạy về đất Bắc. Ngoài số bị giết tại trận, bên chúa T rịn h còn bị bắt sốngkhoảng ,s vạn quân cùng mấy viên tướng. Trận này, được sửnhà Nguyễn khen là võ công bậc nhất của quân Nguyễn trongsuốt thời kỳ Trjnh-N g uyen phân tranh*^’. L ầ n thứ năm (1 6 5 5 -1 6 6 0 ) Năm  t T ỵ (1 6 5 5 ), quân T r ịn h lại kéo vào quấy pháN am Bố C h ín h . Bấy giờ, chúa N guyễn í’ húc T ầ n (tức ChúaH iề n ) mới quyết ý cho quân qua sông hiên giới (tức sôngG ia n h ) đánh đuổi quân T r ịn h . Đ â y là lần đánh nhau lâu nhất(1655- 166Ơ) và do quân N guyễn chủ động tấn công. T h e o sử liệu thì dưới tài ch ỉ hu y cùa T iế t chế NguyễnH ữu T iế n (lúc này đã được phong tước Th u ận N ghĩa hầu) vàĐ ố c chiến N guyễn H ữu D ật, quân Nguyễn đã đánh thắngquân T r ịn h nhiều trận ở: H à T ru n g , Lạc Xuyên, T iế p V ũ ,M ẫn Tư ờ n g , Nam G ió i, C h âu N h ai, T a m Lộng, Đ ại N ạ i...Sau các trận này, quân N guyễn làm chủ được 7 huyện ở phíaNam sông Lam . T h án g 5*’ ^năm Đ in h Sửu (1657), ch ú a T rịn h Căn chiaquân làm 3 đạo đi tấn công quân Nguyễn ở làng Nam H oa(thuộc huyện T h an h Chư ơ ng ). N hờ hay trước, tưóng Nguyễn Quốc triều tiền biên toát yếu, tr. 30. Chép theo Quốc triều tiền biên toát yếu (tr.32). Việt Nam sử lược ghi là vào tháng 6 (tr. 301).11 2 7Ì/ sách Việt Nam - dất nước, can ngườiHữu Tiến đã lập kế đây lui được quân T rịn h . T ừ đó quân haibôn cứ giữ nhau ò sông Lam, thỉnh thoảng đánh nhau một trận. N hưng đến tháng 10 năm C a n h T ý (1 6 60), thì quânNguyễn thua to, vì sự bất hòa giữa N guyễn H ữu T iế n vàNguyễn H ữu Dật. Lược kê theo sách Việt Nam sù lược. Sau khi Nguyễn Hữu T iế n biết việc Nguyễn H ữ i Dật lenvề ra mắt chúa H iền, kể đầu đuôi mọi việc đánh lấy thế nào,trong bụng lấy làm không bằng lòng. Bấy giờ, nhân có những sĩtốt mới hàng ở đất Nghệ An, thường hay bỏ trốn, Hữu T iế nbèn hội chư tướng lại đe bàn xem nên đánh hay là nên lui ve.Mọi người đều muốn lui về, duy chỉ có Nguyễn Hữu Dật làkhông chịu. Khi các tướng N guyễn đang bàn bạc, thì có tinrằng T rịn h Căn đã ra quân tiến đánh ỏ làng An Đ iền và ởlàng Phù Lưu, quân Nguyễn thua. Đ ư ợ c tin ấy Nguyễn HữuT iế n quyết ý đem quân về, nhưng hề ngoài giả tảng truyềnlệnh cho các tướng rằng đến tối 28 thì các đạo đều phải tiếnsang đánh An T ràn g , Nguyễn H ữ u D ật đem binh đi hậu tiếp.D oạn rồi, dặn riêng các tưóng đế, nửa đêm rút quân vềNam Bố C h ín h , không cho N guyễn H ữu D ật biết. NguyễnH ữu Dật sắm sửa đâu vào đấy, chờ mãi không có tin tức gì,đến khi cho người đi thám về nói mới biết quân m ình đã rútvề Nam rồi. Lúc ấy quân họ T r ịn h đã sang sông đến đánhđồn K h u D ộ c. H ữu Dật mới dùng kế nghi binh để cho quânT r ịn h không dám tiến lên, rồi đem binh ch ạy về, đến H oàn hSơn mới gặp quân của N guyễn H ữu T iế n . K h i ấy, quânT r ịn h C ăn vừa đuổi đến, hai bên đánh nhau một trận chếthại rất nhiều... Sau trận này, N guyễn H ữ u T iế n đóng ở N hật Lệ,Nguyễn H ữu D ật đóng ỏ D ô n g C a o ...