Những hiểu biết chung nhất về bệnh trầm cảm

Thế giới hiện nay có khoảng 121 triệu người khổ sở vì trầm cảm. Đây là chứng bệnh không “khó tính”, có thể tấn công bất cứ ai, song chủ yếu là đối tượng thuộc nhóm tuổi từ 20 đến 40. Bệnh biểu hiện rất đa dạng. Ở người này xuất hiện bất ngờ, ở người khác – từ từ, từng bước một.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Những hiểu biết chung nhất về bệnh trầm cảm Những hiểu biết chung nhất về bệnh trầm cảmThế giới hiện nay có khoảng 121 triệu người khổ sở vì trầm cảm. Đây làchứng bệnh không “khó tính”, có thể tấn công bất cứ ai, song chủ yếu làđối tượng thuộc nhóm tuổi từ 20 đến 40.Bệnh biểu hiện rất đa dạng. Ở người này xuất hiện bất ngờ, ở người khác –từ từ, từng bước một. Từ những thay đổi tính khí thông thường (vẫn đượccoi như trạng thái u sầu hoặc suy sụp tinh thần), bệnh khác nhau ở mức độnghiêm trọng và thời gian duy trì triệu chứng lâu hơn – tình trạng có thể dẫnđến khó khăn trong nỗ lực tự xoay sở với những nghĩa vụ thường nhật.Có thể xếp những biểu hiện dưới đây như triệu chứng trầm cảm haygặp nhất:1- Tâm trạng buồn rầu2- Trạng thái u uất3- Chán nản4- Tâm hồn trống trải5- Thiếu hưng phấn sáng tạo6- Những rối loạn tập trung7- Rối loạn giấc ngủ8- Chán ăn9- Những rắc rối về thể chất (đau tim, nhức đầu, rối loạn tiêu hóa…)10- Cảm giác có lỗi và tự tiCho dù từ lâu trầm cảm đã trở thành vấn đề phổ biến, song ngay tại các quốcgia công nghiệp đã phát triển, khoảng 50-60% nạn nhân chứng bệnh này vẫnchưa tận dụng sự trợ giúp của y học.Xin giới thiệu cuộc trò chuyện thú vị của phóng viên PAP với GS LukaszSwiecick, giám đốc Bệnh viện Tâm lý trị liệu Ba Lan.+ Theo giáo sư, thế giới có nhiều bệnh nhân trầm cảm?- Nhiều, nhưng không cần nhớ, bởi đa số các rối loạn trầm cảm có diễn biếnkhá “êm”. Những dạng trầm cảm kinh điển, nghiêm trọng – hoặc trong tiếntriển bệnh dễ xúc động đa tuyến, hoặc đơn tuyến, theo tôi, chiếm khoảng 2-3% dân số thế giới.+ Bệnh trầm cảm dễ xúc động đa tuyến khác đơn tuyến ở điểm gì?- Với trường hợp trầm cảm đa tuyến, ngoài những làn sóng trầm cảm thôngthường, còn xuất hiện những làn sóng điên khùng. Trong làn sóng thứ nhấtbệnh nhân ủ dột, u sầu, mệt mỏi, thiếu sinh lực; giai đoạn hai – thừa nănglượng, rất dễ có những hành động bột phát, thiếu suy nghĩ, thường gây phiềntoái cho đồng loại và có thể làm những việc bất thường, kể cả tự tử. Vớitrầm cảm thông thường – bệnh nhân nhìn chung không “hiện hình”; trái lạivới trầm cảm điên khùng – thấy rõ ở mọi nơi có mặt.Với bệnh đơn tuyến, chỉ xuất hiện những giai đoạn trầm cảm – kéo dài hơnnhiều so với bệnh đa tuyến. Việc xác định thời điểm phục hồi sức khỏe cũngkhó hơn. Có thể so sánh với tình trạng nhức đầu. Vào thời điểm, thí dụ tôiđang nhức đầu, tôi biết rõ, bản thân đang bị. Tuy nhiên nếu như sau đó ai hỏitôi: đã hết nhức đầu lúc nào? – Tôi sẽ rất khó xác định thời điểm. Tình trạngnhư vậy xảy ra đúng với trầm cảm đơn tuyến – nó rút lui theo cách nạn nhânkhó nhận biết.Trái lại với trường hợp đa tuyến bệnh nhân có thể tuyên bố: - “Đến 15 giờ15 phút tôi còn là nhân vật bỏ đi. Sau 15 giờ 15 phút – giống như Thượng đếchạm tay vào người tôi – tôi có thể làm mọi việc”. Đó là sự khác biệt rất đặctrưng giữa hai dạng bệnh.+ Còn những dạng rối loạn trầm cảm khác?- Khá thường xuyên là trầm cảm thần kinh. Ở đây nền tảng nguồn gốc tâm lýrất rõ. Thí dụ do hậu quả chấn thương tâm lý nào đó, nhân vật suốt thời giandài cảm thấy buồn rầu, chán nản, thiếu sức sống. Nguyên nhân trầm cảmkhông có nền tảng sinh học, bệnh không tự sinh ra trong con người – nó xuấthiện từ bên ngoài.Trong phạm trù nhất định, với không ít trường hợp, đó chỉ là vấn đề cá tính– đơn giản, có những người lúc nào cũng “đượm buồn”.Một trong những chuẩn mực nhận biết trầm cảm kinh điển là dấu hiệu: trạngthái hiện tại rõ ràng khác hẳn thời gian trước đó. Ai đó u buồn, thiếu sứcsống, bị rối loạn giấc ngủ…vẫn chưa đủ triệu chứng để kết luận. Có nhữngtriệu chứng ấy, nhưng với câu hỏi “Từ khi nào?”, đối tượng trả lời: “Từ ngàymới sinh ra”. Đối tượng đã có chúng từ hồi học tiểu học, trung học, đại họcvà sau này cũng vậy. Với đối tượng đó là trạng thái ổn định, một dạng “nétđẹp” riêng. Nạn nhân bị trầm cảm thần kinh hoặc những rối loạn cá tínhtrầm cảm, nhưng không phải trầm cảm kinh điển. Trong trường hợp nàykhông nên dùng thuốc; chỉ nên áp dụng liệu pháp tâm lý, bởi nó sẽ là giảipháp hợp lý và hiệu quả nhất.+ Trong sự hiểu biết phổ biến, trầm cảm cần có nguyên nhân rõ ràng.“Người thân qua đời, ly hôn, thất nghiệp, uất ức – bất lực vì hành độnggian dối của đồng nghiệp…”.- Đã có thời giới nghiên cứu thậm chí đã tiến hành điều tra về chủ đề này.Kết quả, trong cảm nhận của mọi người, lý do trầm cảm hay gặp nhất làcông việc căng thẳng; thất vọng vì tình đứng thứ hai. Chỉ có điều, thực tế tấtcả công việc đều có thể căng thẳng và còn căng thẳng hơn – một khi thấtnghiệp. Tôi cho rằng, không nên mất thời gian tìm kiếm nguyên nhân, mặtkhác thiên hạ chắc chắn đã xếp hang từ lâu.Tôi biết, rất khó tin, khi khẳng định, trầm cảm có thể không có nguyên nhânnhân rõ ràng, nhất là theo quy luật - bệnh nhân thừa nhận, có tồn tại nguyênnhân như vậy. Tuy nhiên một khi chất vấn đến cùng, sự thật sẽ chứng tỏ: chodù trong đời đối tượng từng nhiều lần xảy ra cùng nguyên ...