Những thuận lợi và thách thức với việc xóa bỏ hình phạt tử hình ở Việt Nam

Trong phạm vi bài viết này, các tác giả trình bày, phân tích những yếu tố tác động tích cực cũng như tiêu cực đến việc xóa bỏ hình phạt tử hình ở Việt Nam và đồng thời đề xuất những gợi mở nhằm thúc đẩy việc hạn chế, tiến tới xóa bỏ hình phạt tử hình ở nước ta trong tương lai.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Những thuận lợi và thách thức với việc xóa bỏ hình phạt tử hình ở Việt Nam NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT NHỮNG THUẬN LỢI VÀ THÁCH THỨC VỚI VIỆC XÓA BỎ HÌNH PHẠT TỬ HÌNH Ở VIỆT NAM Vũ Công Giao* Nguyễn Quang Đức** *PGS.TS. Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội **TS. Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội Thông tin bài viết: Tóm tắt: Giống như nhiều quốc gia khác, hình phạt tử hình đã được áp dụng từ lâu và hiện Từ khóa: Hình phạt tử hình, tội vẫn đang được quy định trong pháp luật và thi hành trên thực tế ở Việt Nam. phạm, quyền sống, Việt Nam. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, dân trí ngày càng cao và xã hội ngày càng cởi mở hơn, Việt Nam trong tương lai vẫn sẽ theo xu hướng Lịch sử bài viết: giảm hình phạt tử hình trong pháp luật và giảm việc áp dụng hình phạt này trong Nhận bài : 23/02/2021 thực tế. Mặc dù vậy, đây sẽ không phải là một sự thay đổi nhanh chóng trong thời gian ngắn, do vẫn còn nhiều lý do để duy trì hình phạt này. Trong phạm vi Biên tập : 07/3/2021 bài viết này, các tác giả trình bày, phân tích những yếu tố tác động tích cực cũng Duyệt bài : 10/3/2021 như tiêu cực đến việc xóa bỏ hình phạt tử hình ở Việt Nam và đồng thời đề xuất những gợi mở nhằm thúc đẩy việc hạn chế, tiến tới xóa bỏ hình phạt tử hình ở nước ta trong tương lai. Article Infomation: Abstract: Like many other countries, the death penalty has been used for a long time and is Keywords: Death penalty, crime, still being regulated in law and practice in Vietnam. In the context of increasingly right to life, Vietnam. deep and wide international integration, increasing people’s standings and open society, Vietnam in the future will still follow the reduction trend of the death Article History: penalty in law and reducing the application of the death penalty in practice. This Received : 23 Feb. 2021 will not be a rapid change in the short term, though, as there are still plenty of reasons to maintain this penalty. Within the scope of this article, the authors provide Edited : 07 Mar. 2021 an introduction and an analysis of the factors that both positively and negatively Approved : 10 Mar. 2021 impact the abolition of the death penalty in Vietnam and also propose suggestions to speed up the deadline and proceed to abolish the death penalty in our country in the future. 1. Khái quát lịch sử hình phạt tử hình ở nhất định, do vào thời Lý Phật giáo là quốc Việt Nam giáo của Việt Nam. Pháp luật thành văn của Việt Nam có Trong trường hợp Bộ Hình thư đã có quy thể xem là bắt đầu với Bộ Hình thư thời Lý định hình phạt tử hình, điều đó có nghĩa là (1042)1. Bộ luật này hiện đã thất truyền; bởi hình phạt tử hình đã được thiết lập trong vậy, có ý kiến cho rằng nó bao gồm các quy luật thành văn của Việt Nam kể từ thời Lý2. định về hình phạt tử hình, trong khi ý kiến Tiếp sau thời Lý là triều đại nhà Trần. Thời khác cho rằng, thời kỳ này hình phạt tử hình Trần, hệ thống văn bản pháp luật bao gồm không được áp dụng, ít nhất ở một giai đoạn bộ “Quốc Triều Thông chế”3 và bộ “Hoàng 1 Được cho là gồm ba quyển, do vua Lý Thái Tông cho biên soạn vào năm 1042. 2 Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội (2010), Những điều cần biết về hình phạt tử hình (sách chuyên khảo), Nxb. Lao động Xã hội, Hà Nội, tr. 212-213. 3 Do vua Trần Thái Tông cho biên soạn vào năm 1230, gồm 20 quyển. Số 06(430) - T3/2021 3 NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT Triều Đại điển”4. Cả hai bộ luật này đều có một người để răn đe trăm người), hoặc “dùng quy định hình phạt tử hình. Thời (Hậu) Lê có hình kỳ vu vô hình” (quy định hình phạt để một bộ luật nổi tiếng không chỉ ở Việt Nam không cần dùng đến hình phạt)8. mà còn trên thế giới, đó là bộ “Quốc Triều Sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, Hình luật” (còn gọi là “Bộ luật Hồng Đức”) Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa được năm 14835. Mặc dù chứa đựng nhiều quy thành lập. Những văn bản pháp luật đầu tiên định mang tính nhân đạo sâu sắc, song Bộ xác lập nền tảng cho nền tư pháp của Nhà luật Hồng Đức cũng bao gồm các quy định nước Việt Nam mới là loạt Sắc lệnh số 33 về hình phạt tử hình. Thời Nguyễn, bộ luật ngày 13/9/1945 của Chủ tịch Hồ Chí Minh9. nổi tiếng là “Hoàng Việt Luật lệ” (còn gọi là Trong đó, Sắc lệnh số 33C quy định các Tòa “Bộ luật Gia Long”) năm 18156. Đây có thể án quân sự có quyền tuyên án và thi hành án coi là bộ luật cuối cùng của chế độ phong những người có những hành động phương hại kiến ở Việt Nam và tương tự như các bộ luật đến nền độc lập của nước Việt Nam Dân chủ ở các triều đại trước, nó cũng bao gồm các ...