Những tư tưởng cơ bản của nho giáo và ảnh hưởng của nó ở nước ta

F. Enghen đã khẳng định: “Không có cơ sở văn minh Hi Lạp và đế quốc La Mã thì tuyệt nhiên không có Châu Âu hiện đại”. Vậy học tập Enghen chúng ta có thể đặt vấn đề : “Nếu không có văn minh cổ đại Trung Quốc thì không có nước Việt Nam ngày nay”.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Những tư tưởng cơ bản của nho giáo và ảnh hưởng của nó ở nước ta LỜ I MỞ ĐẦ U F . Enghen đ ã k h ẳ ng đ ị nh: “ Kh ô ng c ó c ơ s ở v ă n minh Hi L ạ p v à đ ế q u ố c La M ã t h ìt uy ệ t nhi ê n kh ô ng c ó C h â u  u hi ệ n đ ạ i ” . V ậ y h ọ c t ậ p Enghen ch ú ng ta c ó t h ể đ ặ t v ấ n đ ề : “ N ế u kh ô ng c ó v ă n minh c ổ đ ạ i Trung Qu ố c th ì k h ô ng c ón ư ớ c Vi ệ t Na m ng à y nay ” . N ó i đ ế n n ề n v ă n minh c ổ đ ạ i Trung Qu ố c th ì q u ả l à r ộ ngl ớ n. Bi ế t bao nhi ê u h ệ t ư t ư ở ng xu ấ t hi ệ n v à t ồ n t ạ i m ã i chođ ế n ng à y nay. T ừ t huy ế t â m d ươ ng ng ũ h à nh, h ọ c thuy ế t c ủ aK h ổ ng T ử , L ã o t ử ... Th ế n h ư ng trong c á c h ọ c thuy ế t ấ y, kh ô nga i c ó t h ể c h ố i c ã i đ ư ợ c r ằ ng h ọ c thuy ế t Nho gia. Nh à n g ư ờ ip h á t kh ở i ph á t l à K h ổ ng t ử l à c ó v ị t r í q uan tr ọ ng h ơ n h ế tt rong l ị ch s ử p h á t tri ể n c ủ a Trung Qu ố c n ó i chung v à c á c n ư ớ cĐ ô ng Na m Á n ó i ri ê ng. K ể t ừ l ú c xu ấ t hi ệ n t ừ v à i th ế k ỷ t r ư ớ cc ô ng nguy ê n cho đ ế n th ờ i nh à H á n (H á n V ũ Đ ế ) Nho gi á o đ ãc h í nh th ứ c tr ở t h à nh h ệ t ư t ư ở ng đ ộ c t ô n v à l u ô n lu ô n gi ữ v ịt r í đ ó c ho đ ế n ng à y cu ố i c ù ng c ủ a ch ế đ ộ p hong ki ế n. Đ i ề u đ óđ ã m inh ch ứ ng r õ r à ng: Nho gi á o h ẳ n ph ả i c ó n h ữ ng gi á t r ịt í ch c ự c đ ặ c bi ệ t, n ế u kh ô ng sao n ó c ó t h ể c ó s ứ c s ố ng m ạ nhm ẽ đ ế n nh ư v ậ y. T ừ đ ầ u th ế k ỷ X X đ ế n nay, r ấ t nhi ề u ng ư ờ i đ ã p h ê p h á nđ ạ o Nho, t ố c á o t í nh ch ấ t b ả o th ủ , phi khoa h ọ c c ủ a n ó . Nh ư ngn ế u l ấ y quan đ i ể m l ị ch s ử m à x e m x é t, ở t h ế k ỷ X X r õ r à ngN ho gi á o l à c ổ h ủ n h ư ng ở g iai đ o ạ n tr ư ớ c c ó v ậ y kh ô ng. V à o t h ế k ỷ X t r ê n b á n đ ả o Đ ô ng D ươ ng c ó 3 v ươ ng qu ố c :Đ ạ i Vi ệ t, Cha m Pa, Khmer, l ự c l ư ợ ng ngang nhau. D ầ n d ầ nĐ ạ i Vi ệ t chi ế m ư u th ế , v ừ a đ ủ s ứ c ch ố ng l ạ i phong ki ế np h ươ ng B ắ c, v ừ a khai hoang Na m Ti ế n, á t h ẳ n 2 v ươ ng qu ố ck ia. Ph ả i ch ă ng đ ạ o Nho đ ã đ ó ng m ộ t va i nh ấ t đ ị nh trong s ựh ì nh th à nh t ươ ng quan l ự c l ư ợ ng ấ y. Ph ả i ch ă ng ch ú ng ta đ ãd u nh ậ p đ ạ o Nho c ủ a Trung Qu ố c r ồ i sau đ ó b i ế n th à nh m ộ tc ô ng c ụ c h ố ng la ị . Bi ệ n ch ứ ng l ị ch s ử l à n h ư t h ế . Nho gi á o l àc ô ng c ụ đ ể p hong ki ế n ph ươ ng B ắ c d ù ng đ ể l ệ t hu ộ c c á c d â nt ộ c kh á c, nh ư ng v ừ a l à c ô ng c ụ g i ú p c á c d â n t ộ c ch ố ng l ạ iT rung Qu ố c. C h í nh v ì ý n gh ĩ a v à v ai tr ò t o l ớ n c ủ a Nho gi á o đ ố i v ớ it i ế n tr ì nh ph á t tri ể n c ủ a Trung Qu ố c v à V i ệ t Nam n ê n em c óh ứ ng th ú đ ặ c bi ệ t v ớ i đ ề t à i “ Nh ữ ng t ư t ư ở ng c ơ b ả n c ủ a n hog i á o v à ả n h h ư ở ng c ủ a n ó ở n ư ớ c ta ” . N ộ i dung đ ề t à i ngo à ip h ầ n m ở đ ầ u v à k ế t lu ậ n g ồ m 2 ph ầ n: P h ầ n I: T i ế n tr ì nh ph á t tri ể n c ủ a Nho gi á o v à m ộ t s ố n ộ id ung ch í nh c ủ a n ó . P h ầ n II: ả nh h ư ở ng c ủ a Nho gi á o t ớ i đ ờ i s ố ng v ă n ho áV i ệ t Na m. Phần IV À I N É T V Ề T I Ế N T R Ì NH P H Á T T RI Ể N C Ủ A N HO G I Á O V À M Ộ T S Ố N Ộ I D UNG T Í CH C Ự C C Ủ A N Ó . I . V À I N É T V Ề T I Ế N T R Ì NH P H Á T T RI Ể N C Ủ A N HO G I Á O . N ó i đ ế n Nho gi á o th ì v i ệ c đ ầ u ti ê n kh ô ng th ể k h ô ng nh ắ ct ớ i: đ ó l à K h ổ ng T ử . Ng ư ờ i ta b ì nh lu ậ n khen t ặ ng Kh ổ ng T ửr a sao đ ề u kh ô ng th ể g ọ i l à q u á l ờ i, tr ư ớ c đ â y h ơ n 2000 n ă m,đ ạ i s ử h ọ c gia T ư M ã T hi ê n khi đ i th ă m Kh ú c Ph ụ q u ê h ươ ngc ủ a Kh ổ ng T ử t ừ ng c ả m kh á i vi ế t: “ Kh ổ ng T ử á o v ả i, truy ề nh ơ n 10 đ ờ i, đ ư ợ c c á c h ọ c tr ò c oi l à t ổ ng s ư , t ừ t hi ê n t ử , v ươ ngh ầ u đ ế n th ứ d â n đ ề u coi ô ng l à b ậ c ch í t h á nh ” . N ă m1982, m ộ t h ọ c gi ả M ỹ v i ế t “ H à nh vi cao qu ý v à t ưt ư ở ng l ý l u ậ n đ ạ o đ ứ c c ủ a Kh ổ ng T ử , kh ô ng ch ỉ ả nh h ư ở ng t ớ iT rung Qu ố c m à c ò n ả nh h ư ở ng t ưó i tr ầ n nh â n lo ạ i ” K h ổ ng T ửl à n g ư ờ i n ư ớ c L ỗ t h ờ i Xu â n Thu t ê n l à K h â u, t ự l à T r ọ ng Ni.T ừ t hi ế u ni ê n đ ế n 30 tu ổ i , Kh ổ ng T ử c huy ê n c ầ n h ọ c t ậ p v àt ậ p luy ệ n n ắ m v ữ ng c á c tri th ứ c v ề l ễ n ghi, â m nh ạ c, x ạ t i ễ n,n g ự x ạ , th ư , s ố l à s au ng à nh tri th ứ c c ă n b ả n th ờ i ấ y. Sau đ óô ng đ i gi ả ng d ạ y b ố n ph ươ ng, nghi ê n c ứ u h ọ c v ấ n trong v à ic h ụ c n ă m r ồ i san đ ị nh, bi ê n so ạ n c á c s á ch đ ư ợ c đ ờ i sau g ọ i l àl ụ c kinh nh ư T hi, Th ư , L ễ , Nh ạ c, D ị ch, Xu â n Thu. K h ổ ng T ử s ố ng trong th ờ i k ỳ t hay đ ổ i l ớ n, bi ế n đ ộ ng l ớ n. ...