Chúng ta đã biết phát thanh là sản phẩm của nền kỹ thuật điện tử. Do ra đời trước truyền hình nên phát thanh đã từng được coi là loại hình truyền thông hiệu quả nhất. Sự sinh động của lời nói, âm nhạc, tiếng động truyền qua làn sóng radio đã từng được thính giả đón nhận một cách nồng nhiệt. Những bước tiến trong các lĩnh vực khác - đặc biệt là những tiến bộ về công nghệ thông tin đã trở thành điều kiện cho phát thanh phát triển mạnh mẽ. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Những ưu thế, hạn chế của báo phát thanh trong bối cảnh của đời sống báo chí hiện đại
Những ưu thế, hạn chế của báo phát thanh trong bối cảnh của đời sống báo
chí hiện đại
Chúng ta đã biết phát thanh là sản phẩm của nền kỹ thuật điện tử. Do ra đời tr ước
truyền hình nên phát thanh đã từng được coi là loại hình truyền thông hiệu quả
nhất. Sự sinh động của lời nói, âm nhạc, tiếng động truyền qua làn sóng radio đã
từng được thính giả đón nhận một cách nồng nhiệt.
Những bước tiến trong các lĩnh vực khác - đặc biệt là những tiến bộ về công nghệ
thông tin đã trở thành điều kiện cho phát thanh phát triển mạnh mẽ. Trong quá
trình phát triển ấy, báo phát thanh vừa duy trì, phát huy những ưu thế vốn có, đồng
thời lại phải luôn tự điều chỉnh để hạn chế những nhược điểm nhằm thích ứng với
bối cảnh của đời sống báo chí, truyền thông hiện đại.
1.Những ưu thế của báo phát thanh hiện đại
Kỹ thuật đơn giản, tiện lợi
Chỉ cần một thiết bị thu tín hiệu nhỏ là công chúng đã có thể hưởng thụ các
chương trình phát thanh ở bất cứ đâu, bất cứ khi nào. Nếu đọc báo in, bạn cần phải
có ánh sáng, xem truyền hình, đọc báo mạng điện tử thì phải có một chiếc tivi, có
máy tính hoặc phương tiện nối mạng internet… Hơn nữa tất cả các phương tiện
này đòi hỏi bạn phải tập trung cao độ trong một điều kiện không gian t ương đối ổn
định thì mới có thể hưởng thụ trọn vẹn thông tin. Nhưng phát thanh đơn giản hơn
thế rất nhiều. Chỉ với một chiếc radio nhỏ nhẹ, rẻ tiền và nguồn năng lượng cũng
rất rẻ, bạn có thể vừa nghe chương trình phát thanh vừa làm mọi công việc , kể cả
lái xe ô tô hay đi bộ tập thể dục trong công viên…
Nếu xét ở phương diện phủ sóng rộng thì phát thanh luôn vững vàng ở vị trí số
một so với tất cả các loại hình báo chí khác như báo in, báo hình, báo mạng điện
tử. Chính vì đặc điểm đơn giản về kỹ thuật, rẻ tiền về ph ương tiện mà ở Việt Nam,
từ miền núi đến hải đảo xa xôi hay nông thôn đều có sự hiện hữu của chiếc radio.
Khả năng thông tin thời sự nhanh nhạy
Như đã nêu ở trên, ưu thế nổi bật đầu tiên của phát thanh là kỹ thuật đơn giản tiện
lợi. Thế nhưng, ưu thế đặc thù khiến cho phát thanh hiện đại cạnh tranh được với
các loại hình báo chí truyền thông khác là sự nhanh nhạy trong thông tin.
Thông tin nhanh là một yêu cầu sống còn đối với một đài phát thanh hiện đại. So
với các loại hình báo chí, truyền thông đại chúng khác, sự vượt trội của phát thanh
trước hết là khả năng cung cấp cho bạn nghe đài những thông tin mới nhất, nóng
hổi nhất, những thông tin vừa mới xảy ra, đang xảy ra, hoặc sẽ xảy ra mà chưa có
ai biết. Về ưu thế này, hiện nay chỉ có báo mạng điện tử mới có thể cạnh tranh
được với báo phát thanh mà thôi. Tuy nhiên, do đặc điểm của báo mạng là phụ
thuộc vào đường truyền và phương tiện cồng kềnh, kỹ thuật phức tạp nên sự tiện
lợi của chiếc radio vẫn có những ưu thế do luôn đồng hành cùng với mỗi cá nhân
trong mọi địa hình, mọi hoàn cảnh.
Theo PGS, TS. Đức Dũng thì “trong cuộc cạnh tranh giữa các phương tiện thông
tin đại chúng hiện nay, ai nắm vững thông tin mới nhất và truyền tải thông tin một
cách nhanh nhất thì người đó sẽ chiến thắng”. Riêng với báo phát thanh, xét về
khía cạnh nội dung thông tin và hình thức giao tiếp với thính giả, việc đưa thông
tin nhanh sẽ làm tăng tính trực tiếp, rút ngắn thời điểm sự kiện xảy ra với thời
điểm công chúng tiếp nhận sự kiện. Hiện nay, cũng giống như nhiều Đài phát
thanh trên thế giới. ở Hệ Thời sự - Chính trị tổng hợp của Đài Tiếng nói Việt
Nam, cứ sau mỗi giờ đồng hồ lại có một bản tin 5 phút để cập nhật những thông
tin mới nhất, phản ánh kịp thời về những sự kiện nóng hổi nhất.
Gần gũi công chúng, hiệu quả tác động cao
Một trong những thế mạnh của báo phát thanh được thính giả đánh giá cao là
những người làm báo phát thanh biết cách tôn trọng người nghe và tác động
nhanh, hiệu quả đến công chúng. Nói cách khác, sức hấp dẫn của báo phát thanh
chính là ở là sự thân mật, gần gũi với công chúng thính giả.
Với mục tiêu thu hút thính giả, tạo ra sức sống cho làn sóng phát thanh, những
người làm báo phát thanh hiện đại không chỉ quan tâm đến việc đem lại cho công
chúng những thông tin nóng hổi, bổ ích, gần gũi với cuộc sống thường nhật của
người nghe mà còn là ở cách thể hiện những thông tin đó một cách thân tình, gần
gũi “như nói với một người bạn”. Người làm báo phát thanh ngày này rất quan
tâm đến những thói quen và sở thích của từng nhóm công chúng nghe đài, không
ngừng cải tiến về hình thức để các chương trình phát thanh ngày càng gần gũi hơn
với thính giả, phù hợp với từng đối tượng nghe đài, đáp ứng thị hiếu ở từng độ
tuổi...
2.Nhược điểm, hạn chế cơ bản của báo phát thanh
Thiếu hấp dẫn do không thể hiện bằng hình ảnh
Phát thanh sử dụng âm thanh tổng hợp. Được người khác đọc, kể, thông báo… cho
nghe là một cảm giác rất dễ chịu. Tuy nhiên, “trăm nghe không bằng một thấy”.
Âm thanh có thể sống động, thân mật, riêng tư nhưng chỉ thoảng qua, khó đọng
lại, khó ghi nhớ. Điều đó đã chỉ ra như ...