NHƯỢNG QUYỀN THƯƠNG MẠI Ở NƯỚC TA HIỆN NAY

Nhượng quyền thương mại là loại hình kinh doanh mới du nhập vào Vi ệt Nam từ những năm 90 của thế kỷ trước và cũng chỉ trong những năm 90 của thế kỷ trước
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
NHƯỢNG QUYỀN THƯƠNG MẠI Ở NƯỚC TA HIỆN NAYMỘT SỐ VẤN ĐỀ NHƯỢNG QUYỀN THƯƠNG MẠI TẠI VIỆT NAMNhượng quyền thương mại là loại hình kinh doanh mới du nhập vào Vi ệt Nam từnhững năm 90 của thế kỷ trước và cũng chỉ trong những năm gần đây nh ượng quy ềnthương mại mới được bàn đến nhiều trên các trang báo và trong các nghiên c ứu c ủagiới kinh doanh cũng như của giới luật gia n ước ta. Trong đánh giá chung thì nh ượngquyền thương mại được coi là hình thức đầu tư và kinh doanh của t ương lai t ại Vi ệtNam bởi những lợi thế của nó như tiết kiệm chi phí nhập cu ộc cho những bên nh ậnquyền, dễ dàng nhân rộng và mở rộng hệ thống phân phối cho bên nhượng quyền…Nhượng quyền thương mại (Franchising) là một phương thức phân ph ối hàng hóa vàdịch vụ mà trong đó, người có quyền, với một kho ản thù lao, cho phép ng ười nh ậnquyền độc lập tiến hành kinh doanh bằng cách sử dụng các dấu hiệu, chỉ dẫn thươngmại, cũng như phương pháp, bí quyết kinh doanh của người có quyền, và d ưới sựhướng dẫn, trợ giúp và kiểm soát chất lượng của người đó. Trong ho ạt động nh ượngquyền này, người có quyền có thể trong cùng m ột thời gian cho phép nhi ều ch ủ th ểkhác nhau cùng sử dụng quyền kinh doanh của mình. B ằng cách đó, ng ười có quy ềncó thể xây dựng được một mạng lưới, hệ thống phân phối hàng hoá, và nh ờ đó, t ối đahoá được lợi nhuận.Điều 284 Luật Thương mại Việt Nam định nghĩa: “Nhượng quyền th ương m ại làhoạt động thương mại, theo đó bên nhượng quyền cho phép và yêu c ầu bên nh ậnquyền tự mình tiến hành việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ theo các đi ều ki ệnsau đây: (i) Việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ được tiến hành theo cách thức tổchức kinh doanh do bên nhượng quyền quy định và được gắn với nhãn hiệu hàng hoá,tên thương mại, bí quyết kinh doanh, khẩu hiệu kinh doanh, biểu tượng kinh doanh,quảng cáo của bên nhượng quyền; (ii) Bên nh ượng quyền có quy ền ki ểm soát và tr ợgiúp cho bên nhận quyền trong việc điều hành công việc kinh doanh.”Như vậy, Định nghĩa của Luật Thương mại đã nhấn mạnh tới vai trò của bên nhậnquyền và theo đó bên nhận quyền là bên có nghĩa vụ phải tuân thủ những yêu c ầu c ủabên nhượng quyền. Nếu xét ở góc độ đó thì trong định nghĩa này đã không đ ề c ập t ớinghĩa vụ trả thù lao cho bên nhượng quyền cũng như nghĩa vụ chi trả các chi phí c ủahoạt động nhượng quyền của bên nhận quyền.MÂU THUẪN GIỮA CÁC BÊN TRONG NHƯỢNG QUYỀN THƯƠNG MẠIMâu thuẫn giữa bên nhượng quyền và bên nhận quyền về giới hạn kiểm soát luôn tồntại và thường là không thể tránh khỏi bởi do tính đặc thù của loại hình kinh doanh này.Bên nhận quyền độc lập kinh doanh, tự mình quản lý c ơ sở kinh doanh, tuy phải tuântheo những tiêu chuẩn của bên nhượng quyền song đối v ới bên nh ận quy ền c ơ s ở đóvẫn là tài sản của anh ta, đối với bên nhượng quyền c ơ sở kinh doanh nh ượng quy ềnlà một phần trong hệ thống nhượng quyền thương m ại cho dù bên nh ận quy ền ch ưachắc đã là như vậy, nói cách khác bên nhận quyền và c ơ s ở kinh doanh nh ượng quy ềndo bên nhận quyền điều hành không hẳn đồng nhất nhau trong m ối quan h ệ v ới bênnhượng quyền. Chính bởi vậy bên nhượng quyền sẽ tìm cách ki ểm soát càng nhi ềucàng tốt với công việc kinh doanh của c ơ sở kinh doanh nh ượng quy ền, trong khi đóbên nhận quyền lại mong muốn hạn chế thậm chí là trốn tránh kh ỏi sự ki ểm soát đ ểcó thể có nhiều sự độc lập hơn trong công việc kinh doanh và tạo ra bản sắc riêng chomình. Nếu sự kiểm soát càng chặt chẽ thì nó trở thành gánh nặng cho bên nhận quyền vàkết quả là bên nhận quyền lại càng muốn tránh được càng nhiều càng tốt. Kể c ả v ớimột bên nhận quyền thiếu kinh nghiệm lúc ban đầu thì khi đã vững vàng hơn không ítngười cũng cảm thấy những sự kiểm soát, ban đầu là c ần thi ết, nay tr ở thành nh ữngrào cản cho việc phát triển các cơ hội kinh doanh c ủa anh ta. Mâu thu ẫn phát sinh cóthể dẫn tới những thiệt hại cho công việc kinh doanh c ủa c ả bên nh ượng quy ền vàbên nhận quyền, đó là một điều không mong muốn từ các bên song h ọ l ại không nh ậnthức được.Để giải quyết mâu thuẫn này, hay nói đúng hơn là ngăn chặn mâu thuẫn xảy ra, phápluật về nhượng quyền thương mại ở các nước có phát triển lo ại hình kinh doanh nàythường quy định bên nhượng quyền phải cung c ấp cho bên nhận quyền b ản sao h ợpđồng nhượng quyền và bản giới thiệu về nhượng quyền thương m ại c ủa mình chobên nhận quyền trong một thời hạn nhất định trước khi hai bên ký k ết h ợp đ ồngnhượng quyền.Trong thời hạn đó bên nhận quyền được khuyên nên đọc kỹ các vănbản được cung cấp, xin ý kiến các luật sư chuyên về lĩnh vực nhượng quyền th ươngmại và có những tính toán cần thiết và đầy đủ về các vấn đề trong hợp đồng, trong đócó vấn đề họ có thể chấp nhận được sự kiểm soát được áp dụng cho mình hay không.Việc được cung cấp trước và nghiên cứu trước các điều khoản về hợp đồng nhượngquyền có ý nghĩa quan trọng với bên nhận quyền tiềm năng trong việc ra quyết định cóđầu tư vào việc kinh doanh như ...