Trời vừa hừng sáng là khu rừng bắt đầu huyên náo. Từ sáu tháng nay, trướx sự xâm chiếm của lớp người“tay rìu” bao nhiêu chim cò, rắn, rít, khỉ, chồn, heo rừng phải nhượng bộ rút lui. Bọn tay rìu vào rừng kinh ngang kin dọc dưới sự điều khiển củacặp rằng. Tất cảcặp rằng đều do một ông“chủ đường” chỉ huy. Ðường có nghĩa là con kinh lớn tập trung bao nhiêu củi đã cưa sẵn thành từng khúc hai tấc rưỡi hoặc một thước. Muốn có một đường củi như vậy phải là tay rất có thế...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhứt Phá Sơn LâmNhứt Phá Sơn Lâm Sơn Nam Nhứt Phá Sơn Lâm Tác giả: Sơn Nam Thể loại: Truyện Ngắn Website: http://motsach.info Date: 27-October-2012Trời vừa hừng sáng là khu rừng bắt đầu huyên náo. Từ sáu tháng nay, trướx sự xâm chiếm củalớp người“tay rìu” bao nhiêu chim cò, rắn, rít, khỉ, chồn, heo rừng phải nhượng bộ rút lui.Bọn tay rìu vào rừng kinh ngang kin dọc dưới sự điều khiển củacặp rằng. Tất cảcặp rằng đều domột ông“chủ đường” chỉ huy. Ðường có nghĩa là con kinh lớn tập trung bao nhiêu củi đã cưa sẵnthành từng khúc hai tấc rưỡi hoặc một thước. Muốn có một đường củi như vậy phải là tay rất cóthế lực đối với nhà cầm quyền thực dân thời bấy giờ.Họ đấu giá một lô rừng cúp, loại rừng mà nhà nước cho phép khai thác cứ hai mươi hoặc haimươi lăm năm một lần.Sau khi đấu giá được, việc cấp bách nhứt là mộ nhân công (tay rìu) vì chung quanh khu rừng nóitrên rất ít dânc ư. Phải có nhân công thật nhiều mới khai thác xong đúng thời gian cam kết vớinhà nước. Vì vậy, người chủ đường phải mộ nhiều nhân công từ Cần Thơ, Hà Tiên, LongXuyên... đem xuống tận cái lô rừng cúp rạch Thứ Sáu, làng Ðông Thái, tỉnh Rạch Giá này.- o O o - Anh Tư Bình Thủy tốc nóp, ngồi dậy. Anh ngáp dài, nhìn rừng, nhìn nước rồi từ từ nả lưngxuống với ý định dỗ lại giấc ngủ, bụng nghĩ thầm:- Làm thêm đôi ba thước củi cũng chưa đũ trả nợ. Không khéo, lại lao lực sanh bịnh tim, bịnhphổi mà mang khốn...Cum! Cum! Cum!Tiếng búa bổ vào gốc tràm bắt đầu vang lên từ đầu đến cuối rừng nghe còn nhặt hơn tiếng mõthầy chùa tụng kinh.Ðùng! Ðùng! Ðùng!Từng thân cây ngã xuống liên hồi mặt nước rung chuyển, sóng gợn lên chạy dài, vỗ vào váchchòi của anh nghe lát chát.Các “tay rìu” bắt đầu nói chuyện cho qua cơn mệt nhọc. Anh Tư Bình Thủy nghiêng tai vào đầunóp, lắng nghe tỏ rõ từng tiếng một:Trang 1/5 http://motsach.infoNhứt Phá Sơn Lâm Sơn Nam- Rừng này gốc của ông Gia Long. Hồi xưa Gia Long cũng như mình...Ðó là giọng của Hai Cờ Ðỏ. Gọi là Cờ Ðổ không phải vì cầm cờ Cộng sản đi biểu tình, nhưng vìquê quán anh này ở Cờ Ðỏ - một địa phương thuộc đồn điền của Tây “Êmory.” Anh có giấychứng nhận riêng biệt của hãng Tây. Theo lời anh khoe khoang thì giấy đó mạnh hơn giấy thuếthân, bảo đảm không sợ bất cứ một thầy hương quản nào. Giọng Hai Cờ Ðỏ nói sang sảng:- Ðố các cha vậy chớ rừng này hồi đời xưa có vua Gia Long đi ngang qua không?Có tiếng cãi lại:- Túng tiền thì lại đây, tôi cho mượng đỡ vài cắc, chớ đừng nói dóc. Nói phải có sách, mách phảicó chứng...- Dân ở Cờ Ðỏ không bao giờ nói dóc. Ðể tôi nói lại. Số là xưa kia... Gia Long bị Tây Sơn rượt,ngài phải dùng ghe biển mà chạy từ Cà Mau ra Phú Quốc. Chiếc ghe của ngài gọi là longthuyền... Ngài đứng trước mũi ghe, ngóng vào bờ mến tiếc lắm, vì ngài muốn làm vua ở đất liềnchớ nào có mộng làm chúa ở cù lao...Ai nấy nhốn nháo lên:- Nghe lòng vòng quá. Nói cho lẹ thử coi... Muỗi cắn gần chết đây nè? Bà con nào cho tôi mượnbếp un, quạt khói lên dùm...- Tôi nói ông Gia Long ngóng vô bờ, dòm dáo dác cái cụm rừng của tụi mình đương đứng bâygiờ. Rồi ổng day qua nói với đình thần tả hữu:“Sơn bất cao, thủy bất thâm, phù sa chi địa nhơntác bất thành tu hú giả. Nhứt phá sơn lâm, nhì đâm Hà Bá, cao phi viễn tẩu giả nan tàng...”- Cắt nghĩa cho mau. Ở đây ai mà biết chữ nho.Hai Cờ Ðỏ cười dòn:- Câu đó ngụ ý về địa lý. Gia Long nói xứ Nam Kỳ này không có núi cao, không có sông sâu.Còn đất phù sa thì dở quá, vô dụng. Ðến đỗi móc đất lên nắn con tú hú để thổi cũng không kêu.Ðó là“bất thành tu hú giả.” Duy có hai nghề phá sơn lâm đâm Hà Bá là dễ làm ăn. Nhưng lướitrời lồng lộng không ai chạy khỏi: phá rừng, chài cá khiến con người phải nghèo mạt...Cả bọn cười vang lên:- Hay! Hay! Bây giờ tới phiên ông Tư Châu Xương nói cho anh em nghe một chuyện khác.Nghe đến tên ông Châu Xương, anh Tư Bình Thủy chợt sáng mắt lên. Ông này nước da đenngăm, mặt mày hung tợn nhưng lòng dạ thiệt thà. Trong số tay rìu quen biết chỉ có ông là tử tếvới anh nhứt. Bằng cớ là hôm trước lúc anh đau rét suốt ba, bốn ngày, ông cho đứa con gái lạinấu cháo và cho tiền để mua mấy chai thuốc phát lãnh hoàn. Cô gái ấy tên là Mịn, tuy đen đúanhưng có duyên. Lúc ban đầu Mịn kêu bằng chú. Anh phải đính chánh lại rằng tuổi anh cònnhỏ, mới có hăm ba vì quá lăn lóc với sanh kế nên mau già đó thôi.Sau rốt, Mịn chịu gọi anh bằng anh, Mịn săn sóc châu đáo lắm, nhiều đêm ngồi quạt khói unmuỗi cho anh đến quá mười giờ đêm mà không về. Những đêm về khuya đó, anh không bao giờnghe tiếng ông Tư Châu Xương rầy con gái. Trái lại, có đêm nhiều khi cô Mịnh bơi xuồng đếnTrang 2 ...