Ni giới trong lịch sử phật giáo Việt Nam

Ni giới trong lịch sử phật giáo Việt Nam bài viết trình bày các vấn đề: Chiều dài lịch sử phật giáo; Truyền thống phật giáo, ni sư được gọi là Tỳ kheo ni; Sự phát triển của Ni giới đã trở thành một trong những dữ kiện lịch sử xuyên suốt lịch sử Phật giáo trên thế giới, đặc biệt là phật giáo Bắc truyền,... Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết bài viết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ni giới trong lịch sử phật giáo Việt NamNghiªn cøu T«n gi¸o. Sè 8 - 201221NI GIíI TRONG LÞCH Sö PHËT GI¸O VIÖT NAMTrÞnh ThÞ Dung(*)gay tõ rÊt sím, PhËt gi¸o ®· lu«nvíi tÊt c¶ tÊm lßng tha thiÕt ch©n thµnh.tÝn ngìng, phong tôc, tËp qu¸n, ®¹o ®øcn¬ng quý téc biÓu lé quyÕt t©m xuÊt giaNhßa quyÖn, dung hîp víi v¨n hãa,vµ lèi sèng cña ngêi ViÖt Nam, lu«n®ång hµnh cïng d©n téc gãp phÇn t¹onªn PhËt gi¸o ViÖt Nam. §Ó lµm ®îc®iÒu ®ã, trong suèt chiÒu dµi lÞch sö PhËtgi¸o, ph¶i kÓ ®Õn c«ng lao to lín cña c¸cvÞ cao t¨ng lçi l¹c, uyªn th©m kim cæ, tµi®øc vÑn toµn, nhËp thÕ cøu ®êi, gãp phÇnlµm nªn nh÷ng trang sö vÎ vang cho d©ntéc: tiªu biÓu nh Khu«ng ViÖt ®¹i s(thêi §inh, TiÒn Lª), Quèc s V¹n H¹nh(thêi Lý), Quèc s Tróc L©m (thêi TrÇn),ThiÒn s Ch©n Nguyªn, H¬ng H¶i (thêiTrÞnh - NguyÔn), Hßa thîng Phóc §iÒn,Thanh§µm(thêiPh¸pthuéc),Hßathîng Gi¸c Tiªn, Phíc HuÖ ®Çu thÕ kØXX(1)Bªn c¹nh ®ã, c¸c vÞ ni s còng cãvai trß v« cïng quan träng trong suèttiÕn tr×nh h×nh thµnh, tån t¹i vµ ph¸ttriÓn cña PhËt gi¸o níc nhµ.Theo truyÒn thèng PhËt gi¸o, ni s®îc gäi lµ Tú kheo ni. Tú kheo ni lµ méttrong bèn thµnh phÇn cña ngêi PhËt töxuÊt gia vµ t¹i gia (tø chóng). TiÕng ViÖtthêng gäi t¾t lµ Ni, vµ ®Ó chØ c¸c n÷ tusÜ PhËt gi¸o gäi lµ Ni giíi. Sù h×nh thµnhcña Ni giíi trong PhËt gi¸o b¾t ®Çu tõthêi §øc PhËt ThÝch Ca M©u Ni cßn t¹ithÕ. Ngêi n÷ cã mÆt ®Çu tiªn trong gi¸o®oµn cña PhËt lµ bµ Ma Ha Ba Xµ Ba §Ò,vèn lµ di MÉu cña §øc PhËt. Lóc ®Çu, bµxin xuÊt gia, nhng §øc PhËt kh«ngchÊp thuËn, dï r»ng bµ xin ®Õn ba lÇnKh«ng n¶n lßng, bµ cïng mét sè c«ngb»ng c¸ch c¹o tãc, mÆc cµ sa ®i ch©n trÇn®Õn tÞnh x¸ PhËt ®ang tró ngô c¸ch kinhthµnh kh¸ xa ®Ó cÇu xin: “Vµo mét buæis¸ng sím, Ngµi A Nan ra ngoµi hå lÊyníc, t×nh cê thÊy mét ®oµn khÊt sÜ ®ang®øng ®îi ë ngoµi tÞnh x¸. Ngµi v« cïngng¹c nhiªn, nh×n kÜ míi nhËn ra bµ MaHa Ba Xµ Ba §Ò vµ kho¶ng 50 phô n÷thuéc téc ThÝch Ca. Hái ra míi biÕt quyÕtt©m xuÊt gia cña nhãm ngêi n÷ nµy. Häkh«ng ng¹i ®êng s¸ xa x«i, ®Çu trÇn,kh«ng giÇy dÐp ®i bé ®Õn nçi ch©n c¸c c«®Òu sng lªn vµ rím m¸u, ®Õn xin PhËt,chØ víi môc ®Ých ®îc chÊp nhËn vµogi¸o ®oµn(2). C¶m kh¸i vÒ tÊm lßng cÇu®¹o cña hä, Ngµi A Nan trë vµo b¹chPhËt vµ tha thiÕt cÇu xin cho hä ®îcxuÊt gia. §øc PhËt vÉn kh«ng chÊpthuËn. Cuèi cïng Ngµi A Nan hái: “NÕungêi n÷ xuÊt gia trong gi¸o ph¸p cñaPhËt vµ tu hµnh theo chÝnh ph¸p th× cãchøng ®îc c¸c Th¸nh qu¶ kh«ng? §øcPhËt tr¶ lêi ®îc(3). ThÊy cã hi väng, Ngµi*. ThÝch §µm Thanh, chïa MÝa, S¬n T©y, Hµ Néi.1. Xem: Bå §Ò T©n Thanh - NguyÔn §¹i §ång. PhËtgi¸o ViÖt Nam (tõ khëi nguyªn ®Õn 1981), Nxb. V¨nhäc, Hµ Néi, 2012.2. ThÝch Nhùt ChiÕu. LuËt häc ®¹i c¬ng, Nxb. T«ngi¸o, Hµ Néi, 2007, tr. 269.3. Theo §øc PhËt, ngêi n÷ tu theo gi¸o lÝ hoµn toµn cãthÓ ®îc gi¶i tho¸t vµ chøng ®¾c qu¶ vÞ. Xem: ThÝchMinh Ch©u. Kinh Bé T¨ng Chi III, PhÈm Gotami,ViÖnNghiªn cøu PhËt häc ViÖt Nam, 1988, tr. 114.Nghiªn cøu T«n gi¸o. Sè 8 - 201222A Nan kÓ l¹i c«ng ¬n nu«i dìng cña bµrÊt sím trong lÞch sö PhËt gi¸o níc ta.lóc míi sinh ra, kh«ng kh¸c g× métC«ng nguyªn ®· xuÊt hiÖn c¸c nhµ s n÷Ma Ha Ba Xµ Ba §Ò nu«i nÊng PhËt tõngêi mÑ ®Î”(4). §øc PhËt vÉn lÆng thinh.Nhng víi tÊm lßng tõ bi v« lîng, dïkh«ng muèn, §øc PhËt vÉn më mét con®êng b»ng c¸ch thiÕt lËp B¸t KÝnh ph¸p®Ó tiÕp nhËn giíi n÷ xuÊt gia. Nhê bµ MaC¸c thÇn tÝch, ngäc ph¶ cho biÕt tõ ®Çunh Ni s Ph¬ng Dung ë chïa Yªn Phó,Thanh Tr×, Hµ Néi, c¸c n÷ PhËt tö lµtíng cña Hai Bµ Trng mµ tiªu biÓu lµB¸t Nµn tíng qu©n…Ni s Ph¬ng Dung lµ ngêi dùngHa Ba Xµ Ba §Ò mµ ngêi n÷ cã mÆtchïa Thanh V©n (Yªn Phó ngµy nay), quªt«n bµ lµ S tæ cña m×nh. Ngêi n÷ xuÊtHng, ®¹o S¬n Nam H¹. Theo truyÒntrong hµng ngò T¨ng giµ, nªn Ni chónggia buæi ®Çu còng nh nam giíi, trëthµnh Tú kheo ni ngay. §Æc biÖt bµ MaHa Ba Xµ Ba §Ò khi tiÕp nhËn B¸t KÝnhph¸p th× ®¾c Giíi cô tóc mµ kh«ng th«ngqua nghi thøc truyÒn giíi nµo. VÒ sau,cÊp Sadi Ni ®îc h×nh thµnh theo thêigian sau Sa di.Sau ®ã, sù ph¸t triÓn cña Ni giíi ®·trë thµnh mét trong nh÷ng d÷ kiÖn lÞchsö xuyªn suèt lÞch sö PhËt gi¸o trªn thÕgiíi, ®Æc biÖt lµ ë PhËt gi¸o B¾c truyÒn.PhËt gi¸o Nam truyÒn, mµ hiÖn nay lµTheravada ë mét sè níc §«ng Nam ¸,cïng víi PhËt gi¸o T©y T¹ng, kh«ngh×nh thµnh Ni giíi. PhËt gi¸o ViÖt Namlµng Lu X¸, huyÖn Th Hiªn, phñ NghÜathuyÕt, n¨m 41, khi Hai Bµ Trng næi dËy®¸nh T« §Þnh, theo lêi kªu gäi, Ni scïng hai vÞ ®Ö tö lµ Trung Vò vµ §µiLiÖu ®i ®¸nh giÆc, gi¶i phãng ®Êt níc.Sau khi th¾ng lîi, Hai Bµ Trng xngv¬ng, ban cho Ni s Ph¬ng Dung lµQuèc MÉu(5), hai vÞ ®Ö tö lµ Quèc V¬ngvµ 300 mÉu ®Êt nay lµ th«n Yªn Phó. Sau®ã Ni s Ph¬ng Dung xin Hai Bµ Trngcho lËp Am (cßn gäi lµ Chïa) ®Ó phôngthê §øc PhËt. Sau khi lËp chïa ThanhV©n, Ni s Ph¬ng Dung ®· sím tèi tuhµnh, nu«i dìng ®Ö tö vµ ho»ng d¬ngchÝnh ph¸p.B¸t Nµn lµ c«ng chóa, còn ...