Nuôi cá tiến vua

Nuôi cá tiến vua - Chuyện hoang đường có thật Có một loài cá chỉ ăn rong rêu và lục tảo ở trong những sông suối trong xanh, chúng là hàn thử biểu của môi trường nước sạch. Đó là cá Anh Vũ,
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nuôi cá tiến vuaNuôi cá tiến vua - Chuyện hoang đường có thậtCó một loài cá chỉ ăn rong rêu và lục tảo ở trong những sông suối trong xanh, chúng là hànthử biểu của môi trường nước sạch. Đó là cá Anh Vũ, một loài cá quí hiếm chỉ có ở mộtsố sông suối miền núi phía Bắc, từ lâu người dân gọi là loài cá tiến vua. Trước nguy cơ bịtuyệt chủng, có một nơi đã nuôi thành công và đang chuẩn bị nhân giống trong môi trườngnhân tạo...Loài cá tiến vuaTheo sử sách cổ ghi lại: Vào thời Hùng Vương thứ ba, niên hiệu là Hùng Quốc Vương, cómột ngư dân làm nghề chài lưới ở khu vực ngã ba sông Việt Trì, nơi tụ hội của ba consông lớn chảy từ vùng núi phía Bắc, đó là sông Thao, sông Lô và sông Đà. Bắt đầu từ đâyngười ta gọi là sông Cái hay sông Hồng. Một lần kia ngư dân đó bắt được một con cá lạ,mình giống cá trôi, vảy bạc gặp ánh nắng mặt trời thì lấp lánh ánh xanh pha chút màuhồng, vây và đuôi có những tia đỏ, đầu to, môi dưới dày thụt vào tựa như môi lợn, nom rấtđẹp. Ngư dân này không dám ăn bèn cung tiến vua. Khi thưởng thức món cá này, nhà vuathấy cá thơm, có vị ngọt đậm không giống những loài cá khác, nhất là ăn xong người nhẹnhõm và sảng khoái, nên đã chỉ dụ cho dân chúng phải bảo vệ loài cá quí hiếm này, ai bắtđược phải tiến vua.Cá Anh Vũ chỉ sống ở những sông suối nước trong xanh có nhiều đá cuội, loài cá chỉ ănrong rêu và lục tảo, bởi thế môi dưới của chúng khá dày và hơi thụt vào, đó là một khốisụn giống như mõm lợn giúp chúng dễ dàng gặm lớp rêu bám trên đá. Hệ thống sông suốimiền núi phía Bắc là nơi cá Anh Vũ cư trú, như: Sông Đà, sông Gâm, sông Lô, sông Chảy,sông Bằng Giang và các con suối: Nậm Mu, Nậm Na, Nậm Thia, Nậm Bon, NậmBe...chảy từ những cánh rừng đại ngàn xuống, nước sạch và trong xanh.Cách đây vài chục năm, người dân sống dọc theo những con sông suối đó vẫn bắt được cáAnh Vũ, con to nhất khoảng từ 2,5- 3kg, tên gọi loài cá này mỗi địa phương, mỗi dân tộcmột khác. Có nhiều cách chế biến cá Anh Vũ, như: Nướng, kho tộ, hấp, nấu canh măngchua, ủ chua trong các ống bương, lẩu... Ruột cá dài, nhỏ bằng đầu tăm, khi mổ ra người talấy ruột cá trộn với các loại rau thơm bọc lá gừng rồi nướng, hoặc hấp ăn có vị đắng rấtngon. Tuy nhiên, trong nhiều năm qua do việc đánh bắt cá vô tội vạ, có tính chất huỷ diệt,ngoài chài lưới người ta còn sử dụng mìn, ruốc cá bằng lá cây độc hoặc bằng hoá chất,kích điện... nên không chỉ loài cá Anh Vũ mà rất nhiều loài cá quí hiếm khác, như: cá chiên,cá lăng, cá bỗng, cá chày đất, cá thần, cá hoả, cá đầm xanh, cá xỉnh, cá lum, cá mi... đềuđứng trước nguy cơ tuyệt chủng.Bởi thế, cá Anh Vũ còn lại rất ít, chúng thuộc loài quí hiếm. Tại thành phố ngã ba sôngViệt Trì, loài cá này được bán trong các nhà hàng với giá từ 700 ngàn đến 1 triệu đồng mộtki lô gam. Có lẽ đó chỉ là kiểu “treo đầu dê bán thịt chó”. Theo một số ngư dân lão luyệnvùng sông nước ngã ba Bạch Hạc, thì từ lâu lắm rồi, khi các dòng sông bị ô nhiễm do chấtthải của các nhà máy công nghiệp và việc khai thác cát sỏi, đánh bắt theo kiểu tận diệt loàicá Anh Vũ đã mất dạng từ lâu.Chuyện hoang đường có thậtÔng Chu Quốc Tuấn- Phó chủ tịch thị xã Nghĩa Lộ khoe với tôi: Trại cá Nghĩa Lộ đã nuôiđược cá Anh Vũ, ông mời tôi ăn một bữa lẩu cá tiến vua chính hiệu. Thật khó tin, nên tôivào Trại cá giống Nghĩa Lộ để kiểm chứng một câu chuyện có vẻ hoang đường đó.Thật may cho tôi Trại trưởng, kỹ sư thuỷ sản Trần Ngọc Thư đang theo học cao học tạiTrường Đại học Nông nghiệp Hà Nội đang có mặt ở nhà. Anh bảo tôi: Không ít ngườinghĩ như vậy, ngược lại tôi lại nghĩ khác. Nhiều loài cá tự nhiên đã được con người nuôidưỡng, thuần hoá và nhân giống thành công. Lo ngại trước loài cá đứng bên bờ tuyệtchủng, nhất là quê hương chúng ở miền núi phía Bắc này, Trại cá giống Nghĩa Lộ đã phốihợp với Trung tâm quốc gia giống thuỷ sản nước ngọt miền Bắc, đặt tại Hải Dương đãsưu tầm giống cá Anh Vũ về nuôi để thuần hoá và nhân giống. Chúng tôi đã đi tới các consông, suối khắp khu vực miền núi phía Bắc, đúng là loài cá này còn lại rất ít ở sông BằngGiang (Cao Bằng) và sông Gâm (Na Hang, Tuyên Quang) mua lại của ngư dân đánh bắtđược, một số nuôi trong các ao đá, con to nhất bằng chuôi dao, thường to hơn cái đũa mộtchút. Ròng rã mấy tháng trời, bỏ ra hơn 40 triệu mới mua được 600 con. Viện nghiên cứunuôi trồng thuỷ sản I đã giám định ADN, xác định số cá Anh Vũ mà Trại cá giống NghĩaLộ mua về đang nuôi thử nghiệm trong ao đúng là cá Anh Vũ giống gốc.Nói rồi anh dẫn tôi ra xem ao nuôi cá Anh Vũ. Thư cho biết, dưới đáy ao đổ một lớp cátsuối dày khoảng 20cm, trên là một lớp đá cuội lấy từ suối về tạo thành nhiều hang hốc.Do tập quán sinh sống của loài cá này ở khu vực nước chảy, nước lấy vào ao là nước suốiNgòi Lung chảy từ rừng Trạm Tấu được dẫn bằng những ống nhựa to bằng bắp chân xốitừ trên cao xuống, tạo thành những dòng chảy trong ao không khác môi trường tự nhiên củachúng. Thức ăn của chúng ngoài rêu mọc trên đá và lục tảo không có thứ nào khác. Nênkhông ...