Ô nhiễm bụi PM tại một số thành phố ở Việt Nam – biến động theo không gian, thời gian của PM10 và PM2.5

Bài viết phân tích dữ liệu bụi (PM10, PM2.5) tại 6 trạm quan trắc không khí tự động đặt tại các TP. Hà Nội, Hạ Long (Quảng Ninh), Việt Trì (Phú Thọ), Huế (Thừa Thiên - Huế), Đà Nẵng, Nha Trang (Khánh Hòa). Kết quả phân tích dữ liệu bụi (PM10, PM2.5) cho thấy, có sự khác biệt khá lớn giữa các đô thị miền Bắc và duyên hải Nam Trung bộ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ô nhiễm bụi PM tại một số thành phố ở Việt Nam – biến động theo không gian, thời gian của PM10 và PM2.5KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU KHOA HỌC VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆÔ NHIỄM BỤI PM TẠI MỘT SỐ THÀNH PHỐ Ở VIỆT NAM –BIẾN ĐỘNG THEO KHÔNG GIAN, THỜI GIAN CỦA PM10 VÀ PM2.5 Lê Hoàng Anh (1) Dương Thành Nam Vương Như Luận TÓM TẮT Bài viết phân tích dữ liệu bụi (PM10, PM2.5) tại 6 trạm quan trắc không khí tự động đặt tại các TP. Hà Nội, Hạ Long (Quảng Ninh), Việt Trì (Phú Thọ), Huế (Thừa Thiên - Huế), Đà Nẵng, Nha Trang (Khánh Hòa). Kết quả phân tích dữ liệu bụi (PM10, PM2.5) cho thấy, có sự khác biệt khá lớn giữa các đô thị miền Bắc và duyên hải Nam Trung bộ. Tại trạm quan trắc ở đô thị lớn miền Bắc, nồng độ bụi thường vượt quá giới hạn theo QCVN 05:2013/BTNMT. Tại trạm quan trắc ở đô thị miền Trung và Nam Trung bộ, nồng độ bụi thấp hơn và xấp xỉ so với QCVN 05:2013/BTNMT. Biến động nồng độ bụi theo mùa tại miền Bắc rất rõ (từ tháng 10- 4 nồng độ bụi cao hơn so với từ tháng 5- 9), còn tại miền Trung và Nam Trung bộ, sự khác biệt giữa các tháng là không rõ rệt. Các trạm quan trắc đều đặt tại khu vực giao thông do đó nồng độ bụi tăng cao rõ rệt vào giờ cao điểm buổi sáng (từ 7 - 8 giờ) và chiều (18 - 19 giờ), giảm xuống thấp nhất vào giữa trưa (13 - 14 giờ) và ban đêm (23 - 1 giờ). Tỉ lệ PM2.5/PM10 trung bình tại các trạm quan trắc nằm trong khoảng 0,57 - 0,72. Tỉ lệ bụi PM2.5/ PM10 có sự thay đổi khá rõ theo mùa, các tháng mùa khô (từ tháng 10 - 4 năm sau), tỉ lệ PM2.5/PM10 cao hơn so với các tháng mùa mưa (từ tháng 5 - 9). Thời gian buổi tối (từ 21 - 6 giờ sáng hôm sau), tỉ lệ PM2.5/PM10 cao hơn so với thời gian ban ngày (từ 7 - 19 giờ). Từ khóa: Ô nhiễm bụi, PM10, PM2.5, PM2.5/PM10, không khí xung quanh. 1. Đặt vấn đề đóng góp chính đối với bụi PM10, PM2.5 ở đô thị miền Ô nhiễm không khí, đặc biệt là ô nhiễm bụi PM, Bắc Việt Nam - Thực nghiệm tại Hà Nội, Quảng Ninhđang trở thành vấn đề của các quốc gia đang phát triển và Phú Thọ” do Trung tâm Quan trắc môi trường miềnnhư Việt Nam. Đã có nhiều nghiên cứu xung quanh Bắc, Tổng cục Môi trường chủ trì thực hiện.bụi PM cũng như những tác động xấu của ô nhiễm bụi 2. Phương pháp nghiên cứuPM. Bụi PM10 (bụi có kích cỡ nhỏ hơn 10 μm) và đặc Khu vực nghiên cứubiệt là bụi mịn PM2.5 (bụi có kích cỡ nhỏ hơn 2.5 μm)có những tác động xấu đến sức khoẻ [1]. So với nhiều Nghiên cứu tại 6 TP: Hà Nội, Hạ Long (QuảngTP khu vực châu Á, các TP của Việt Nam có mức độ ô Ninh), Việt Trì (Phú Thọ), Huế (Thừa Thiên - Huế), Đànhiễm bụi PM tương đối cao [2]. Sự biến động nồng độ Nẵng, Nha Trang (Khánh Hòa). Đây là khu vực đặt cácbụi PM có mối liên quan chặt chẽ với các nguồn phát trạm quan trắc không khí tự động, liên tục do Tổng cụcsinh và yếu tố khí hậu, thời tiết [3][4]. Do đó, nghiên Môi trường quản lý. Các trạm quan trắc này đều đượccứu đặt ra mục tiêu tìm hiểu biến động theo không gian đặt tại vị trí gần đường giao thông. Khu vực nghiên cứuvà thời gian của bụi PM tại một số đô thị của Việt Nam. đặc trưng cho yếu tố địa lý khác nhau (miền Bắc - miềnĐây là một trong những nội dung nghiên cứu của đề tài Trung - duyên hải Nam Trung bộ, trung du - đồngkhoa học công nghệ “Nghiên cứu xác định các nguồn bằng - ven biển).Trung tâm Quan trắc môi trường miền Bắc, Tổng cục Môi trường1 Chuyên đề IV, tháng 12 năm 2018 99 Bảng 1. Các trạm quan trắc không khí tự động TT Tên trạm Kinh độ Vĩ độ Vị trí Loại trạm 1 Hà Nội 105,8831 21,0491 556 Nguyễn Văn Cừ, Gia Thụy, Long Biên, Hà Nội Ven đường 2 Khánh Hòa 109,1925 12,2843 Làng trẻ SOS, đường 2/4. P. Vĩnh Hòa, Nha Trang Ven đường 3 Phú Thọ 105,3673 21,3384 Công ty xăng dầu Phú Thọ, đường Hùng Vương, Việt Trì Ven đường 4 Đà Nẵng 108,2170 16,0740 Trường Đại học Đà Nẵng, số 41, Lê Duẩn, TP. Đà Nẵng Ven đường 5 Huế 107,5963 16,4622 Trường Cao đẳng sư phạm Huế, số 82 Hùng Vương, TP. Huế Ven đường 6 Quảng 107,1158 20,9416 Vườn hoa tại Khu I, P. Hồng Hà, Hạ Long, Quảng Ninh Ven đường Ninh ...