Ô Nhiễm Đất Đai

Ngày càng nhiều cánh đồng hoang ở ĐBSCL Sau vài năm chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ trồng lúa sang nuôi tôm, không ít nông dân ở Sóc Trăng, Cà Mau, Bạc Liêu... bị nợ nần vây hãm, phải bỏ nhà đi xứ khác làm thuê đắp đổi qua ngày. Nuôi tôm không được, trồng lúa chẳng xong, đã làm cho nhiều cánh đồng lúa phì nhiêu ngày nào trở nên hoang dại. Tỉnh Cà Mau có gần 7.000 ha gieo cấy lúa tôm bị “chết yểu”, nông dân hết cách khôi phục. Diện tích gieo trồng lúa tôm...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ô Nhiễm Đất Đai Ô Nhiễm Đất ĐaiNgày càng nhiều cánh đồng hoang ở ĐBSCLSau vài năm chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ trồng lúa sang nuôi tôm, không ítnông dân ở Sóc Trăng, Cà Mau, Bạc Liêu... bị nợ nần vây hãm, phải bỏ nhà đixứ khác làm thuê đắp đổi qua ngày. Nuôi tôm không được, trồng lúa chẳngxong, đã làm cho nhiều cánh đồng lúa phì nhiêu ngày nào trở nên hoang dại.Tỉnh Cà Mau có gần 7.000 ha gieo cấy lúa tôm bị “chết yểu”, nông dân hếtcách khôi phục. Diện tích gieo trồng lúa tôm của tỉnh đến nay chỉ còn 12.000ha, trong khi kế hoạch năm 2005 trồng đến 35.000 ha lúa trên đất nuôi tôm.Vua lúa cũng lắc đầuXã Thạnh Phú, huyện Cái Nước, nơi được xem là địa chỉ đỏ mà mấy năm quaNhà nước đặc biệt quan tâm phát triển mô hình trồng lúa trên đất nuôi tôm,nông dân nơi đây cũng thể hiện tính “tiên phong” ngay từ những năm đầuchuyển dịch. Họ đã nuôi trồng được đến 500 ha diện tích lúa - tôm ở năm đầuchuyển dịch cơ cấu (2001). Thế nhưng, cả xã chỉ có một người trồng đượcchút lúa, đó là bác Sáu Niệm ở kênh Láng Tượng, ấp Tân Hòa.Anh Thịnh, con trai út của bác, cho biết: “Ông ấy lúc này không còn là ôngSáu Niệm nữa, mà là Sáu thời sự rồi. Tối ngày bà con vây ông để hỏi chuyệntrồng lúa”. Đến chỗ ruộng lúa của bác Sáu, đúng là có trồng được lúa trên đấtnuôi tôm. Một khoảnh chừng nửa hecta, nằm trong lòng ruộng tôm rộng trên1 ha của bác, nhưng lúa không xanh mượt mà nhiều chỗ lốm đốm vàng lá, còicọc.Lúa mọc không nổi. Ảnh: Tuổi TrẻPhòng nông nghiệp - thủy sản huyện Cái Nước cho biết, năm nay huyện đượcgiao trồng 5.000 ha lúa tôm. Do nhiều nguyên nhân, huyện chỉ thực hiện được1.118 ha. Nhưng đến giờ này, số lúa chết đã lên đến 1.058 ha, nhiều vùng bâygiờ đã trở thành những cánh đồng hoang.Không chỉ Thạnh Phú mà cả vùng đất Lợi An, huyện Trần Văn Thời, nơitừng được mệnh danh là vựa lúa của tỉnh Cà Mau, năm nay cũng chỉ là mộtcánh đồng toàn nước. Ông Nguyễn Văn Chiến ở ấp Rạch Lăng là “vua lúa”của vùng này. Thời còn chuyên canh lúa, ông làm 10 công đất (hơn 1 ha), mỗinăm thu hoạch 800-1.000 giạ lúa. Vậy mà giờ ông đang ngồi buồn xo bên bờruộng, nhìn thất thần xuống đám lúa lưa thưa như răng ông già. Ông lắc đầu,chán nản: “Tuần đầu khi mới sạ, thấy lúa phát triển bình thường, ai dè sangtuần thứ hai và thứ ba thì nó rụi hết. Vợ chồng tôi phải thay nhau mót từngbụi mạ ở sau hè nhà mình, đem ra cấy lại mới được như vầy.Cách nhà ông một đỗi là cánh đồng mênh mông nước, chỉ có vài công lúa vànghoe của ông Mạc Hồng Phỉ. Ông Phỉ đã sạ hai lần giống, nhưng đều mất sạchnên ông cũng chấp nhận thua trắng, cùng ông Chiến tháo bỏ “vương miện”vua trồng lúa trên đất Lợi An.Bỏ đất đi làm thuêPGS-TS. Nguyễn Hữu Chiếm, Trưởng bộ môn môi trường và quản lý tàinguyên thiên nhiên, ĐH Cần Thơ: Do hệ thống xả mặn yếu.Lúa chết phải xem cho kỹ coi bị phèn, mặn, hay sâu bệnh. Ngày xưa người tavẫn nuôi lúa tôm được vì không có đắp đê bao, ngăn đập gì cả. Tới mùa mưakhi nào hết mặn và thấy cỏ nước ngọt mọc lên thì mới sạ lúa. Còn bây giờ,mình bao đê để nuôi tôm. Khi đắp đê bao thì lượng nước xả ra không kịp,muối tồn đọng trong ruộng còn nhiều. Chỉ cần nắng hạn chút xíu thôi làkhông đủ nước ngọt, nước bốc hơi nhanh để tồn dư lại muối làm mặn đất vàlúa chết. Nguyên nhân sâu xa là do cấu trúc hạ tầng của mình xả mặn khôngkịp (nghĩa là hệ thống của mình không còn tự nhiên nữa).Bây giờ nuôi tôm nhiều, nuôi trong nhiều năm nên mặn tích lũy cũng nhiều, vìmình chủ động đưa nước mặn vào. Nếu phát triển diện tích tôm - lúa mộtcách ào ạt lại không đồng bộ với hệ thống thủy lợi rửa xả mặn thì lúa sẽ bịnhiễm mặn mà chết và khó trồng lại. Khi đã chuyển môi trường tự nhiên sangnhân tạo rồi thì phải tính toán kỹ.Ông Diệp Thanh Hải, Phó giám đốc Sở Thủy sản Cà Mau: Mô hình lúa - tômxuống dốc.Mấy năm qua, mô hình lúa - tôm ngày càng xuống dốc. Năm nay lại đại bại,lúa chết cả chục nghìn hecta. Đặc biệt là huyện Đầm Dơi, năm nay khôngtrồng lại được cây lúa - tôm nào. Huyện Cái Nước cũng lụn luôn, trồng được1.100 ha thì đã bị chết hết 1.000 ha. Tình hình này thì năm sau chắc bà con bỏluôn cây lúa. Trước mắt, chúng tôi vẫn chưa có giải pháp mới, vì đó là côngviệc không dễ, cần sự tập trung trí tuệ của nhiều ngành mới giải quyết được.Tại Sóc Trăng, một trong những địa phương có phong trào nuôi tôm pháttriển mạnh ở đồng bằng sông Cửu Long, cả cánh đồng dẫn vào Xóm Mới, ấpGiồng Chát, xã Liêu Tú, huyện Long Phú đang được phủ một màu xanh của...cỏ. Hơn hai năm qua, người dân Liêu Tú không còn gọi nơi đây là vùng đất“tập đoàn” mà thay bằng cái tên quen thuộc là “cánh đồng hoang”.Sở dĩ họ gọi như vậy vì trong tầm mắt vài cây số hướng về Tổng Cáng rồichạy dài sang xã Lịch Hội Thượng, mọi người đều bắt gặp một cánh đồngrộng mênh mông chỉ có vài chục ao tôm, vài căn chòi lá rách nát, xiêu vẹo, cònlại là những thửa ruộng bỏ hoang, cỏ lác mọc um tùm. Đứng trên bờ đê, nhìnba công ruộng lúa bị c ...