Thông tin tài liệu:
Sau tháng 11 năm 1963, vào những buổi trưa nhất là mùa Hè nóng cháy người ta thường thấy một “ông già” mặt đỏ, lưng đeo gùi, quần áo ngay thẳng đầu đội chiếc nón lá rách tả tơi đi ngang qua làng. Đặc biệt là ông không bao giờ đi trong làng mà chỉ đi giữa cánh đồng. Ông đi từ quận Mộ Đức lên thôn An Ba, đi xuyên qua xã Hành Thịnh (xưa là xã Nghĩa Thành) lên đèo Quán Thơm, rồi biến mất! Nhưng vài ba ngày sau người ta thấy ông đi lại đoạn đường...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ông Già Nuôi Ông Già NuôiSau tháng 11 năm 1963, vào những buổi trưa nhất là mùa Hè nóng cháy người ta thườngthấy một “ông già” mặt đỏ, lưng đeo gùi, quần áo ngay thẳng đầu đội chiếc nón lá rách tảtơi đi ngang qua làng. Đặc biệt là ông không bao giờ đi trong làng mà chỉ đi giữa cánhđồng. Ông đi từ quận Mộ Đức lên thôn An Ba, đi xuyên qua xã Hành Thịnh (xưa là xãNghĩa Thành) lên đèo Quán Thơm, rồi biến mất! Nhưng vài ba ngày sau người ta thấyông đi lại đoạn đường trên! Nghĩa là cũng từ đồng bằng quận Mộ Đức đi về núi, nhưngkhông thấy ông đi từ núi xuống đồng!Người trong làng gọi ông là “ông gìa nuôi.”Gọi là ông “già” nhưng thực sự ông còn dáng vóc trẻ trung của một người vừa qua nămmươi. “Ông già nuôi” không nói, không tiếp xúc với ai, và lúc nào mặt ông cũng đỏ nhưmàu bả trầu vừa phẹt ra từ miệng của một bà già. Đã thế ông còn gay gắt và chống đốikịch liệt khi có người muốn tiếp cận ông.Người ta muốn biết ông đựng ngữ gì trong cái gùi trên lưng.Nhưng mỗi lần có ai đến gần, ông lại phùng mang chống cự quyết bảo vệ cái gùi trênlưng, nên riết rồi ai ai cũng để mặc ông đi qua làng.Nhưng đám con nít thì khác. Chúng cố tìm “ông già nuôi” mang những gì trong cái gùi!Hôm nào ông già nuôi đi ngang qua làng là đám con nít lại báo tin cho nhau rồi bu theo.Chúng chọc ghẹo phá phách và xem ông già nuôi như một quái vật! Chúng tò mò muốnbiết ông già nuôi ăn cái gì, nhà ở đâu, vợ con đâu, sao chỉ thấy một mình đi gữa trưa nắngchang chang như người điên, ông có tên không, tên ông gọi là gì? Bao nhiêu thắc mắc vàtra tấn nhưng ông già nuôi vẫn trơ trơ không nói đến một lời, mà ngược lại ông nhìn đámcon nít với cặp mắt đỏ ngầu như mắt trâu điên, và ông như sẳn sàng xé thịt những đứanào dám mạo hiểm đến gần. Đám con nít mất đi kiên nhẩn và trở thành bạo động. Chúngchửi bới, chúng chọi đất, reo hò rượt đuổi ông già nuôi. Nhưng rồi những ngày hôm sauđám con nít lại mong có ông già nuôi đi ngang qua làng, với chúng ông già nuôi là mộtcái gì đó để chọc ghẹo vui chơi, nên thấy vắng lại buồn!Không ai biết “ông già nuôi” là ai, từ đâu đến. Nhưng có điều là tại sao ông lại xuất hiệngiữa thời buổi nầy, thời buổi lọan ly! Phải chăng ông là người điên trong thời loạn!Thực dân Pháp tháo chạy sau một trăm năm đô hộ, đất nước hòa bình nhưng bị chia đôi ởvĩ tuyến 17. Nền Đệ Nhất Cộng Hòa được thiết lập ở miền Nam Việt Nam năm 1955,nhưng nó đã bị bức tử vào ngày 1 tháng 11 năm 1963. Từ đó những ngày tháng thanhbình dần dần biến mất và chiến tranh bắt đầu sinh sôi nảy nở.Và “chiến trường” là xã Hành Thịnh, quận Nghĩa Hành, tỉnh Quảng Ngãi. Thời điểm:năm 1964, 1965. Địa thế chiến trường: Bắc giáp sông, Tây và Nam giáp núi, Đông làngmạc kéo dài và tiếp nối đến Quốc Lộ 1.Những ngày đầu cuộc chiến giao tranh thường xảy ra lẻ tẻ giữa một trung đội Dân Vệ vàdu kích quân. Người dân bắt đầu nghe lại tiếng súng cắt bùm và tạch tạch. Có hôm ôngÐại Diện xã Trần Cầu dẫn một tiểu đội Dân Vệ ban đêm vô núi tìm tung tích và truy nãkẻ địch. Nhưng càng về sau lính ông Ðại Diện xã chỉ cần ra đến giữa đồng là bị bên kiaphục kích sẳn dưới đám đất cày. Họ chộ nhau bằng những cú chọi đất giữa đêm đen, vậylà bên này chùn bước nằm nghe ngóng! Rồi họ cắt phá bờ rào vi chun vô làng. Lần độtnhập đầu tiên vào làng là những người du kích quân. Giữa đêm đen người du kích vàosân sau nhà ông Ðại Diện xã tìm kiếm thức ăn. Trong khi tẩu thoát người du kích bị bắnchết, khi trong tay còn mang con vịt vừa bị bẻ gãy cổ! Ðây là chiến công đầu tiên củatrung đội Dân Vệ.Sáng ngày hôm sau Dân Vệ mang xác người du kích bêu lên bờ rào vi rồi mời ông quậnTrưởng quận Nghĩa Hành xuống xem chiến công. Lính quận mang theo cây đại liên 50đặt bên cạnh bờ rào vi và bắn băng đạn dài cả thước rào rào vào núi. Tiếng cụi của tràngđại liên 50 xé tan bầu không khí dội về rừng mang theo tín hiệu báo cho quân du kích biếtrằng, những viên đạn đồng này là hứa hẹn cho sự quấy nhiễu của họ! Và tối hôm đó họxuống mang xác người du kích về rừng. Ðó là tổn thất nhân mạng đầu tiên trong làngnày.Bẳn đi một thời gian yên tịnh rồi một hôm trung đội Dân Vệ được tin bên kia tập trungquân số du kích trong rừng. Tối về trung đội Dân Vệ rút vào giữa làng nằm kích dưới khuđất trũng tại vườn nhà ông Ngoạt. Trong đêm tối bên kia tiến quân bò lên vườn nhà thờThiên Chúa Giáo, nơi đất cao hơn nằm cạnh vườn nhà ông Ngoạt. Khi bóng người nằmtrong tầm nút rùi, những khẩu súng Carbin của Dân Vệ thi nhau khạc đạn. Ánh sáng lóechớp trên đầu súng và những viên đạn lửa vạch màng đêm với âm thanh réo réc nổ banhnhững bia đạn nằm trên vườn nhà thờ Thiên Chúa Giáo. Họ thất trận. Gần chục xác dukích đầu chít khăn đỏ, mặc quần đùi nằm co queo mình mẫy trắng như bông! Bên DânVệ vẫn bảo toàn lực lượng. Và cũng trong bóng đêm họ trở về mang xác đi.Chiến trường bắt đầu hâm nóng lên. Bên kia trở lại với bộ đội chính quy, súng ống vàquân số đông đảo, họ đẩy lui trung đội Dân Vệ trong một buổi sáng. ...