Phá thai an toàn

P.thai không an toàn (lén, chui…) rất dễ đưa đến tình trạng cấp cứu nặng; do đó cần biết sơ lược các kiến thức chung về P.thai để phòng ngừa và xử trí đúng khi không may (BN) I. Tổng quan 1. Các p.pháp phá thai a. bằng p.p ngoại khoa: * Sử dụng các thủ thuật qua cổ tử cung để chấm dứt thai nghén, bao gồm: + hút chân không, + nong và nạo, + nong và gắp. b. P.thai bằng thuốc: * Sử dụng thuốc để gây sẩy thai. Ðôi khi thuật ngữ “P.thai không ngoại...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phá thai an toàn Phá thai an toàn(*) P.thai không an toàn (lén, chui…) rất dễ đưa đến tình trạng cấp cứunặng; do đó cần biết sơ lược các kiến thức chung về P.thai để phòng ngừa vàxử trí đúng khi không may (BN)I. Tổng quan1. Các p.pháp phá thaia. bằng p.p ngoại khoa: * Sử dụng các thủ thuật qua cổ tử cung để chấm dứtthai nghén, bao gồm:+ hút chân không,+ nong và nạo,+ nong và gắp.b. P.thai bằng thuốc: * Sử dụng thuốc để gây sẩy thai. Ðôi khi thuật ngữ“P.thai không ngoại khoa” cũng được sử dụng để mô tả thủ thuật này.2. Tuổi thai:+ Số ngày hoặc tuần tính từ ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối cùng đến khiđình chỉ thai nghén.3. P.thai theo tuần tuổi:.a. Các p.p P.thai đến hết tuần 12: (kể từ ngày đầu tiên của kỳ kinh cuốicùng).+ P.p hút chân không:là p.p được k.khích (hút chân không bằng tay hoặc bằng máy).+ P.p dùng thuốc:- kết hợp giữa Mifepristone và Misoprostol cho các thai đến hết 7 tuần (49ngày).- Khi áp dụng p.p P.thai bằng thuốc cần phải có sẵn dụng cụ P.thai bằng p.phút chân không (hoặc nong và nạo nếu không có sẵn p.p hút chân không) đểxử trí những trường hợp thất bại.+ P.p nong và nạo:cần được thay thế bằng p.p hút chân không khi có điều kiện.b. Các p.p P.thai sau 12 tuần: (kể từ ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối cùng)+ P.p nong và gắp: là p.p được khuyến khích.+ P.p sử dụng bơm hút chân không và kẹp gắp thai.II. P.thai bằng thuốc (đến hết 7 tuần)* P.thai bằng thuốc là p.p chấm dứt thai nghén bằng cách sử dụng thuốcMifepristone và Misoprostol gây sẩy thai đối với thai đến hết 7 tuần (49ngày) kể từ ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối cùng.1. Tuyến áp dụng+ Tuyến tỉnh, trung ương.+ Người áp dụng p.p này cần ở gần cơ sở y tế (khoảng cách từ nơi ở đến cơsở y tế thực hiện không quá 30 phút).2. Người được phép thực hiện+ Bác sỹ sản phụ khoa được huấn luyện về P.thai bằng thuốc.3. Chỉ định+ Phụ nữ tự nguyện chọn sử dụng thuốc để chấm dứt thai.+ Có thai từ 49 ngày trở xuống kể từ ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối cùng.4. Chống chỉ định+ Bệnh lý tuyến thượng thận.+ Rối loạn đông máu.+ Ðang điều trị bằng Corticoid hoặc thuốc chống rối loạn đông máu.+ Có tiền sử dị ứng với Misoprostol hoặc Mifepristone.+ Ðang cho con bú.5. Quy trình kỹ thuậta. Chuẩn bị- Hỏi tiền sử để loại trừ chống chỉ định.- Khám toàn thân.- Khám phụ khoa xác định có thai.- Tính tuổi thai dựa vào ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối cùng.- Làm test thử thai.- Siêu âm (nên có).- Ký cam kết tự nguyện phá thai.b. Quy trình kỹ thuật+ Cho uống 1 viên Mifepristone 200mg (hoặc 1 lần 3 viên)- dưới sự quan sát của thầy thuốc tại cơ sở y tế, theo dõi mạch, huyết áp, tìnhtrạng toàn thân của trong vòng 15 phút, sau đó có thể cho về nhà.- Mifepristone (Mifegyne; RU-486) 0,2 ~ steroid tổng hợp có tác dụngkháng progesteron, sử dụng gây sẩy thai & ngừa thai sau giao hợp (liều duynhất 60mg trong vòng 72 giờ sau; MIMS 2008: v10mg x 1v uống trong 120giờ sau giao hợp, càng dùng sớm càng tốt).+ Sau 48 giờ, trở lại cơ sở y tế, cho uống 400mcg Misoprostol (hoặc nạp mộtviên trứng gemeprost 1mg)- dưới sự quan sát của thầy thuốc tại cơ sở y tế, theo dõi mạch, huyết áp, tìnhtrạng toàn thân của trong 4 giờ sau khi uống thuốc.- Misoprostol (Cytotec) 0,2mg; Gemprost (Preglandin) 1mg ~ dẫn chất tổnghợp tương tự prostagladin E1, thuốc có hoạt tính mạnh đến sự co bóp của cổtử cung...+ Cho uống thuốc giảm đau Paracetamol hoặc Ibuprofen.c. Tai biến và xử trí- Ra máu ồ ạt.- Xử trí: hút hoặc nạo cầm máu.d. Theo dõi sau khi dùng thuốc- Khám lại sau 2 tuần- Nếu thai đã sẩy và hết ra máu: kết quả tốt, kết thúc theo dõi.- Nếu thai đã sẩy, còn ra máu: tiếp tục theo dõi.- Nếu thai vẫn tiếp tục phát triển: hút thai.III. P.thai bằng p.p hút chân không* P.thai bằng p.p hút chân không là p.p chấm dứt thai nghén bằng cách dùngbơm hút chân không để hút thai từ tuần thứ 6 đến hết tuần thứ 12 kể từ ngàyđầu tiên của kỳ kinh cuối cùng.1. Tuyến áp dụng+ Tuyến trung ương, tỉnh và huyện: P.thai từ tuần thứ 6 đến hết tuần thứ 12.+ Tuyến bệnh xã: chỉ P.thai đến hết 6 tuần (P.thai trong giai đoạn từ 36 đến42 ngày).2. Người được phép thực hiện+ Bác sĩ, y sỹ sản nhi,+ hộ sinh trung học và cao đẳng được đào tạo về hút thai chân không.3. Chỉ định+ P.thai từ tuần thứ 6 đến hết tuần thứ 124. Chống chỉ định+ Ðang viêm cấp tính đường sinh dục. Những trường hợp này cần được điềutrị hoặc chuyển tuyến.5. Quy trình kỹ thuậta. Cơ sở vật chất+ Phòng thủ thuật: bảo đảm tiêu chuẩn quy định.+ Phương tiện dụng cụ:- Bộ dụng cụ hút chân không.- Các phương tiện xử lý dụng cụ và xử lý chất thải.- Thuốc gây tê, hộp chống sốc và thuốc tăng co tử cung.b. Chuẩn bị- Hỏi tiền sử bệnh về nội, ngoại, sản khoa. Nếu có bệnh nội khoa (tim mạch,huyết áp cao...), dị dạng đường sinh dục chỉ thực hiện ở tuyến có phươngtiện gây mê hồi sức.- Khám toàn thân.- Khám phụ khoa xác định có thai và loại trừ chốn ...