Bài viết Phân bố vi tảo độc hại tại một số vùng nuôi trồng hải sản tập trung ven biển Việt Nam trình bày các kết quả nghiên cứu về thành phần loài và phân bố tảo độc hại tại một số vùng nuôi trồng hải sản tập trung ven biển Việt Nam trong các năm 2004, 2005. Mời các bạn tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phân bố vi tảo độc hại tại một số vùng nuôi trồng hải sản tập trung ven biển Việt Nam
Tieu ban: CONG NGHE SINH HQC B | £ N V A MOI TRLfONG 491
PHAN BO VI TAO DOC HAI TAI MOT SO VUNG NUOI TRONG
HAI SAN TAP TRUNG VEN BIEN VIET NAM
• •
Chu Van Thuoc', Nguyen Thj Minh HuyenS Le Thanh Tii^g^
Ton That P h a p ^ Nguyen Nggc L a m \ Do Thj Bich Loc*
l-Vi?n Tdi nguyen vd Moi truomg bien, Vien Khoa hpc va Cong nghe Viet Nam
2- Vien Nghien ciru Hdi san, Bp Nong nghiep va Phat trien nong thon;
3-Tnrdng Dai hpc Khoa hpc, Dai hpc Hue;
4- Vien Hdi duang hpc, Vien Khoa hpc va Cong ngh4 Vi^t Nam;
5- Vien Sinh hpc Nhiet ddi, Vien Khoa hpc va Cong nghe Vi^t Nam
I. M d DAU
Vi tao frong cae hf sinh thai thiiy vyc, ngoai chiire nang la nhirng sinh vat san xuit tao ra
nang suat so cap, chiing con la ngudn dinh dudng chii yeu eua nhieu loai dgng vat phu du, au
trimg giap xac, mgt s6 dgng vat than mem an lgc, ca... Phan Idn cac loai vi tao la co lgi cho cac
sinh vat khac. Tuy nhien, frong tdng s6 5000 loai tao phii du da dugc phat hien fren the gidi cd
khoang 300 loai thugc tao silic (Bacillariophyceae), tao giap (Dinophyceae), tao lam hay vi
khuan lam (Cyanophyceae) va mgt s6 vi tao co roi khac co the gay thuy trieu do (red tide), frong
do khoang 60-80 loai co kha nang gay hai, mac dii chi khoang 40 loai co the san sinh dgc to, gay
hai cho cae sinh vat khac tham chi nguy hiem den sue khoe con ngudi. Vifc dieu fra nghien cuu
tao dgc hai va cac dgc t6 do chimg san sinh ra co tam quan frgng ca ve mat khoa hgc cung nhu
frong thyc tien san xuat nhat la frong nghe nu6i thuy san. Dac bift d6i vdi van de an toan thyc
pham hai san, sy hifn difn ciia tao dgc hai frong m6i trudng nude ciing nhu du lugng dgc t6 tao
frong mo cua cae loai dgng vat than mem hai manh v6 (DVTMHMV) la nhirng chi tieu can phai
kiem soat, quan trac djnh ky.
Tir nhung ly do fren, nham gop phan dieu fra, phat hifn tao dgc hai d vimg ven bien Vift
Nam, cung nhu tim hieu nhirng anh hudng ciia chiing tdi cac loai hai san, tir nam 2004 den 2005,
de tai khoa bgc cap Nha nude Dieu tra, nghien cuu tdo dpc, tdo gdy hpi a mpt so viing nuoi
trong thuy san tap trung ven bien, de xuat gidi phap phong ngira, giam thieu nhung tdc hgi do
chiing gdy ra (ma sd KC-09-19) da dugc trien khai. Sau hai nam thyc hifn, budc dau de tai da
dua ra dugc mgt s6 dan lifu nghien cim kha d6ng bg, co hf thong vf vi tao dpc hai d vimg ven
bd Vift Nam noi chung va cac vimg nu6i frong hai san tap trung ven bien noi rieng. Day la
nhung CO sd khoa hgc can thiet giiip cho vifc xay dyng hf th6ng quan frac, giam sat tao dgc hai
d vimg ven bif n nude ta.
Bai viet nay trinh bay cac ket qua nghien cim ve thanh phin loai va phan bd tao dgc hai tai mgt
so vimg nu6i fr6ng hai san tap trung ven bien Vift Nam frong cac nam 2004,2005 cua de tai noi fren.
n. DOI TtrgfNG vA PHUONG PHAP NGHIEN cutr
1. Doi tirong, thdi gian va dia diem nghien cihi
D6i tugng nghien curu la cac loai tao dgc hai s6ng phii du va s6ng day thugc cae ldp tao
Bacillariophyceae, Dinophyceae, Cyanophyceae va mgt s6 tao khac hifn difn frong m6i trudng
Tuyln tap H$i nghj KHOA HOC T O A N Q U O C V £ SINH HOC BifeN vA P H A T T R | £ N B^N\fiiKr^
492
nu6i fr6ng tiiuy san ven biln Vift Nam. Mgt s6 ylu to m6i frudng tiiuy vyc (nhu cac ylu t6 thuy
ly, thuy hoa, cudng do birc xa v.v..) lien quan den qua tiinh phat sinh, phat tinen mat dp tao dpc
hai cung da dugc do dac, khao sat djnh ky.
Dja dilm nghien cuu bao g6m: Ven biln Bic Bg (3 vimg): D6 Son, Cat Ba (Hai Phong),
Tiln Hai (Thai Binh); ven biln Trung Bg (2 viing): Dim Lang Co (Thira Thien - Hue), Dim Nha
Phu (Khanh Hoa) va ven biln Nam Bg (2 vimg): Binh Dai (Ben Tre) va Can Gid (TP. HCM).
Tai m6i vimg tiln hanh nghien cim, khao sat tai hai loai tiiiiy vyc: cac ao nu6i_t6m frong de va
vung nude ngoai de hifn dang nuoi DVTMHMV. Qua tiinh khao sat, thu mau vat dugc tien
hanh djnh ky hang thang vao cae ky frieu cudng, lien tyc frong 12 tiiang, tir thang 5/2004 den
thang 4/2005. Rieng khu vyc D6 Son - Cat Ba moi tiiang tiiu mau 2 dgt
2. Phirong phap nghien ciru
Nghien cuu tao dgc hai chu yeu dya tren co sd phuang phap nghien cuu ve thyc vat phii du
dugc bien soan frong tai lifu Phytoplankton manuaF [Soumia, 1978], va eac hudng dan nghien
cuu tao dgc hai trong cac tai lifu Manual on harmful marine microalgae [Hallegraeff va ct-
2004] va Design and implementation of some harmful algal monitoring system [Andersen,
1996] do UNESCO in hanh.
ra. KET QUA NGHIEN ClTU VA THAO LUAN
\. Thanh phan loai tao dgc hai tai cac viing nuoi hai san tap trung ven bien Vift Nam
Kit qua phan tich cac miu vat thu thap frong thdi gian tii thang 5/2004 din thang 4/2005 t?i
cac vimg nu6i frong thuy san ven biln cac tinh Hai Phong, Thai Binh, Thira Thien Hue, Khanh
Hoa, Bin Tre va TP. Ho Chi Minh cho thiy, budc diu da xac djnh dugc 61 loai va nhom loai tao
dgc hai thugc 25 chi nim frong 4 ldp tao. Trong do da dang nhit thugc ve ldp tao gidp
(Dinophyceae), gap 47 loai, 16 chi (chilm 77% t6ng s6 loai); tilp theo la cac ldp tao silic
(Bacillariophyceae) co 8 loai va nhom loai, 5 chi (13,1%); ldp tao lam (Cyanophyceae) co 4 loai, 3
chi (6,6%) va it nhit la ldp tao kim (Dictyochophyceae) gap 2 loai, 1 chi (3,3%). Trong so 25 chi
tao da dugc phat hifn, chi Alexandrium co sd loai phong phii nhat (14 loai), tilp theo la hai chi
Dinophysis.Prorocentrum, m6i chi gap 7 loai, cac chi con lai gap tir 1 den 3 loai (bang 1).
Bang 1. Danh mi^c thanh phin loai tao dgc hai d cac vung nghien cii'u
Dja dilm phan bd
Ten loai / Nhom loai ...