Phân tích các yếu tố tác động đến tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu của các ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam

Bài viết trình bày lý thuyết về các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu của ngân hàng thương mại. Qua đó, nó cũng là cơ sở để hoàn thiện một khung chính sách hợp lý trong quá trình quản lý hoạt động của các ngân hàng ở Việt Nam trong thời kỳ hội nhập.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phân tích các yếu tố tác động đến tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu của các ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam PHÂN TÍCH CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN TỶ LỆ AN TOÀN VỐN TỐITHIỂU CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN TẠI VIỆT NAM Hoàng Thị Tú Anh Khoa Kế toán  Tài chính  Ngân hàng, Trường Đại học Công nghệ Tp.Hồ Chí Minh, HUTECHTÓM TẮTTrong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, thị trường tài chính nói chung và hệ thốngngân hàng thương mại nói riêng ở Việt Nam ngày càng phát triển mạnh mẽ và dần khẳng định được vaitrò của mình trong sự phát triển của nền kinh tế đất nước. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia nhận định rằngngành ngân hàng Việt Nam đang có khoảng cách khá xa so với thế giới và việc cần làm ngay là thu hẹpdần khoảng cách đó. Hiện nay việc xem xét một cách tổng thể và xác định những nhân tố ảnh hưởng đếntỷ lệ an toàn vốn tối thiểu là hết sức quan trọng và có giá trị. Bởi vì, tỷ lệ này sẽ hỗ trợ cho các nhà quảnlý, các nhà hoạch định chính sách, các nhà quản trị ngân hàng và các nhà đầu tư trong việc ra quyết định.Qua đó, nó cũng là cơ sở để hoàn thiện một khung chính sách hợp lý trong quá trình quản lý hoạt độngcủa các ngân hàng ở Việt Nam trong thời kỳ hội nhập.Từ khoá: Ngân hàng, tỷ lệ an toàn vốn.1. TỔNG QUAN CƠ SỞ LÝ LUẬN1.1. Những vấn đề lý luận liên quan đến đề tàiVốn an toàn tối thiểuVốn an toàn tối thiểu được coi là một trong những chỉ số đo lường sức khỏe tài chính của các ngân hàngvà cực kỳ hữu ích trong việc ngăn chặn các ngân hàng khỏi bị phá sản; được xem là một biện pháp tự vệđể bảo vệ các bên liên quan quan tâm và duy trì sự ổn định hệ thống ngân hàng của nền kinh tế. Đây làmột chỉ số phản ánh khả năng của một ngân hàng phải chịu tổn thất bất ngờ phát sinh trong tương lai(Aspal et al, 2014). Vai trò của vốn an toàn tối thiểu đã được kiểm nghiệm trong thực tế tình hình tài chínhcủa các nước trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng.Tỷ lệ an toàn vốn tối thiểuCó rất nhiều quan điểm cũng định nghĩa về tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu như:Tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu (CAR) là tỷ số đề xuất bởi cơ quan quản lý trong các lĩnh vực ngân hàng đểđánh giá sức khỏe của hệ thống ngân hàng và đảm bảo rằng các ngân hàng có thể mất đến một mức độhợp lý các khoản lỗ phát sinh từ khoản lỗ hoạt động. Dang (2011) nhấn mạnh rằng sự đầy đủ của vốnđược đánh giá trên cơ sở các tỷ lệ an toàn vốn. Tỷ lệ an toàn vốn cho thấy sức mạnh nội bộ của ngânhàng phải chịu thua lỗ trong thời gian khủng hoảng.Tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu phản ánh mức đủ vốn của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoàitrên cơ sở giá trị vốn tự có và mức độ rủi ro trong hoạt động của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàngnước ngoài (Thông tư 36/2014/TT-NHNN).Những quan điểm trên đều cho thấy tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu là tỷ lệ giữa vốn tự có và tổng tài sản có rủiro của ngân hàng, nó phản ánh sức khỏe, năng lực tài chính của ngân hàng. 4511.2. Lý thuyết về các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu của NHTM1.2.1. Quy mô ngân hàngQuy mô hoạt động của ngân hàng thương mại trên thế giới cũng như Việt Nam hầu như là khác nhau vìcó những ngân hàng với quy mô hoạt động rộng lớn, số chi nhánh nhiều, cơ cấu tổ chức phức tạp, nhưngcũng có những ngân hàng với quy mô hoạt động theo chiều hướng nhỏ. Do vậy, nhà quản lý chính sáchngân hàng cần đưa ra một chính sách quản lý hiệu quả để phát huy hết tối đa khả năng của bản thânngân hàng không áp dụng rập khuôn theo một mẫu nào có sẵn. Thông qua các chỉ tiêu tổng tài sản vàvốn tự có đánh giá được quy mô của ngân hàng, ảnh hưởng tới sức khỏe và sự an toàn của ngân hànghoạt động có hiệu quả (Trần Huy Hoàng, 2012).1.2.2. Tỷ lệ huy độngVốn huy động là tài sản bằng tiền của các tổ chức và cá nhân mà ngân hàng đang tạm thời quản lý và sửdụng với trách nhiệm hoàn trả, vốn huy động là nguồn vốn chủ yếu và quan trọng nhất của bất kỳ mộtngân hàng thương mại nào (là hoạt động cơ bản và mang tính sống còn của ngân hàng). Ngân hàngthương mại là tổ chức duy nhất mới được quyền huy động vốn dưới nhiều hình thức khác nhau (NguyễnĐăng Dờn, 2012).1.2.3. Dư nợ trên tổng tài sảnNghiệp vụ cho vay (Loans) là nghiệp vụ sử dụng vốn tự có và vốn huy động dưới dạng tiền gửi để cấpvốn cho vay đối với các tổ chức kinh tế và cá nhân có nhu cầu và có đủ điều kiện cho vay. Trong đó, tíndụng là hoạt động sinh lời chủ yếu của các ngân hàng với nhiều sản phẩm phong phú và đa dạng(Nguyễn Thị Mỹ Dung và Nguyễn Quốc Khánh, 2012).Dư nợ cho vay được đánh giá thông qua chỉ tiêu dư nợ trên tổng tài sản: Dư nợ trên tổng tài sản = Dư nợ cho vay / Tổng tài sảnChỉ tiêu này đo lường tác động của các khoản vay trong danh mục tài sản trên nguồn vốn của ngân hàngcó nghĩa là dư nợ cho vay chiếm bao nhiêu phần tram ...