Phân tích độ tin cậy của thông tin doanh thu được ghi nhận theo chuẩn mực kế toán dựa trên quy định và chuẩn mực kế toán dựa trên nguyên tắc

Nhóm tác giả thực hiện bài nghiên cứu này nhằm mục đích khẳng định những ưu điểm vượt trội của chuẩn mực kế toán dựa trên nguyên tắc thông qua việc so sánh chất lượng thông tin doanh thu được ghi nhận theo hướng dẫn của hai bộ chuẩn mực VAS 14 (đại diện cho chuẩn mực kế toán dựa trên quy định) và IFRS 15 (đại diện cho chuẩn mực kế toán dựa trên nguyên tắc) trong hoàn cảnh có động cơ và không có động cơ chi phối.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phân tích độ tin cậy của thông tin doanh thu được ghi nhận theo chuẩn mực kế toán dựa trên quy định và chuẩn mực kế toán dựa trên nguyên tắc Kỷ yếu Nghiên cứu khoa học sinh viên UEH 2019 PHÂN TÍCH ĐỘ TIN CẬY CỦA THÔNG TIN DOANH THU ĐƯỢC GHI NHẬN THEO CHUẨN MỰC KẾ TOÁN DỰA TRÊN QUY ĐỊNH VÀ CHUẨN MỰC KẾ TOÁN DỰA TRÊN NGUYÊN TẮC Tác giả: Đậu Hoàng Anh_KI01_Khóa 40 Hà Thị Bích Chi_KI01_Khóa 40 Phạm Vân Giang_KI02_Khóa 40 Giảng viên hướng dẫn: ThS. Trịnh Hiệp Thiện Tóm tắt: Trong khi Hội đồng Chuẩn mực Kế toán quốc tế (IASB) và Hội đồng Tiêu chuẩn Kế toán Tài chính (FASB) vẫn luôn nỗ lực để thống nhất một hệ thống chuẩn mực kế toán chung trên toàn thế giới, những tranh cãi xung quanh ưu và nhược điểm của chuẩn mực kế toán dựa trên nguyên tắc (principle-based accounting standard) và chuẩn mực kế toán dựa trên quy định (rules-based accounting standard) vẫn chưa đến hồi kết. Nhóm tác giả thực hiện bài nghiên cứu này nhằm mục đích khẳng định những ưu điểm vượt trội của chuẩn mực kế toán dựa trên nguyên tắc thông qua việc so sánh chất lượng thông tin doanh thu được ghi nhận theo hướng dẫn của hai bộ chuẩn mực VAS 14 (đại diện cho chuẩn mực kế toán dựa trên quy định) và IFRS 15 (đại diện cho chuẩn mực kế toán dựa trên nguyên tắc) trong hoàn cảnh có động cơ và không có động cơ chi phối. Kết luận của nhóm tác giả ủng hộ hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam nên đi theo hướng tuân theo nguyên tắc và các nhà hoạch định chính sách cần đề ra một lộ trình hội nhập chuẩn mực kế toán phù hợp để các doanh nghiệp kịp thời chuẩn bị cho việc chuyển đổi hệ thống kế toán nhưng vẫn đảm bảo được yêu cầu nâng cao chất lượng của báo cáo tài chính. Đề tài được thực hiện thông qua một cuộc khảo sát với 104 đối tượng đang công tác trong ngành kế toán – tài chính. Từ khóa: Chuẩn mực kế toán dựa trên duy định (rules-based accounting standard), chuẩn mực kế toán dựa trên nguyên tắc (principle-based accounting standard), chi phối doanh thu và lợi nhuận, động cơ, hội nhập chuẩn mực, mức độ tin cậy của báo cáo tài chính. 1. GIỚI THIỆU: Với nhu cầu mở rộng thị trường vốn, hoạt động thu hút vốn đầu tư nước ngoài trở thành một trong những ưu tiên của các doanh nghiệp trong nước (Phan, Mascitelli, & Barut, 2014). Trên lý thuyết, báo cáo tài chính được xem như là công cụ để nhà đầu tư có thể đánh giá tình hình kinh doanh của đơn vị. Do đó thông tin trên báo cáo tài chính cần được trình bày một cách trung thực và hợp lý, 1 Kỷ yếu Nghiên cứu khoa học sinh viên UEH 2019 để nhà đầu tư có được một cái nhìn khách quan về công ty. Tuy nhiên, việc lập báo cáo tài chính dựa trên các loại chuẩn mực kế toán (CMKT) khác nhau, CMKT dựa trên nguyên tắc hay CMKT dựa trên quy định, có thể ảnh hưởng tới chất lượng của thông tin tài chính (Ding, Hope, Jeanjean, & Stolowy, 2007). Ewert và Wagenhofer cho rằng CMKT dựa trên quy định giúp hạn chế tình trạng chi phối lợi nhuận. Vì các hướng dẫn chi tiết trong chuẩn mực có thể đồng nhất được cách thức xử lý thông tin, do vậy báo cáo tài chính trở nên đáng tin cậy hơn và cũng cung cấp nhiều thông tin hữu ích hơn trên thị trường vốn (Ewert & Wagenhofer, 2005). Nhưng do tính kém linh hoạt của CMKT dựa trên quy định, điều này làm cho bản chất thông tin trình bày trên báo cáo tài chính bị ảnh hưởng (C. W. Nobes, 2005). Trong khi đó, CMKT dựa trên nguyên tắc lại được ủng hộ bởi chính đặc điểm chỉ khái quát các yêu cầu, hoạt động xử lý thông tin đều tùy thuộc vào xét đoán của người lập báo cáo tài chính, do đó bản chất của các giao dịch kinh tế sẽ được phản ánh chính xác hơn (C. Nobes, 2003). Cùng với thực trạng hành vi quản trị lợi nhuận của nhà quản lý thông qua xét đoán chuyên nghiệp tại các doanh nghiệp (Caylor, 2010), sự nghi hoặc về độ tin cậy của thông tin trên báo cáo tài chính lập theo CMKT dựa trên nguyên tắc ngày càng gia tăng (Ewert & Wagenhofer, 2005). Từ thực tế trên, để kiểm chứng sự ưu việt của CMKT dựa trên nguyên tắc có thực sự phát huy khả năng cải thiện chất lượng của báo cáo tài chính, nhóm tác giả đề xuất một công trình nghiên cứu nhằm so sánh chất lượng của thông tin doanh thu khi báo cáo tài chính được lập theo CMKT dựa trên quy định và CMKT dựa trên nguyên tắc, áp dụng tại môi trường Việt Nam, đồng thời kiểm chứng động cơ cá nhân có mối tương quan như thế nào với độ tin cậy của khoản mục doanh thu. Xuất phát từ mục tiêu đó, đề tài “Phân tích độ tin cậy của thông tin doanh thu ghi nhận theo CMKT dựa trên quy định và CMKT dựa trên nguyên tắc” được thực hiện. Công trình nghiên cứu cung cấp cho các nhà hoạch định chính sách một cách nhìn tổn ...