Phân tích hệ thống môi trường - Mở đầu

Giúp người học trang bị tư duy và phương pháp luận hệ thống, nắm vững các khái niêm và nguyên lý , vận dụng vào thực tiễn ngành nghề cũng như đời thường
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phân tích hệ thống môi trường - Mở đầu Giáo trình điện tử Phaân tíchheä thoáng moâi tröôøng Environmental systems analysis Dành cho học viên Cao học ngành Quản lý Môi trường Thời lượng: 30 tiết TS.GVC. Cheá Ñình Lyù Mục tiêu môn học1. Giúp người học trang bị tư duy và phương pháp luận hệ thống, nắm vững các khái niệm (concepts) và nguyên lý (principles), vận dụng vào thực tiễn ngành nghề cũng như cuộc sống đời thường,2. Trang bị cho người học một số các công cụ phân tích liên quan đến các hệ thống tự nhiên, xã hội nhằm giải quyết các nhiệm vụ phân tích trong lĩnh vực môi trường như: Phương pháp phân tích SWOT, Phương pháp LOGFRAME, Đánh giá tác động môi trường (EIA = Envieonmental Impacts Assessment); Đánh giá chu trình sống (LCA = Life cycle Assessment); Phân tích luồng vật chất (Material Flow analysis = MFA hay SFA = Substance Flow analysis); Phân tích rủi ro môi trường (Environmental Risk Assessment = ERA); Phân tích đầu vào-đầu ra (Input-Output analysis =IOA). . . .3. Phát triển cho người học các kỹ năng của 6 bậc tri thức: kiến thức – hiểu – áp dụng – phân tích – tổng hợp - đánh giá nhằm áp dụng vào nghiên cứu , quản lý trong lĩnh vực môi trường. Chương trình – nội dung môn họcBài 1: Phân tích hệ thống môi trường - Phương pháp luận hệ thống : các khái niệm cơ bản về khoa học hệ thống, Phân tích hệ thống, tư duy hệ thống, tiếp cận hệ thống và công nghệ hệ thống.Bài 2: Nhận thức các hệ sinh thái với phương pháp luận hệ thốngBài 3: Phương pháp phân tích SWOT xây dựng đỊnh hướng chiến lược phát triển cho các hệ thốngBài 4: Phương pháp LOGICAL FRAMEWORK xây dựng và quản lý dự án MTTNBài 5: Các công cụ phân tích hệ thống môi trường, Ứng dụng công cụ LCA, IOA để xác định mục tiêu quản lý môi trườngBài 6: Phân tích hệ thống trong các hệ quản lý và hệ thống quản lý môi trường – Phương pháp xâydựng qui trình quản lý trong ngành môi trường Bài 1: Phân tích hệ thống môi trường – Phương pháp luận hệ thống1. Khái niệm về phân tích hệ thống môi trường (environmental system analysis = esa)2. Phân biệt cách tiếp cận phân tích cổ điển và cách tiếp cận phân tích hệ thống3. Phân loại các hệ thống4. Cơ sở phương pháp luận của tiếp cận hệ thống: điều khiển học (cybernetics) và khoa học hệ thống (system science)5. Khái niệm hệ thống và các khái niệm cơ bản liên quan6. Bốn thành phần của phương pháp luận hệ thống: Phân tích, Tư duy, Tiếp cận và Công nghệ hệ thống Bài 2: Phân tích hệ thống các hệ sinh thái1. Ý NGHĨA VÀ SỰ CẦN THIẾT CỦA VIỆC PHÂN TÍCH HỆ THỐNG CÁC HỆ SINH THÁI2. KHÁI NIỆM VỀ SINH THÁI HỌC3. CÁC KHÁI NIỆM VỀ HỆ SINH THÁI4. PHƯƠNG PHÁP VÀ KỸ NĂNG PHÂN TÍCH CÁC HỆ SINH THÁI 4.1) Thành phần cấu trúc tổng quát của các hệ sinh thái 4.2) Ranh giới – Hệ sinh thái và môi trường: môi trường nội hệ và môi trường ngoại hệ 4.3) Các tiến trình biến đổi cơ bản trong các hệ sinh thái 4.4) Động thái của các hệ sinh thái tự nhiên: 4.5) Cơ cấu cấp bậc trong hệ sinh thái địa cầu5. CÁC ỨNG DỤNG CỦA PHÂN TÍCH HỆ THỐNG CÁC HỆ SINH THÁIBài 3: Phương pháp phân tích SWOT xây dựng đỊnh hưỚng chiến lược phát triển cho các hệ thống1. Khái niệm về SWOT2. Ý nghĩa của SWOT3. Sáu giai đoạn thực hiện phương pháp phân tích SWOT3.1) Xác định mục tiêu của hệ thống3.2) Xác định ranh giới hệ thống3.3) Phân tích các bên quan (thành phần bên trong hệ thống, các thành phần bên ngoài hệ thống) xây dựng khung làm việc cho phân tích SWOT3.4) Phân tích SWOT3.5) Giai đoạn vạch ra chiến lược hay giải pháp3.6) Giai đoạn xử lý xung đột mục tiêu và xếp thứ tự các chiến lược Bài 4: Công cụ phân tích Logframe1. Nhận dạng các dự án liên quan đến môi trường tài nguyên2. Khái niệm về phương pháp LOGFRAME3. Sử dụng LFA4. Các thuật ngữ trong LFA5. Các giai đoạn thực hiện LFA5.1) Giai đọan phân tích5.1.1/ Phân tích tình huống – hoàn cảnh Phân tích các bên có liên quan - Hội thảo về khung luận lý:5.1.2/ Phân tích vấn đề (The Analysis of Problems):5.1.3/ Phân tích mục tiêu (Objectives Analysis):5.1.4/ Phân tích chiến lược (Strategy Analysis):5.1.5/ Kiểm tra tính hợp lý (logic) của cây5.2) Giai đoạn lập kế hoạch (The Planning Phase)5.2.1/ Lập ma trận khung luận lý5.2.2/ Thiết lập tiến độ thực hiện các họat động5.2.3/ Thiết lập các bảng thống kê dự trù nguồn lực cho dự án5.2.4/ Viết thuyết minh dự án Bài 5: :Các công cụ phân tích hệ thống môi trường1. Tổng quan về các công cụ phân tích hệ thống môi trường2. Tóm tắt về công cụ đánh giá tác động môi trường (EIA hay ĐTM)3. Phân tích chu trình sống sản phẩm (LCA)4. Đánh giá rủi ro môi trường (ERA)5. Phân tích luồng vật liệu (MFA)6. Phân tích biến vào – biến ra (IOA)Thực hành: Ứng dụng LCA để xác định định hướng bảo vệ MT Bài 6:Phân tích hệ th ...