Phân tích hoạt động kinh doanh Chương 1

Phân tích hoạt động kinh doanh là quá trình nghiên cứu để đánh giá toàn bộ quá trình và kết quả của hoạt động kinh doanh...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phân tích hoạt động kinh doanh Chương 1 ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ÐẠI HỌC KINH TẾ KHOA KẾ TOÁN - TÀI CHÍNH ------- ------- PHÂN TÍCHHOẠT ĐỘNG KINH DOANH Biên soạn TS. TRỊNH VĂN SƠN ÐÀO NGUYÊN PHI Huế, 2006 Chương I NHỮNG CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG KINH DOANHMỤC TIÊU CỦA CHƯƠNG I Nhằm cung cấp: Các khái niệm Ý nghĩa Đối tượng Phương pháp nghiên cứu của môn học Trình tự phân tích hoạt động kinh doanhSỐ TIẾT PHÂN BỔ CỦA CHƯƠNG I: 4 Tiết 1.1. Khái niệm, ý nghĩa và đối tượng của phân tích hoạt động kinh doanh 1.1.1. Khái niệm “Phân tích, hiểu theo nghĩa chung nhất là sự chia nhỏ sự vật và hiện tượngtrong mối quan hệ hữu cơ giữa các bộ phận cấu thành sự vật, hiện tượng đó” 1 “Phân tích hoạt động kinh doanh (PTKD) là quá trình nghiên cứu để đánh giátoàn bộ quá trình và kết quả của hoạt động kinh doanh; các nguồn tiềm năng cầnkhai thác ở doanh nghiệp (DN), trên cơ sở đó đề ra các phương án và giải pháp đểnâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của DN” 2 . Trước đây, trong điều kiện sản xuất kinh doanh đơn giản và với quy mô nhỏ,yêu cầu thông tin cho nhà quản trị chưa nhiều và chưa phức tạp, công việc phân tíchthường được tiến hành giản đơn, có thể thấy ngay trong công tác hạch toán. Khi sảnxuất kinh doanh càng phát triển thì nhu cầu thông tin cho nhà quản trị càng nhiều, đadạng và phức tạp. PTKD hình thành và phát triển như một môn khoa học độc lập, đểđáp ứng nhu cầu thông tin cho các nhà quản trị. Phân tích như là một hoạt động thực tiễn, vì nó luôn đi trước quyết định và là cơsở cho việc ra quyết định. PTKD như là một ngành khoa học, nó nghiên cứu một cáchcó hệ thống toàn bộ hoạt động sản xuất, kinh doanh để từ đó đề xuất những giảipháp hữu hiệu cho mỗi DN. Như vậy, PTKD là quá trình nhận biết bản chất và sự tác động của các mặt củahoạt động kinh doanh, là quá trình nhận thức và cải tạo hoạt động kinh doanh một1 PGS. TS. Phạm Thí Gái.2004. Phân tích hoạt động kinh doanh. NXB Thống Kê, Hà Nội. Trang 52 TS. Trịnh Văn Sơn. 2005. Phân tích hoạt động kinh doanh. Đại học Kinh tế Huế. Trang 4cách tự giác và có ý thức, phù hợp với điều kiện cụ thể của từng DN và phù hợp vớiyêu cầu của các quy luật kinh tế khách quan nhằm mang lại hiệu quả kinh doanhcao. 1.1.2. Ý nghĩa - Phân tích hoạt động kinh doanh là công cụ quan trọng để phát hiện khả năngtiềm tàng trong hoạt động kinh doanh. - Thông qua phân tích hoạt động DN chúng ta mới thấy rõ được các nguyênnhân, nhân tố cũng như nguồn gốc phát sinh của các nguyên nhân và nhân tố ảnhhưởng, từ đó để có các giải pháp cụ thể và kịp thời trong công tác tổ chức và quản lýsản xuất. Do đó nó là công cụ cải tiến cơ chế quản lý trong kinh doanh. - PTKD giúp DN nhìn nhận đúng đắn về khả năng, sức mạnh cũng như nhữnghạn chế trong DN của mình. Chính trên cơ sở này các DN sẽ xác định đúng đắn mụctiêu và chiến lược kinh doanh có hiệu quả. - PTKD là công cụ quan trọng trong chức năng quản trị, là cơ sở để đề ra cácquyết định đúng đắn trong chức năng quản lý, nhất là trong các chức năng kiểm tra,đánh giá và điều hành hoạt động SXKD trong DN. - Phân tích hoạt động kinh doanh là biện pháp quan trọng để phòng ngừa vàngăn chặn những rủi ro có thể xảy ra. - Tài liệu PTKD còn rất cần thiết cho các đối tượng bên ngoài, khi họ có cácmối quan hệ về kinh doanh, nguồn lợi với DN, vì thông qua phân tích họ mới có thểcó quyết định đúng đắn trong việc hợp tác, đầu tư, cho vay...đối với DN nữa haykhông? 1.1.3. Ðối tượng Với tư cách là một khoa học độc lập, PTKD có đối tượng riêng: “Đối tượng của phân tích hoạt động kinh doanh là quá trình và kết quả của hoạtđộng kinh doanh cùng với sự tác động của các nhân tố ảnh hưởng đến quá trình vàkết quả đó, được biểu hiện thông qua các chỉ tiêu kinh tế” 3 . Kết quả kinh doanh mà ta nghiên cứu có thể là kết quả của từng giai đoạn riêngbiệt như kết quả mua hàng, kết quả sản xuất, kết quả bán hàng... hay có thể là kếtquả tổng hợp của quá trình kinh doanh, kết quả tài chính...v.v Khi phân tích kết quả kinh doanh, người ta hướng vào kết quả thực hiện cácđịnh hướng mục tiêu kế hoạch, phương án đặt ra. Kết quả kinh doanh thông thường được biểu hiện dưới các chỉ tiêu kinh tế. Chỉtiêu là sự xác định về nội dung và phạm vi của các kết quả kinh doanh. Nội dung chủyếu của phân tích kết quả là phân tích các chỉ tiêu kết quả kinh doanh mà DN đã đạtđược trong kỳ, như doanh thu bán hàng, giá trị sản xuất, giá thành, lợi nhuận...Tuynhiên, khi phân tích các chỉ tiêu kết quả kinh doanh chúng ta phải luôn luôn đặt trongmối quan hệ với các điều kiện (yếu tố) của quá trình kinh doanh như lao động, vật tư,tiền vốn, diện tích đất đai...vv. Ngược lại, chỉ tiêu chất lượng phản ánh lên hiệu quảkinh doanh hoặc hiệu suất sử dụng các yếu tố kinh doanh như giá thành, tỷ suất chiphí, doanh lợi, năng suất lao động...vv.3 PGS. TS Phạm Văn Dược, Th.S Huỳnh Đức Lộng, Th.S Lê Thị Minh Tuyết. 2004. Phân tích hoạt động kinhdoanh. NXB Thống kê, TP Hồ Chí Minh. trang 4. -1- Dựa vào mục đích phân tích mà chúng ta cần sử dụng các loại chỉ tiêu khácnhau, cụ thể: Chỉ tiêu số tuyệt đối, chỉ tiêu số tương đối, chỉ tiêu bình quân. Chỉ tiêusố tuyệt đối dùng để đánh giá quy mô kết quả kinh doanh hay điều kiện kinh doanh.Chỉ tiêu số tương đối dùng trong phân tích các mối quan hệ giữa các bộ phận, cácquan hệ kết cấu, quan hệ tỷ lệ và xu hướng phát triển. Chỉ tiêu bình quân phản ánhtrình độ phổ biến của các hiện tượng. Tuỳ mục đích, nội dung và đối tượng phân tích để có thể sử dụng các chỉ tiêuhiện vật, giá trị, hay c ...