Phân tích rủi ro đầu tư chứng khoán qua hệ số Beta

Rủi ro đầu tư chứng khoán đó là sự bất ổn, sự biến thiên có khả năng của lợi nhuận thực tế so với lợi nhuận kỳ vọng. Thông thường để đo lường rủi ro người ta dùng phân phối xác suất với các tham số đo lường phổ biến là phương sai, độ lệch chuẩn và hệ số biến thiên. Tuy nhiên, bài viết này tác giả đề cập đến một chỉ tiêu đánh giá rủi ro đầu tư chứng khoán được các nhà đầu tư chứng khoán ở các nước phát triển sử dụng phổ biến, đó là...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phân tích rủi ro đầu tư chứng khoán qua hệ số BetaPhân tích rủi ro đầu tư chứng khoán qua hệ số BetaRủi ro đầu tư chứng khoán đó là sự bất ổn, sự biến thiên có khả năng của lợi nhuậnthực tế so với lợi nhuận kỳ vọng. Thông thường để đo lường rủi ro người ta dùng phânphối xác suất với các tham số đo lường phổ biến là phương sai, độ lệch chuẩn và hệ sốbiến thiên. Tuy nhiên, bài viết này tác giả đề cập đến một chỉ tiêu đánh giá rủi ro đầu tưchứng khoán được các nhà đầu tư chứng khoán ở các nước phát triển sử dụng phổbiến, đó là hệ số beta ( ).Hệ số beta được định nghĩa như là hệ số đo lường mức độ biến động lợi nhuận cổ phiếu cá biệtso với mức độ biến động lợi nhuận danh mục cổ phiếu thị trường.* Hệ số có ý nghĩa gì?Nếu hệ số beta của HAP bằng 1,2 ( = 1,2) cho biết rằng lợi nhuận cổ phiếu cá biệt của HAPbiến động gấp 1,2 lần lợi nhuận thị trường, điều này có nghĩa là nếu như nền kinh tế biến độngtốt thì lợi nhuận cổ phiếu HAP tăng nhanh hơn lợi nhuận thị trường, nhưng khi nền kinh tế xấuthì lợi nhuận cổ phiếu HAP giảm nhanh hơn lợi nhuận thị trường. Ở đây được định nghĩa làhệ số đo lường sự biến động của lợi nhuận. Cho nên, được xem như là hệ số đo lường rủi rođầu tư chứng khoán. Do đó, lợi nhuận kỳ vọng của một loại chứng khoán có quan hệ dương vớih ệ số của nó.Mặt khác, hệ số cũng có thể được viết bằng cách khác, đó là quan hệ tỷ lệ giữa rủi ro củavốn chủ sở hữu so với rủi ro thị trường.Lợi nhuận của chứng khoán có quan hệ cùng chiều với rủi ro đầu tư chúng khoán, lợi nhuậncàng cao thì rủi ro càng lớn, nghĩa là nhà đầu tư kỳ vọng chứng khoán có lợi nhuận càng cao thìrủi ro càng cao và ngược lại.Như vậy, giữa lợi nhuận và rủi ro đầu tư chứng khoán có quan hệ với nhau như thế nào? Vấnđề này được giải thích như sau: Giả sử có một khoản tiền cần đầu tư: một phần đầu tư vào cổphiếu để kiếm lời và phải chấp nhận rủi ro, một phần đầu tư vào trái phiếu chính phủ có mứcsinh lời thấp hơn nhưng không có rủi ro. Việc đầu tư vào 2 loại chứng khoán này nhằm phân tánrủi ro.Như vậy, từ phương trình (*) ta có thể kết luận: khi hệ số càng cao thì suất sinh lời của vốnchủ sỏ hữu càng cao và vì vậy cũng mang nhiều rủi ro hơn.Để thấy rõ hơn kết luận này ta lấy ví dụ minh hoạ như sau:Giả sử Công ty Amazon.com có hệ số =3,31;Công ty Apple computer có hệ số = 0,72.Lãi suất trái phiếu chính phủ Mỹ rF = 4,5%/năm.Lãi suất thị trường rM = 12%/năm.Khi đó suất sinh lời của các Công ty sẽ là:+ Công ty Amazon.com: = 4,5% + 3,31 ( 12% - 4,5%) = 29,325%+ Công ty Apple computer = 4,5% + 0,72 ( 12% - 4,5%) = 9,9%Chúng ta xét các trường hợp khi lãi suất thị trường thay đổi:- Trường hợp 1:Khi lãi suất thị trường tăng 20%, tức là rM = 12% (1+0,2) = 14,4%, suất sinh lời của 2 công ty sẽlà:+ Công ty Amazon.com: = 4,5% + 3,31 ( 14,4% - 4,5%) = 37,629%+ Công ty Apple computer = 4,5% + 0,72 ( 14,4% - 4,5%) = 11,628%- Trường hợp 2:Khi lãi suất thị trường giảm 20%, tức là rM = 12% (1-0,2) = 9,6%, suất sinh lời của 2 công ty sẽlà:+ Công ty Amazon.com: = 4,5% + 3,31 ( 9,6% - 4,5%) = 21,381 %+ Công ty Apple computer = 4,5% + 0,72 ( 9,6% - 4,5%) = 8,172%Như vậy, khi lãi suất thị trường tăng lên sẽ làm cho tốc độ tăng suất sinh lời của Công tyAmazon.com nhanh hơn. Nhưng ngược lại, khi lãi suất thị trường giảm sẽ làm cho suất sinh lờicủa Công ty Amazon.com giảm nhanh hơn.* Hệ số được xác định như thế nào?Hệ số của một công ty hay một ngành được tính bằng cách quan sát và so sánh theo thờigian của suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu của công ty hay bình quân của ngành dựa vàophương pháp thống kê hồi quy. Ở các nước có thị trường tài chính phát triển có một số công tychuyên xác định và cung cấp thông tin về hệ số . Chẳng hạn ở Mỹ có 2 nhà cung cấp dịch vụthông tin về hệ số là Value Line Investment Survey, Market guide (www.marketguide.com) vàStandard & Poor’s Stock Reports. ...