Pháp luật về chấm dứt hợp đồng lao động - Một số bất cập và giải pháp hoàn thiện

Chấm dứt hợp đồng lao động là sự kiện pháp lý quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền, lợi ích của các chủ thể trong quan hệ hợp đồng lao động. Mặc dù Bộ luật lao động năm 2012 đã bổ sung và hoàn thiện những quy định pháp luật về vấn đề này nhưng trong quá trình áp dụng quy định của Bộ luật và các văn bản hướng dẫn còn tồn tại một số bất cập, vướng mắc. Bài viết chỉ ra một số vướng mắc trong quá trình áp dụng pháp luật và đề xuất kiến nghị hoàn thiện pháp luật về vấn đề chấm dứt hợp đồng lao động
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Pháp luật về chấm dứt hợp đồng lao động - Một số bất cập và giải pháp hoàn thiện Soá 3/2017 - Naêm thöù Möôøi Hai PHÁP LUẬT VỀ CHẤM DỨT HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG - MỘT SỐ BẤT CẬP VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN Nguyễn Tiến Dũng1 Tóm tắt: Chấm dứt hợp đồng lao động là sự kiện pháp lý quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền, lợi ích của các chủ thể trong quan hệ hợp đồng lao động. Mặc dù Bộ luật lao động năm 2012 đã bổ sung và hoàn thiện những quy định pháp luật về vấn đề này nhưng trong quá trình áp dụng quy định của Bộ luật và các văn bản hướng dẫn còn tồn tại một số bất cập, vướng mắc. Bài viết chỉ ra một số vướng mắc trong quá trình áp dụng pháp luật và đề xuất kiến nghị hoàn thiện pháp luật về vấn đề chấm dứt hợp đồng lao động. Từ khoá: Hợp đồng lao động; chấm dứt hợp đồng lao động Ngày nhận bài: 15/3/2017; Ngày hoàn thành biên tập: 18/4/2017; Ngày duyệt đăng: 1/6/2017 Abstract: Termination of a labor contract is an important legal event that directly affects the rights and benefits of parties in a labor contract. Although the Labor Code (2012) has supplemented and improved the legal provisions on this issue, in the course of applying the provisions of the Code and guiding documents, there are some shortcomings and problems. This paper points out some obstacles in the application of the law and recommends improvements to the law on termination of labor contracts. Keywords: Labor contract; Termination of labor contract Date of receipt: 15/3/2017; Date of revision: 18/4/2017; Date of approval: 1/6/2017 Trên phương diện lý luận cũng như thực tiễn, - NLĐ đã hoàn thành công việc theo HĐLĐ; chấm dứt hợp đồng lao động (HĐLĐ) là sự kiện - NLĐ và NSDLĐ thoả thuận chấm dứt pháp lý làm chấm dứt quan hệ lao động giữa HĐLĐ; người lao động (NLĐ) và người sử dụng lao động - NLĐ đủ điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm (NSDLĐ), hay nói cách khác, chấm dứt HĐLĐ là xã hội và tuổi hưởng lương hưu theo quy định của điều kiện pháp lý giải phóng các chủ thể của quan pháp luật; hệ HĐLĐ khỏi những quyền và nghĩa vụ đã từng - NLĐ bị kết án tù giam, tử hình hoặc bị cấm ràng buộc họ trước đó. làm công việc ghi trong HĐLĐ theo bản án, Bộ luật Lao động năm 2012 (BLLĐ) đã bổ quyết định có hiệu lực pháp luật của Toà án; sung một số nội dung trong quy định về chấm dứt - NLĐ chết, bị Toà án tuyên bố mất năng lực HĐLĐ so với BLLĐ (1994), đây là cơ sở pháp lý hành vi dân sự, mất tích hoặc là đã chết; quan trọng trong việc xác định căn cứ để các bên - NSDLĐ là cá nhân chết, bị Toà án tuyên bố trong quan hệ HĐLĐ thực hiện quyền chấm dứt mất năng lực hành vi dân sự, mất tích hoặc là HĐLĐ của mình. Mặc dù đã có văn bản quy định đã chết; NSDLĐ không phải là cá nhân chấm dứt chi tiết thi hành BLLĐ (2012) nhưng thực tiễn áp hoạt động; dụng pháp luật lao động cho thấy quy định của - NLĐ bị xử lý kỷ luật sa thải; pháp luật lao động hiện hành liên quan đến chấm - NLĐ đơn phương chấm dứt HĐLĐ; dứt HĐLĐ còn tồn tại một số bất cập, vướng mắc, - NSDLĐ đơn phương chấm dứt HĐLĐ; cho cần tiếp tục rà soát, hoàn thiện trong thời gian tới. NLĐ thôi việc do thay đổi cơ cấu, công nghệ hoặc 1. Các trường hợp chấm dứt hợp đồng lao vì lý do kinh tế hoặc do sáp nhập, hợp nhất, chia động tách doanh nghiệp, hợp tác xã. BLLĐ (2012) quy định các trường hợp chấm 2. Một số vướng mắc trong quá trình áp dứt HĐLĐ tại Điều 36 bao gồm: dụng các quy định liên quan đến chấm dứt hợp - HĐLĐ hết hạn, trừ trường hợp khi NLĐ là đồng lao động cán bộ công đoàn không chuyên trách đang trong 2.1. Quy định về chấm dứt hợp đồng lao động nhiệm kỳ công đoàn; đối với người lao động cao tuổi chưa rõ ràng, 1 Thạc sỹ, Giảng viên Trường Đại học Luật Hà Nội 39 HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP thống nhất giữa Bộ luật Lao động và văn bản quy chấm dứt HĐLĐ với họ nếu NSDLĐ không có nhu định chi tiết hướng dẫn thi hành Bộ luật lao động cầu tiếp tục sử dụng lao động. Liên quan đến việc chấm dứt HĐLĐ đối với Theo quan điểm thứ hai thì quy định tại khoản NLĐ cao tuổi, BLLĐ (2012) đã bổ sung trường hợp 4 Điều 36 BLLĐ (2012) và khoản 2 Điều 6 Nghị chấm dứt HĐLĐ do NLĐ đủ điều kiện về thời gian định 05/2015/NĐ-CP mâu thuẫn với nhau. Nếu đóng bảo hiểm xã hội và tuổi hưởng lương hưu theo NLĐ muốn tiếp tục làm việc khi đủ tuổi nghỉ hưu quy định của pháp luật tại khoản 4 Điều 36. nhưng chưa đủ thời gian đóng bảo hiểm xã hội thì Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều trường hợp vận dụng khoản 4 Điều 36 để yêu cầu NSDLĐ tiếp khi NLĐ đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng họ lại tục bố trí công việc và thực hiện HĐLĐ đang có chưa đủ thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo quy hiệu lực, còn nếu NSDLĐ muốn chấm dứt quan hệ định pháp luật (Ví dụ: NLĐ nam đủ 60 tuổi nhưng HĐLĐ này thì có thể viện dẫn căn cứ pháp lý tại thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 20 năm). Nghị định 05/2015/NĐ-CP. Việc quy định của Lúc này, nếu NSDLĐ muốn chấm dứt HĐLĐ với BLLĐ (2012) và văn bản dưới luật hướng dẫn thi NLĐ (trong trường hợp HĐLĐ vẫn còn thời hạn) hành chưa rõ ràng như vậy gây khó khăn trong việc thì không thể vận dụng quy định tại khoản 4 Điều thống nhất áp dụng pháp luật cũng như bảo vệ 36 BLLĐ (2012) bởi lẽ c ...