Phát hiện sớm các rối loạn tâm thần

Ăn uống thất thường là một trong các biểu hiện của rối loạn tâm thần. Bệnh nhân có thể không chịu ăn uống, hoặc ăn quá nhiều không thể kiểm soát được. Để chăm sóc sức khỏe tâm thần tốt, điều quan trọng là phải dự phòng được bệnh tật, phát hiện và điều trị sớm các rối loạn để phòng các biến chứng, đồng thời phục hồi chức năng cho bệnh nhân tái hòa nhập cộng đồng. Tuy nhiên, biểu hiệnbệnh lý tâm thần tương đối kín đáo, đôi khi khó phân biệt với những hoạt động bình...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phát hiện sớm các rối loạn tâm thần Phát hiện sớm các rối loạn tâm thần Ăn uống thất thường là một trong các biểu hiện của rối loạn tâm thần.Bệnh nhân có thể không chịu ăn uống, hoặc ăn quá nhiều không thể kiểmsoát được. Để chăm sóc sức khỏe tâm thần tốt, điều quan trọng là phải dự phòng đượcbệnh tật, phát hiện và điều trị sớm các rối loạn để phòng các biến chứng, đồng thờiphục hồi chức năng cho bệnh nhân tái hòa nhập cộng đồng. Tuy nhiên, biểu hiệnbệnh lý tâm thần tương đối kín đáo, đôi khi khó phân biệt với những hoạt độngbình thường. Ngoài rối loạn ăn uống, rối loạn tâm thần ở giai đoạn sớm còn có các biểuhiện: Rối loạn giấc ngủ: Thay đổi so với những biểu hiện bình thường của chính họ trước đây, nhưkhó khăn khi đi vào giấc ngủ, trằn trọc, thức dậy sớm hơn thường lệ. Bệnh nhân cóthể mất ngủ kéo dài hàng tuần, hàng tháng, một số không thể duy trì giấc ngủ vàthường thức trắng cả đêm. Một số bệnh nhân rối loạn chu kỳ thức ngủ: ngày ngủ,đêm thức (không phải do nghề nghiệp, thói quen hoặc lý do công việc đặc biệtkhác). Thay đổi tính cách: Bệnh nhân thay đổi tính cách so với trước kia như dễ cáu giận hơn, giận dữvô cớ, thậm chí kích động đập phá, đánh người vô cớ. Đặc biệt, có thể có sự thayđổi tình cảm, thái độ với người thân: xa lánh, thù ghét bố mẹ, anh em... cho rằnganh em, bố mẹ không tốt, hại mình. Thay đổi trong nề nếp sinh hoạt hằng ngày: Người bệnh trở nên lười biếng hơn, ít hoặc ngại giao tiếp, không quan tâmđến người thân, bỏ bê công việc, mất hoặc không duy trì các thói quen, sở thíchtrước kia, không chăm sóc vệ sinh cá nhân. Thay đổi trong cách nghĩ: Bệnh nhân trở nên đa nghi hơn, hay nghi ngờ cả với người thân, thường cóhành vi theo dõi, kiểm tra... hoặc có những ý nghĩ không đúng, không phù hợp vớihoàn cảnh thực tế. Người bệnh còn có những ý nghĩ kỳ lạ, không thể giải thíchđược như: cho rằng có người đang theo dõi, hại mình và người thân của mình,hoặc có người biết mọi ý nghĩ của mình, chi phối mọi hành vi, việc làm củamình... Một số bệnh nhân lại cho rằng bản thân có khuyết điểm, tội lỗi không thểtha thứ, có thể nảy sinh ý tưởng và hành vi tự sát. Thay đổi trong cách nói: Một số trở nên trầm, ít nói hơn hoặc nói một mình như đang đối thoại vớingười khác. Có người lơ đễnh, không tham gia được câu chuyện với người khác,nói những câu vô nghĩa, không có nội dung, các chữ, câu không liên quan vớinhau, hoặc nói không ăn khớp với hoàn cảnh. Có những hành vi kỳ lạ, không phù hợp với hoàn cảnh hoặc không thể giảithích được: Đứng sững nhìn mặt trời, lúc nào cũng giữ lâu một tư thế khó chịu, đilang thang không có mục đích... Khi phát hiện các rối loạn tâm thần, trong trường hợp bệnh nhân còn nhậnthức được bệnh của mình, nên xem xét kỹ các rối loạn này có từ bao giờ, có nhữngnguyên nhân trong cuộc sống tác động đến hay không? Hãy bày tỏ với người thânvề các rối loạn của mình để họ có thể trợ giúp hoặc đưa ra những lời khuyên hợplý. Gia đình nên tìm hiểu kỹ những thay đổi ở bệnh nhân để động viên, chia sẻ vàthông cảm, đưa đến ngay các trung tâm tư vấn tâm lý hoặc các phòng khámchuyên khoa tâm thần. Hai giai đoạn điều trị chứng đau nửa đầu “Với bệnh đau nửa đầu (nhức đầu migraine), ngoài việc điều trị triệuchứng khi xuất hiện cơn đau, điều trị dự phòng đóng vai trò quan trọng đểgiảm tần số cơn đau”, PGS.TS Lê Văn Thính, Trưởng khoa Thần kinh - BVBạch Mai cho biết. Đau đầu có rất nhiều nguyên nhân gây nên, khi xuất hiện những cơn đauđầu, người bệnh cần đến bệnh viện để được bác sĩ chuyên khoa xác định cănnguyên gây nên những cơn đau này. Nếu bị đau nửa đầu migraine, người bệnh thường bị những cơn đau đầu nửađầu kéo dài với các triệu chứng lâm sàng rất đa dạng: đau giật giật theo nhịp mạchđập, đau vừa phải hoặc đau dữ dội, đặc biệt ở vùng hốc mắt…với tần số, cườngđộ, khoảng thời gian đau khác nhau ở mỗi người. Khi chẩn đoán chắc chắn bị đau nửa đầu magraine, việc điều trị sẽ chia làmhai giai đoạn: điều trị cấp và điều trị dự phòng. Điều trị cấp (điều trị cơn đau): Là giai đoạn người bệnh thấy đau đầu dữ dội cần điều trị ổn định. Điều trịcấp nhằm giảm các cơn đau dữ dội một cách hiệu quả, nhanh chóng và khôi phụclại khả năng của người bệnh về các chức năng bị tổn thương sau cơn đau nửa đầu. Ở từng người bệnh, bác sĩ có những đơn thuốc khác nhau dựa trên cơ sởkhám lâm sàng và cận lâm sàng. Ngoài những thuốc giảm đau thông thường, bácsĩ có thể cho người bệnh dùng các loại thuốc đặc trị ở mức độ vừa và nặng; hoặcdùng thuốc này để điều trị cho những bệnh nhân ở mức độ nhẹ, vừa nhưng dùngcác loại thuốc giảm đau khác không mang lại hiệu quả. Giai đoạn điều trị cấp thường kéo dài trong khoảng 2 tuần. Trong giai đoạnnày, bệnh nhân cần tự theo dõi hiệu quả của thuốc. Bởi có nhiều trường hợp, saukhi dùng thuốc, người bệnh lại có hiện tượng đau đầu phản hồi (dùng thuốc cơnđau lại tăng lhieej. Khi có hiện tượng này, cần báo ngay cho bác sĩ điều trị để cócách xử lý hiệu quả nhất. Tuy nhiên, điều trị cấp chỉ có tác dụng giảm cơn đau, vì thế, người bị chứngđau nửa đầu cần được điều trị dự phòng để tránh tái phát lại cơn đau. Điều trị dự phòng Theo PGS.TS Lê Văn Thính, không phải bất cứ bệnh nhân nào cũng cầnđiều trị dự phòng khi bị migraine. Căn cứ vào tần số cơn đau mà bác sĩ sẽ chỉ địnhnhững bệnh nhân nào cần được điều trị dự phòng. Chỉ điều trị dự phòng cho những bệnh nhân sau: xuất hiện cơn đau đầu 2lần/tuần; những bệnh nhân mà trong giai đoạn điều trị cấp không mang lại hiệuquả; những bệnh nhân có các cơn đau migraine không điển hình, có triệu chứngbáo trước kéo dài, nhồi máu não có migraine… Điều trị dự phòng nhằm giảm tần số, cường độ cơn đau; cải thiện các chứcnăng bị suy giảm s ...