Phát huy chủ nghĩa yêu nước Việt Nam trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa

Yêu nước là một trong những giá trị truyền thống có vai trò quan trọng hàng đầu của dân tộc Việt Nam. Trong bài viết này, tác giả tập trung làm rõ khái niệm chủ nghĩa yêu nước Việt Nam và những biểu hiện cụ thể của nó qua các thời kỳ lịch sử. Trên cơ sở đó, tác giả đề xuất một số giải pháp nhằm khơi dậy, bồi đắp và phát huy sức mạnh của chủ nghĩa yêu nước trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở nước ta hiện nay.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phát huy chủ nghĩa yêu nước Việt Nam trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóaCHÍNH TRỊ - GIÁO DỤC - VĂN HÓA - XÃ HỘI57PHÁT HUY CHỦ NGHĨA YÊU NƯỚC VIỆT NAMTRONG THỜI KỲ ĐẨY MẠNH CÔNG NGHIỆP HÓA, HIỆN ĐẠI HÓANgày nhận bài: 10/09/2013Ngày nhận lại: 11/10/2013Ngày duyệt đăng: 30/12/2013Nguyễn Năng Nam1Nguyễn Đình Bắc2TÓM TẮTYêu nước là một trong những giá trị truyền thống có vai trò quan trọng hàng đầucủa dân tộc Việt Nam. Trong bài viết này, tác giả tập trung làm rõ khái niệm chủ nghĩayêu nước Việt Nam và những biểu hiện cụ thể của nó qua các thời kỳ lịch sử. Trên cơsở đó, tác giả đề xuất một số giải pháp nhằm khơi dậy, bồi đắp và phát huy sức mạnhcủa chủ nghĩa yêu nước trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở nướcta hiện nay.Từ khóa: Chủ nghĩa yêu nước, động lực, con người, tinh thần.ABSTRACTPatriotism is among traditional values which play a leading role in Vietnamesepeople. In this article, the author focuses on defining the concept for the Vietnamesepatriotism and its specific manifestations during different historic periods. Based onthose focusess, the author proposes some solutions to ignite and strengthen patriotismin the perood boosting industrialisation and modernisation in Vietnam today.Keywords: Patriotism, momentum, human, spirit.1. ĐẶT VẤN ĐỀChủ nghĩa yêu nước giữ vị trí chuẩnmực cao nhất của đạo lý và đứng đầu trongbậc thang giá trị văn hóa tinh thần của dântộc Việt Nam, là động lực nội sinh to lớn,tạo nên sức mạnh vô địch của cộng đồngcác dân tộc Việt Nam trong những cuộckháng chiến chống ngoại xâm cũng nhưtrong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước.2. THỰC CHẤT CHỦ NGHĨAYÊU NƯỚC VIỆT NAMĐối với dân tộc Việt Nam, chủ nghĩayêu nước không chỉ là tình cảm tự nhiên,mà còn là sản phẩm của lịch sử, được hunđúc bởi chính lịch sử đau thương và hàohùng của dân tộc. Chủ nghĩa yêu nước đókhông chỉ dừng lại ở những tư tưởng, tìnhcảm thuần túy, mà còn được biểu hiện ởnhững hành động thiết thực của cá nhânvà cộng đồng người3. Nói cách khác, chủnghĩa yêu nước Việt Nam là sự thống nhấthữu cơ giữa tình cảm và lý trí, suy nghĩ vàhành động, trở thành đạo lý sống của cánhân và cộng đồng. Do vậy, có thể hiểu:Chủ nghĩa yêu nước Việt Nam là hệ thốngquan điểm, tư tưởng, tình cảm, ý chí vàhành động của con người Việt Nam đốivới đất nước; được hình thành và pháttriển lâu dài trong lịch sử dựng nước, giữnước của dân tộc; biểu hiện ở tình yêu quêhương, xứ sở, đồng bào và hành động cống1ThS, Học viện Khoa học Quân sự, Hà Nội.2TS, Học viện Chính trị, Hà Nội.3Trần Văn Giàu. Giá trị tinh thần truyền thống của dân tộc Việt Nam. Nxb Khoa học xã hội, 1980, tr.101.58TẠP CHÍ KHOA HỌC TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ TP.HCM - SỐ 1 (34) 2014hiến sức lực, trí tuệ, sẵn sàng xả thân vì sựnghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, trởthành động lực tinh thần to lớn góp phầnvào sự trường tồn của dân tộc và sự phồnvinh của đất nước.Lịch sử mấy nghìn năm dựng nước vàgiữ nước của dân tộc ta cho thấy, do nằm ởvị trí chiến lược quan trọng trong khu vựcvà trên thế giới, lại giàu tài nguyên thiênnhiên, nên dân tộc Việt Nam thường xuyênphải đối mặt và chống trả những cuộc chiếntranh xâm lược của các thế lực ngoại bangcó tiềm lực quân sự rất mạnh. Bên cạnhđó, dân tộc ta còn phải liên tục đương đầuvới những thử thách hết sức khắc nghiệtcủa thiên tai, hạn hán, bão lụt,... Để tồn tạivà phát triển, các thế hệ người Việt Namtất yếu phải đoàn kết, sáng tạo trong laođộng và đấu tranh. Quá trình đó đã hìnhthành một cách rất tự nhiên ở con ngườiViệt Nam lòng yêu nước nồng nàn. Giátrị tốt đẹp đó đã được đời này truyền lạicho đời khác, được thế hệ sau liên tục bồiđắp, phát triển và hoàn thiện, hình thànhnên chủ nghĩa yêu nước Việt Nam. Đâylà một trong những truyền thống cao quýnhất, bền vững nhất, có vai trò to lớn tronglịch sử dân tộc ta. Điều này đã được Chủtịch Hồ Chí Minh tổng kết: “Dân ta có mộtlòng nồng nàn yêu nước. Đó là một truyềnthống quý báu của ta. Từ xưa đến nay, mỗikhi Tổ quốc bị xâm lăng thì tinh thần ấy lạisôi nổi, nó kết thành một làn sóng vô cùngmạnh mẽ, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguyhiểm, khó khăn, nó nhấn chìm tất cả lũ bánnước và lũ cướp nước”4.Yêu nước là lý tưởng thiêng liêng, lẽsống cao đẹp, là tình cảm chủ đạo và địnhhướng giá trị cho hành động và cách ứngxử của con người Việt Nam. Vì thế, chủnghĩa yêu nước Việt Nam vừa là phạm trùtriết học, phạm trù đạo đức học, phạm trùvăn hóa học trừu tượng, uyên thâm; vừalà sự biểu hiện hết sức phong phú, cụ thể,sinh động trong muôn mặt đời thường củadân tộc qua các thời kỳ lịch sử. Giá trị cao4quý đó không dễ phát hiện, bởi nó ẩn sâutrong trái tim, khối óc và trong từng huyếtquản của con người Việt Nam. Song, vàonhững thời điểm đặc biệt, khi Tổ quốc lâmnguy, thì chủ nghĩa yêu nước Việt Namlại trỗi dậy mạnh mẽ, trở thành nguồnsức mạnh vô cùng, vô tận, giúp dân tộc tachiến thắng mọi kẻ thù.Nhìn lại lịch sử của dân tộc ...