Phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam: Gấp rút đào tạo nguồn nhân lực

Theo “Chiến lược ứng dụng năng lượng nguyên tử vì mục đích hòa bình đến năm 2020” vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ngày 3/1/2006, mục tiêu của Việt Nam là tới năm 2020 sẽ “xây dựng và đưa nhà máy điện hạt nhân (ĐHN) đầu tiên vào vận hành, khai thác hiệu quả”.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam: Gấp rút đào tạo nguồn nhân lực Phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam: Gấp rút đào tạo nguồn nhân lựcTheo “Chiến lược ứng dụng năng lượng nguyên tử vì mục đích hòa bìnhđến năm 2020” vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ngày 3/1/2006,mục tiêu của Việt Nam là tới năm 2020 sẽ “xây dựng và đưa nhà máy điệnhạt nhân (ĐHN) đầu tiên vào vận hành, khai thác hiệu quả”. Cho tới nay,Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án xây dựng nhà máy điện hạt nhân đầutiên ở Việt Nam và báo cáo kết quả nghiên cứu làm rõ 7 vấn đề liên quantới phát triển điện hạt nhân cũng đã được Bộ trưởng Bộ Công nghiệp kýtrình Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên, theo các chuyên gia trong lĩnh vựchạt nhân, trở ngại lớn nhất trong việc xây dựng và vận hành nhà máy điệnhạt nhân đầu tiên ở Việt Nam vẫn là thiếu nguồn nhân lực.Cần rất nhiều nhân lựcTiến sĩ Lê Văn Hồng, Phó viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử ViệtNam, người chủ trì việc “Nghiên cứu làm rõ một số vấn đề liên quan đếnchương trình phát triển điện hạt nhân ”, cho biết: Báo cáo tiền khả thi xâydựng nhà máy điện hạt nhân đầu tiên ở Việt Nam có khả năng được Chínhphủ phê duyệt trong thời gian tới. Quan điểm của Viện Năng lượng nguyêntử Việt Nam là điện hạt nhân có các lợi ích trước mắt như : giúp cân đốicung cầu điện năng cho đất nước khi khả năng khai thác tài nguyên đã hạnchế (vào thời điểm sau 2015), tăng cường an ninh năng lượng nội địa, giảmphụ thuộc vào dầu mỏ vốn khủng hoảng ngày càng nhiều, tăng cường tiềmlực khoa học kỹ thuật và công nghệ, phát triển cơ sở hạ tầng trong cácngành năng lượng hạt nhân...Tuy nhiên, công việc này thực hiện ở giai đoạn hiện nay không hề dễ dàng.Giáo sư Phạm Duy Hiển, một chuyên gia uy tín trong lĩnh vực hạt nhân chorằng, hiện giờ khó có nước nào “sẵn lòng” đào tạo cho Việt Nam cácchuyên gia hạt nhân một cách bài bản, lâu dài như cách mà Liên Xô cũ đãlàm đối với thế hệ của ông trước đây (Viện DUBNA). Hơn nữa, tìm đượccác sinh viên tâm huyết với nghề (hạt nhân) giờ cũng không phải là chuyệndễ. “Vấn đề quan trọng nhất, cũng là nghiêm trọng nhất đối với việc pháttriển điện hạt nhân ở Việt Nam hiện giờ là thiếu các chuyên gia được đàotạo một cách thực sự bài bản, ông nhấn mạnh. Tương tự, ông PierreDarriulat, một tên tuổi lớn trong làng vật lý thế giới hiện đang làm việc tạiViệt Nam cho biết: “Để đào tạo những người trẻ, đủ trình độ phát triển điệnhạt nhân thì sẽ phải cần tới 10 năm và Việt Nam cần mời các chuyên giagiỏi người Việt hiện đang làm việc ở nước ngoài về nước phối hợp thựchiện”.Giáo sư Cao Chi, nguyên Trưởng phòng Điện nguyên tử (Viện Khoa họcKỹ thuật Hạt nhân), chủ nhiệm đề tài “Nghiên cứu các ứng dụng kỹ thuậthạt nhân vào các ngành kinh tế và nghiên cứu khả năng đưa điện nguyên tửvào Việt Nam” cho biết, thực ra các nghiên cứu về đào tạo nhân lực chongành điện hạt nhân cũng đã được tiến hành ở Việt Nam. Mới hơn mộttháng trước đây, đề án về đào tạo nhân lực cho điện hạt nhân do Phó giáosư Hoàng Đắc Lực (chuyên gia cao cấp Viện KHKTHN) và ông thực hiệncũng đã được hoàn thành và nghiệm thu. Theo đó, nhân lực cần thiết trướcmắt cho điện hạt nhân ở Việt Nam là: 150 chuyên gia giỏi về nghiên cứu vàphát triển công nghệ hạt nhân (R&D), trong đó có ít nhất 10 - 20 cán bộđầu đàn đạt trình độ quốc tế; 300 chuyên gia khác trong nhiều lĩnh vựcphục vụ cho nhà máy điện hạt nhân đầu tiên (professional); 500 kỹ thuậtviên (technician) và hàng nghìn thợ lành nghề (crafman). Tất cả lực lượngnhân sự này phải được tiến hành đào tạo ngay từ năm nay để trong vòng 5 -10 năm nữa có được một đội ngũ cần thiết cho việc phát triển điện hạt nhânở Việt Nam. Giáo sư Cao Chi cũng cho rằng cái khó nhất đối với Việt Namhiện nay và trong thời gian tới là có được các chuyên gia giỏi, đặc biệt làmột nhạc trưởng/một kiến trúc sư trưởng phục vụ cho việc phát triển điệnhạt nhân ở Việt Nam. Còn các đối tượng nhân lực khác thì hiện nay mộtphần cũng đã sẵn có, một phần có thể gấp rút đào tạo nếu theo đúng địnhhướng và tiến độ.Một trong những bước đệm quan trọng để tiến tới vận hành một nhà máyđiện hạt nhân là xây dựng một lò phản ứng nghiên cứu mới ở Việt Namthay thế cho lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt. Theo các tính toán ban đầu củaViện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, lò phản ứng này sẽ có công suấtkhoảng 10 - 20 MW, tức là gấp khoảng 20 - 40 lần công suất của lò phảnứng hạt nhân Đà Lạt. “Khoảng tháng 10 tới chúng tôi sẽ chuyển đề án xâydựng lò phản ứng mới sang Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Dự kiến năm 2007 sẽtiến hành làm kế hoạch tiền khả thi, tiếp đó là kế hoạch khả thi vào khoảngnăm 2010, việc xây dựng bắt đầu vào năm 2011 và khoảng 2015 - 2016 lòsẽ chính thức vận hành”, Tiến sĩ Hồng cho biết. Không chỉ có mục đíchthay thế cho lò phản ứng Đà Lạt (dự tính đến 2015 là hết hoạt động), lòphản ứng mới sẽ là một cơ sở để đào tạo cán bộ, chuyên gia và các kỹ thuậtviên cho nhà máy điện hạt nhân sau đó. Kinh nghiệm này thực ra theo môhình của lò phản ứng hạt ...