Phát triển mô hình hải quan thông minh tại các nước và kinh nghiệm cho Việt Nam

Bài viết Phát triển mô hình hải quan thông minh tại các nước và kinh nghiệm cho Việt Nam khái quát lịch sử hình thành Mô hình hải quan thông minh; Nghiên cứu các cách tiếp cận Mô hình hải quan thông minh của WCO, Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản và đề xuất một số giải pháp triển khai mô hình hải quan thông minh ở Việt Nam giai đoạn 2021-2030.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phát triển mô hình hải quan thông minh tại các nước và kinh nghiệm cho Việt Nam NGHIÊN CỨU-TRAO ĐỔI PHÁT TRIỂN MÔ HÌNH HẢI QUAN THÔNG MINH TẠI CÁC NƯỚC VÀ KINH NGHIỆM CHO VIỆT NAM VŨ DUY NGUYÊN, LÊ THỊ TRANG Mô hình hải quan thông minh là một trong những sáng kiến mới của Tổ chức Hải quan Thế giới (WCO) và Hải quan các nước tiên tiến khởi xướng, đã được hải quan các quốc gia thành viên hưởng ứng, trong đó có Hải quan Việt Nam. Bài viết khái quát lịch sử hình thành Mô hình hải quan thông minh; Nghiên cứu các cách tiếp cận Mô hình hải quan thông minh của WCO, Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản và đề xuất một số giải pháp triển khai mô hình hải quan thông minh ở Việt Nam giai đoạn 2021-2030. Từ khóa: Hải quan thông minh, biên giới thông minh, công nghệ thông tin Khái niệm Biên giới thông minh xuất hiện trong DEVELOPING SMART CUSTOMS MODEL IN GLOBAL tuyên bố chung giữ Chính phủ Hoa Kỳ và Chính phủ COUNTRIES AND EXPERIENCE FOR VIETNAM Canada vào năm 2001 nhằm xây dựng một đường Vu Duy Nguyen, Le Thi Trang biên giới hòa bình, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho Smart Customs Model is one among the new hoạt động thương mại, du lịch, vận tải quốc tế, đảm initiatives of the World Customs Organization bảo an ninh quốc gia và chống lại các vi phạm pháp (WCO) and customs offices of advanced countries, luật hải quan. Mô hình biên giới thông minh cũng which has been initiated by national customs of được các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) the member countries including Vietnam. The nghiên cứu và triển khai trong quản lý biên giới nội article outlines the formation process of the Smart khối và giữa Liên minh châu Âu (EU) với các nước Customs Model, studies the approaches to Smart Customs Model of WCO, USA, China, Japan ngoài khối, như giữa EU với Thổ Nhĩ Kỳ, EU-Irelan, and proposes solutions to deploy Smart Customs EU-Vương Quốc Anh. Model in Vietnam for the period of 2021-2030. Hải quan thông minh manh nha hình thành trên cơ sở phát triển của hải quan điện tử, hải quan số Keywords: Smart Customs, smart border, information technology và trong khuôn khổ của mô hình Biên giới thông minh. Hải quan thông minh lần đầu được Ủy ban Kinh tế Xã hội châu Á Thái Bình Dương (ESCAP) đề cập trong nghiên cứu về mô hình cải cách, hiện Ngày nhận bài: 1/6/2022 đại hóa của hải quan Trung Quốc với việc tích hợp Ngày hoàn thiện biên tập: 16/6/2022 chung của 3 cấu phần lõi trong hệ thống quản lý Ngày duyệt đăng: 23/6/2022 hải quan điện tử, bao gồm: (1) Hải quan điện tử (E-Customs); (2) Một cửa quốc gia (E-Port); (3) Quản lý chung điện tử (E-General Administration). Hiện Lịch sử hình thành mô hình Hải quan thông minh thực hóa sáng kiến của WCO, năm 2020, Hải quan Thuật ngữ Hải quan thông minh được biết đến qua Trung Quốc đưa ra chiến lược tổng thể trong hiện tiếng Anh “Smart customs”, tiếng Pháp “Douaniers đại hóa hải quan gồm 3 trụ cột: Hải quan thông intelligents”. Mô hình Hải quan thông minh được minh - Biên giới thông minh- Kết nối thông minh giới thiệu chính thức trong khuôn khổ sáng kiến của (smart customs -smart border- smart connectivity) WCO năm 2019 với chủ đề 'Biên giới thông minh dựa trên thành quả của cách mạng công nghệ thông hỗ trợ dòng chảy Thương mại, Du lịch và Vận tải'. tin hiện đại. Trong đó, hải quan thông minh là trụ WCO ban hành tài liệu giới thiệu về mô hình Biên cột được nhấn mạnh đầu tiên và quan trọng trong giới thông minh với 5 đặc tính cơ bản như: (i) An chuỗi kết nối đó. toàn, (ii) Có thể đo lường được, (iii) Tự động hoá, (iv) Hải quan Nhật Bản chính thức công bố Kế hoạch Dựa trên Quản lý Rủi ro, (v) Công nghệ. chiến lược hiện đại hóa hải quan trong giai đoạn 42 TÀI CHÍNH - Tháng 7/2022 trung và dài hạn với tên gọi “Sáng kiến Hải quan biên giới khuyến khích thương mại, du lịch và vận thông minh 2020”. Mô hình xây dựng trên nền tảng tải. Vấn đề hải quan đảm bảo an toàn, an ninh thể 4 trụ cột chính: Giải pháp; Đa truy cập; Khả năng hiện rõ một trong những chức năng cốt lõi của nhà phục hồi; Công nghệ và thông minh. nước, đã mở rộng từ quan niệm truyền thống về an Mô hình hải quan thông minh ninh chính trị và quân sự để đưa vào ý tưởng về an của Tổ chức Hải quan thế giới ninh kinh tế quốc gia. Bảo vệ công dân trước các mối đe dọa n ...