Phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh thông qua khia thác biểu đồ trong dạy - học Địa lý lớp 9 - THCS

Để đáp ứng nhu cầu của con người thời đại mới thì mục tiêu dạy - học môn Địa lý trong nhà trường phổ thông không chỉ dừng lại ở việc truyền thụ kiến thức, kỹ năng của bài học cho học sinh mà còn phải bồi dưỡng cho họ năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, khả năng làm việc độc lập,... Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh thông qua khia thác biểu đồ trong dạy - học Địa lý lớp 9 - THCS JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Educational Sci., 2007,V.52, No 6, pp.3-8 PHT TRIšN N‹NG LÜC GIƒI QUY˜T V‡N — CHO HÅC SINH THÆNG QUA KHAI THC BIšU Ç TRONG D„Y - HÅC ÀA LÞ LÎP 9 - THCS Ngæ Thà H£i Y¸n Tr÷íng HSP H  Nëi 1. °t v§n · º ¡p ùng nhu c¦u v· con ng÷íi cõa thíi ¤i mîi th¼ möc ti¶u d¤y - håc mæn àa lþ trong nh  tr÷íng phê thæng khæng ch¿ døng l¤i ð vi»c truy·n thö ki¸n thùc, kÿ n«ng cõa b i håc cho håc sinh (HS) m  cán ph£i bçi d÷ïng cho hå n«ng lüc gi£i quy¸t v§n ·, n«ng lüc s¡ng t¤o, kh£ n«ng l m vi»c ëc lªp. . . °c bi»t trong â, ph¡t triºn n«ng lüc gi£i quy¸t v§n · t¼m ra tri thùc mîi l  mët trong nhúng möc ti¶u quan trång ang ÷ñc °t ra cho mæn håc n y. Tuy nhi¶n vi»c chóng ta c¦n ph£i b n ¸n l  d¤y - håc nh÷ th¸ n o º ¤t ÷ñc möc ti¶u â. Vîi °c tr÷ng cõa mæn àa lþ v  º phò hñp vîi nëi dung ch÷ìng tr¼nh àa lþ lîp 9 th¼ vi»c sû döng biºu ç º tê chùc c¡c ho¤t ëng nhªn thùc cho håc sinh ¢ v  ang mang l¤i hi»u qu£ cao trong d¤y - håc. Thæng qua khai th¡c biºu ç, HS t¼m hiºu v  nhªn thùc s¥u hìn v· §t n÷îc v  con ng÷íi Vi»t Nam, tø â câ nhúng th¡i ë v  h nh vi óng ­n èi vîi vi»c x¥y düng v  b£o v» §t n÷îc. Quan trång hìn l  bçi d÷ïng HS n«ng lüc gi£i quy¸t v§n · trong cuëc sèng hi»n t¤i công nh÷ trong t÷ìng lai. Do â, vi»c t¼m hiºu kh£ n«ng Ph¡t triºn n«ng lüc gi£i quy¸t v§n · cho håc sinh thæng qua khai th¡c biºu ç trong d¤y - håc àa lþ lîp 9 THCS l  mët v§n · r§t c¦n thi¸t, nh¬m gâp ph¦n êi mîi ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y mæn àa lþ ð nh  tr÷íng phê thæng. 2. Nëi dung nghi¶n cùu 2.1. Ph¡t triºn n«ng lüc gi£i quy¸t v§n · Theo c¡c nh  t¥m lþ th¼ gi£i quy¸t v§n · thüc ch§t l  mët qu¡ tr¼nh ph¡t triºn t÷ duy, l  qu¡ tr¼nh gi£i quy¸t mët nhi»m vö n o â n£y sinh trong qu¡ tr¼nh nhªn thùc hay trong ho¤t ëng thüc ti¹n. Qu¡ tr¼nh n y bao gçm câ 3 giai o¤n lîn: G°p t¼nh huèng câ v§n ·, nhªn thùc ÷ñc v§n ·, gi£i quy¸t ÷ñc v§n ·. V  ÷ñc chia th nh 5 giai o¤n nhä â l : • X¡c ành v  biºu ¤t ÷ñc v§n · • Huy ëng c¡c tri thùc v  kinh nghi»m. • S ng låc li¶n t÷ðng v  h¼nh th nh gi£ thuy¸t • Kiºm tra gi£ thuy¸t. 3 Ngæ Thà H£i Y¸n • Gi£i quy¸t nhi»m vö ÷ñc giao. Cán theo qu¡ tr¼nh s¡ng t¤o c¡c nh  khoa håc th¼ º ph¡t hi»n ra mët tri thùc mîi cho nh¥n lo¤i v  gi£i quy¸t mët v§n · th¼ c¦n ph£i qua 6 giai o¤n ð sì ç sau: Nh÷ vªy muèn ph¡t triºn t÷ duy, ph¡t triºn n«ng lüc s¡ng t¤o, kh¡m ph¡ tri thùc mîi th¼ nh§t ành trong d¤y - håc ð nh  tr÷íng phê thæng c¦n ph£i bçi d÷ïng cho håc sinh n«ng lüc gi£i quy¸t v§n ·. Câ ngh¾a l  gi¡o vi¶n ph£i tê chùc c¡c ho¤t ëng nhªn thùc cho håc sinh qua mæn håc cõa m¼nh º håc sinh chõ ëng gi£i quy¸t v§n · t¼m ra tri thùc mîi. Tuy nhi¶n chóng ta công c¦n ph£i th§y sü kh¡c nhau giúa qu¡ tr¼nh gi£i quy¸t v§n · º kh¡m ph¡ tri thùc mîi cõa håc sinh vîi qu¡ tr¼nh s¡ng t¤o cõa c¡c nh  khoa håc º câ nhúng i·u ch¿nh phò hñp trong qu¡ tr¼nh gi£ng d¤y °c bi»t l  thi¸t k¸ c¡c ho¤t ëng håc tªp cho håc sinh. Cö thº l : + èi vîi c¡c nh  khoa håc: T¼m ra c¡i mîi m  lo i ng÷íi ch÷a bi¸t ¸n, câ thíi gian d i º kh¡m ph¡ v  nghi¶n cùu, l m vi»c tr¶n nhúng ph÷ìng ti»n, thi¸t bà hi»n ¤i. +èi vîi HS: Kh¡m ph¡ l¤i ki¸n thùc cõa nh¥n lo¤i m  b£n th¥n ch÷a bi¸t, thíi gian ch¿ di¹n ra trong ti¸t håc, ph÷ìng ti»n l m vi»c ìn gi£n. Ch½nh sü kh¡c nhau n y n¶n trong d¤y - håc ð nh  tr÷íng phê thæng nâi chung, mæn àa lþ nâi ri¶ng, c¦n ph£i t¤o ra mæi tr÷íng håc tªp thuªn lñi cho håc sinh kh¡m ph¡ tri thùc. Câ ngh¾a l  Th¦y tung g¼, º Trá câ thº hùng ÷ñc. Theo N.X.V÷gotxki th¼: D¤y håc c¦n ph£i câ sü hñp t¡c giúa ng÷íi d¤y v  ng÷íi håc bao gií công mang l¤i hi»u qu£ cao hìn so vîi c¡c em tü má m¨m i t¼m ki¸n thùc. Nh÷ vªy º t½ch cüc hâa ho¤t ëng nhªn thùc cõa håc sinh, bçi d÷ïng cho håc sinh n«ng lüc gi£i quy¸t v§n ·, n«ng lüc s¡ng t¤o th¼ chóng ta c¦n ph£i vªn döng c¡c giai o¤n cõa qu¡ tr¼nh ph¡t triºn t÷ duy v  c¡c giai o¤n cõa qu¡ tr¼nh s¡ng t¤o cõa c¡c nh  khoa håc v o trong qu¡ tr¼nh d¤y - håc mæn àa lþ. Cö thº l  ph£i x¡c ành ÷ñc rã nhi»m vö cõa gi¡o vi¶n v  håc sinh trong qu¡ tr¼nh gi£i quy¸t méi v§n ·. Theo quan iºm cõa c¡c nh  vªt lþ th¼ câ thº chia qu¡ tr¼nh gi£i quy¸t v§n · th nh 3 b÷îc vîi c¡c nhi»m vö cõa gi¡o vi¶n v  håc sinh nh÷ sau: Song v§n · l¤i °t ra cho B÷îc Nhi»m vö GV Nhi»m vö HS - T¤o t¼nh huèng câ v§n ·, giao nhi»m - Nhªn nhi»m vö ÷ñc giao, ph¡t biºu 1 vö cho HS. v§n ·. ...