Phát triển năng lực tự học hóa học cho học sinh thông qua sử dụng phần mềm dạy học thí nghiệm hóa học

Trong bài viết này sử dụng phần mềm thí nghiệm Crocodile Chemistry, xây dựng, thiết kế nội dung thí nghiệm học phần kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ và nhôm nhằm giúp học sinh có thể dễ dàng trong việc tự học, tự kiểm tra và đánh giá kết quả học tập, từ đó nâng cao kết quả học tập môn Hóa học ở trường phổ thông. Mời các bạn tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phát triển năng lực tự học hóa học cho học sinh thông qua sử dụng phần mềm dạy học thí nghiệm hóa học PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TỰ HỌC HÓA HỌC CHO HỌC SINH THÔNG QUA SỬ DỤNG PHẦN MỀM DẠY HỌC THÍ NGHIỆM HÓA HỌC Bùi Minh Hướng1 Nguyễn Hữu Chung2Tóm tắt Năng lực tự học cho học sinh ở trường phổ thông là một trong những năng lực cốt lõi trong chương trình giáo dục phổ thông tổng thể quy định bởi Bộ Giáo dục và Đào tạo. Việc sử dụng thí nghiệm Hóa học trong dạy học có tác dụng phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động sáng tạo, rèn khả năng tự học cho học sinh ở trường phổ thông. Trong bài viết này chúng tôi sử dụng phần mềm thí nghiệm Crocodile Chemistry, xây dựng, thiết kế nội dung thí nghiệm học phần kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ và nhôm nhằm giúp học sinh có thể dễ dàng trong việc tự học, tự kiểm tra và đánh giá kết quả học tập, từ đó nâng cao kết quả học tập môn Hóa học ở trường phổ thông. Từ khóa: Phần mềm Crocodile Chemistry; thí nghiệm Hóa học; năng lực tự học.1. Mở đầu Ứng dụng công nghệ đã mở ra triển vọng đổi mới phương pháp dạy học theo địnhhướng phát triển năng lực cho học sinh. Nhiều công nghệ sử dụng phần mềm trong dạy họcđã gặt hái được nhiều thành công trong đổi mới phương pháp dạy học. Hiện nay, ứng dụngcông nghệ thông tin trong giảng dạy, không chỉ phát triển mạnh ở các thành phố lớn, màcòn phát triển ở các tỉnh miền núi. Các trường phổ thông đều trang bị phòng máy, phòngđa năng, nối mạng internet, một số trường còn trang bị máy ghi âm, chụp hình, quay phim,máy quét hình và một số thiết bị khác, tạo cơ sở hạ tầng công nghệ cho giáo viên sử dụngvào quá trình dạy học của mình [1]. Sử dụng phần mềm trong dạy học thí nghiệm Hóa học ở trường phổ thông đã và đangđược một số nhà khoa học nghiên cứu. Một số nghiên cứu gần đây đã chỉ ra sử dụng phầnmềm thí nghiệm ảo của Crocodile Chemistry có tính kinh tế cao, đặc biệt phù hợp đối với dạyhọc ở trường phổ thông hiện nay với điều kiện trang bị cơ sở vật chất, dụng cụ thí nghiệm cònrất thiếu thốn. Giáo viên có thể biểu diễn, mô tả các thí nghiệm ảo, thực hành trên các phầnmềm với các thí nghiệm độc hại, khó quan sát, dễ gây ra nguy hiểm cho học sinh [2].1 Trung tâm GDNN-GDTX Tây Hồ, thành phố Hà Nội.2 Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội; Điện thoại: 096.2396.418; Email: Minhhuongbuiht@gmail.com.266 KỶ YẾU HỘI THẢO QUỐC TẾ LẦN THỨ NHẤT VỀ ĐỔI MỚI ĐÀO TẠO GIÁO VIÊN Một trong các ưu điểm so với các phương tiện dạy học khác, là việc sử dụng phần mềmdạy học thí nghiệm Hóa học, còn nâng cao khả năng tự học của học sinh, học sinh có thể tựluyện tập, tự đánh giá, hoàn toàn tự làm chủ quá trình học tập của bản thân. Học sinh sẽgiảm áp lực về thời gian tiếp cận kiến thức trên lớp có thể xem lại kiến thức khi chưa hiểu từđó điều trình cách học, phương pháp học của bản thân cho phù hợp [3]. Với mong muốn góp phần nâng cao chất lượng dạy và học bộ môn Hóa học ở trườngTHPT, chúng tôi tiến hành sử dụng phần mềm Crocodile Chemistry thiết kế dạy học thínghiệm chương kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ, nhôm Hóa học 12 nhằm mục đích pháttriển năng lực tự học cho học sinh.2. Nội dung2.1. Khái niệm năng lực tự học trong dạy học Hóa học Tự học là vấn đề then chốt trong chiến lược giáo dục và đào tạo, do đó hình thành vàphát triển năng lực tự học cho học sinh là nhiệm vụ quan trọng trong dạy học ở trường phổthông. Năng lực tự học của học sinh được hiểu là khả năng tự bản thân thu nhận kiến thứcvà vận dụng kiến thức một cách hiệu quả trong học tập ở mức độ độc lập có thể. Điều đóthể hiện bởi khả năng làm chủ học tập, thu nhận, nắm vững kiến thức có hệ thống, nhữngkĩ năng thái độ kết nối hợp lí và vận dụng chúng để có thể giải quyết những vấn đề đặt ratrong cuộc sống. Dựa theo tài liệu của Bộ Giáo dục và Đào tạo [4] cấu trúc của năng lực được mô tả là sựkết hợp của các năng lực thành phần: năng lực nhận thức và tư duy, năng lực thu thập và xửlí thông tin, năng lực ghi nhớ và vận dụng kiến thức, năng lực hợp tác, năng lực phát triểncá nhân và đánh giá. Trên cơ sở đó để hình thành và phát triển năng lực tự học cho học sinhcần xác định qua các biểu hiện sau [5]. Có khả năng tự nhận ra những sai lầm, hạn chế của bản thân trong học tập để rút rakinh nghiệm, phương pháp học tập phù hợp với bản thân; Biết cách tìm và thu thập thôngtin theo các vấn đề học tập. Có khả năng tự sắp xếp thông tin đánh giá và trình bày logic cách diễn đạt của mình;Ghi nhớ kiến thức và vận dụng chúng trong giải quyết vấn đề học tập tình huống mới; Tựđánh giá bản thân để xây dựng kế hoạch phát triển cá nhân. Biết sử dụng công nghệ thông tin, đặc biệt là các phương tiện học tập giúp tự kiểm trađánh giá kết ...