Phát triển nguồn nhân lực phục vụ công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa thủ đô - Phạm Xuân Sơn

Thực trạng nguồn nhân lực thủ đô, một số giải pháp cần thiết nhằm phát triển nguồn nhân lực thủ đô là những nội dung chính do Phạm Xuân Sơn trình bày trong bài viết "Phát triển nguồn nhân lực phục vụ công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa thủ đô". Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phát triển nguồn nhân lực phục vụ công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa thủ đô - Phạm Xuân SơnSù kiÖn-NhËn ®Þnh X· héi häc sè 3 (79), 2002 69 Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc phôc vô c«ng cuéc c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa Thñ ®« Ph¹m Xu©n S¬n Ngµy nay nguån nh©n lùc lµ yÕu tè c¬ b¶n vµ n¨ng ®éng nhÊt cho sù ph¸ttriÓn kinh tÕ - x· héi. Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc lµ qu¸ tr×nh t¹o ®iÒu kiÖn kh¬i dËyvµ ph¸t huy mäi tiÒm n¨ng cña c¸c c¸ nh©n, t¹o ra chuyÓn biÕn vÒ quy m«, chÊtl−îng vµ c¬ cÊu phôc vô cho sù ph¸t triÓn cña mét vïng, cña mét quèc gia. Hµ Néi -vïng ®Êt ®Þa linh, nh©n kiÖt n¬i héi tô vµ lan táa v¨n hãa, trung t©m chÝnh trÞ,kinh tÕ, khoa häc c«ng nghÖ cña c¶ n−íc. B−íc sang thÕ kû míi, c«ng cuéc c«ngnghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa Thñ ®« cÇn huy ®éng, sö dông nhiÒu nguån lùc c¶ trong vµngoµi n−íc, trong ®ã nguån nh©n lùc chiÕm vÞ trÝ ®Æc biÖt quan träng. 1. Thùc tr¹ng nguån nh©n lùc Thñ ®« D©n sè Hµ Néi tõ n¨m 1954 ®Õn 2000 ®· t¨ng lªn 7 lÇn, tõ 380.000 ng−êi lªn2.728.819 ng−êi. Dù b¸o, ®Õn n¨m 2005 d©n sè Hµ Néi sÏ ®¹t kho¶ng 3.027.403ng−êi vµ ®Õn n¨m 2010 kho¶ng 3.347.113 ng−êi. Trong thêi kú 1994 - 1999, tû lÖt¨ng hµng n¨m cña nguån nh©n lùc lµ 2,6%. Së dÜ tû lÖ nµy cao h¬n tû lÖ t¨ng d©n sètù nhiªn cña Hµ Néi (kho¶ng 1,35%) lµ do dßng di d©n c¬ häc mµ chñ yÕu lµ lùc l−înglao ®éng tõ c¸c tØnh kh¸c vÒ Hµ Néi. MÆt kh¸c hµng n¨m Hµ Néi cßn tiÕp nhËnkho¶ng h¬n 2 v¹n lao ®éng tõ c¸c tr−êng ®¹i häc, trung häc chuyªn nghiÖp tèt nghiÖpë l¹i t×m viÖc lµm t¹i Hµ Néi. Trong kÕt cÊu d©n sè Hµ Néi, d©n sè thµnh thÞ chiÕm tû träng lín (n¨m 1999d©n sè thµnh thÞ 57,6%) vµ cã xu h−íng t¨ng nhanh qua c¸c n¨m, d©n sè ngo¹i thµnhchiÕm tû träng nhá (n¨m 1999 d©n sè n«ng th«n chiÕm 42,4%) vµ cã xu h−íng gi¶mxuèng trong qu¸ tr×nh ®« thÞ hãa. Nguån nh©n lùc Hµ Néi cã tr×nh ®é häc vÊn vµ chuyªn m«n cao nhÊt c¶ n−íc.Sè c¸n bé cã tr×nh ®é ®¹i häc trë lªn chiÕm 68,6% so víi c¶ n−íc. Cã kho¶ng 86% sèlao ®éng tèt nghiÖp tõ trung häc c¬ së trë lªn, riªng tèt nghiÖp phæ th«ng trung häcchiÕm trªn 45%, lao ®éng kü thuËt chiÕm kho¶ng 36% trong tæng sè ng−êi lao ®éng.Ng−êi lao ®éng Hµ Néi còng cã tr×nh ®é lý luËn chÝnh trÞ, tr×nh ®é ngo¹i ng÷ vµ tr×nh®é tin häc thuéc lo¹i cao nhÊt so víi c¶ n−íc. §©y lµ mét trong nh÷ng −u thÕ lín cñanguån nh©n lùc Thñ ®«. VÒ ®é tuæi, nh×n chung lùc l−îng lao ®éng Hµ Néi t−¬ng ®èi trÎ, víi 43% sè lao®éng ®é tuæi d−íi 35, ®é tuæi tõ 35 - 55 chiÕm 53,3% cßn ®é tuæi trªn 55 chØ chiÕm Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn70 Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc phôc vô c«ng cuéc c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa Thñ ®«3,7%. Tû lÖ trªn kh«ng cã sù c¸ch biÖt lín gi÷a c¸c quËn néi thµnh vµ huyÖn ngo¹ithµnh. Lùc l−îng lao ®éng trÎ cã thuËn lîi lín c¶ vÒ søc kháe vµ c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c®Ó n©ng cao tr×nh ®é häc vÊn, chuyªn m«n nghiÖp vô, cã kh¶ n¨ng thÝch øng víi c¬chÕ thÞ tr−êng ®Çy biÕn ®éng nÕu ®−îc sù ®Þnh h−íng vµ qu¶n lý tèt cña Nhµ n−íc. VÒ c¬ cÊu ph©n bè lao ®éng, trong nh÷ng n¨m qua ®· cã sù chuyÓn dÞch tÝchcùc, phï hîp víi sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, theo h−íng gi¶m tû träng lao ®énglµm viÖc trong khu vùc nhµ n−íc, trong ngµnh n«ng nghiÖp. T¨ng tû träng lao ®énglµm trong khu vùc ngoµi quèc doanh, trong ngµnh c«ng nghiÖp më réng, dÞch vô.N¨m 1999, trªn ph¹m vi toµn thµnh phè, lao ®éng tËp trung vµo ngµnh dÞch vô lµchñ yÕu (55,1%), lao ®éng lµm viÖc trong ngµnh n«ng nghiÖp chiÕm tû lÖ nhá (21,9%).Sù chuyÓn biÕn ®ã cho thÊy vÞ trÝ quan träng cña ngµnh th−¬ng m¹i dÞch vô trongchiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi Thñ ®« vµ lµ c¬ héi thu hót thªm lao ®éng n«ngnghiÖp vµo c¸c ngµnh phi n«ng nghiÖp. Tuy nhiªn, hiÖn ®ang tån t¹i nhiÒu bÊt cËp trong ®µo t¹o vµ sö dông nguånnh©n lùc Thñ ®«. §Çu tiªn, ®éi ngò c¸n bé ®Çu ®µn cÇn líp trÎ thay thÕ, ®©y lµ vÊn®Ò bøc xóc. §é tuæi trung b×nh cña c¸c c¸n bé nghiªn cøu ë c¸c ViÖn, c¸n bé gi¶ngd¹y ë c¸c tr−êng ®¹i häc cao, phÇn lín ë ®é tuæi trªn 50. TiÕp theo, trong nh÷ngn¨m tíi, nhu cÇu vÒ nguån lao ®éng cung cÊp cho c¸c khu c«ng nghiÖp rÊt lín c¶ vÒquy m« vµ chÊt l−îng. Song theo c¸c kÕt qu¶ ®iÒu tra th× chÊt l−îng lao ®éng ë HµNéi cho khu c«ng nghiÖp, trong thêi gian qua, cßn thÊp so víi yªu cÇu. Cã tíi 68%c¸c doanh nghiÖp ®Ò nghÞ ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c«ng nh©n ®ang lµm viÖc; 31% doanhnghiÖp cho r»ng lao ®éng sau khi tuyÓn dông buéc ph¶i ®µo t¹o l¹i. Bªn c¹nh ®ã,quy tr×nh vµ chÊt l−îng ®µo t¹o cßn nhiÒu bÊt cËp; c¸ch ®µo t¹o chÊp v¸, mang tÝnhtù ph¸t, nÆng vÒ lý thuyÕt nhÑ vÒ thùc hµnh, néi dung ®µo t¹o cßn ch−a ®¸p øngyªu cÇu thùc tÕ cña thÞ tr−êng lao ®éng, cßn thiÕu ®éi ngò lao ®éng cã tr×nh ®é tæchøc kinh doanh giái, thiÕu ®éi ngò thî lµnh nghÒ bËc cao. H¬n n÷a, sù ph©n b讵o t¹o vµ sö dông nguån nh©n lùc chÊt l−îng cao cßn kh«ng hîp lý gi÷a c¸c th ...