Phình động mạch chủ bụng ở người cao tuổi

Căn bệnh này có thể dẫn đến tắc mạch do huyết khối. Túi phình động mạch cũng có thể vỡ ra gây mất máu trầm trọng, khiến bệnh nhân có thể tử vong trong vòng vài phút. Động mạch chủ là mạch máu xuất phát từ tim và là động mạch lớn nhất của cơ thể (từ đây có các động mạch nhỏ hơn để đi đến các cơ quan), gồm hai đoạn: ngực và bụng. Động mạch chủ bụng cung cấp máu chủ yếu cho các cơ quan trong ổ bụng và phần dưới cơ thể. Bình thường, đường...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phình động mạch chủ bụng ở người cao tuổi Phình động mạch chủ bụng ở người cao tuổiCăn bệnh này có thể dẫn đến tắc mạch do huyết khối. Túi phìnhđộng mạch cũng có thể vỡ ra gây mất máu trầm trọng, khiến bệnhnhân có thể tử vong trong vòng vài phút.Động mạch chủ là mạch máu xuất phát từ tim và là động mạch lớn nhấtcủa cơ thể (từ đây có các động mạch nhỏ hơn để đi đến các cơ quan),gồm hai đoạn: ngực và bụng. Động mạch chủ bụng cung cấp máu chủyếu cho các cơ quan trong ổ bụng và phần dưới cơ thể. Bình thường,đường kính của động mạch chủ bụng là khoảng 2 cm.Vì một lý do nào đó, kích thước của nó có thể to ra bấtthường ở một đoạn, tạo thành một chỗ phình lên như cáitúi. Ở túi phình này, máu dễ tạo huyết khối gây tắc mạch.Vách của túi phình cũng yếu hơn chỗ khác, dễ nứt vỡ(nhất là ở người bị cao huyết áp). Do đó, túi phình độngmạch được ví như một quả bom và có thể vỡ bất cứ lúc nào.Vì ở gần tim và có kích thước lớn nên khi túi phình vỡ, máu sẽ thoát rangoài ồ ạt, gây tình trạng mất máu trầm trọng, có thể gây chết ngườinhanh chóng. Trong trường hợp túi phình bị nứt hoặc bong các lớp áo,diễn tiến trên sẽ chậm hơn; nhưng tính mạng bệnh nhân vẫn bị đe dọanghiêm trọng; vì túi phình sớm muộn cũng sẽ vỡ nếu không điều trị kịp.Phình động mạch chủ bụng thường gặp ở người cao tuổi có kèm xơ vữamạch máu và cao huyết áp. Tình trạng thành mạch bị xơ vữa, chịu áp lựccao liên tục, kéo dài có thể là nguyên nhân dẫn đến hình thành túi phình.Trong phần lớn trường hợp, túi phình không gây bất cứ triệu chứngnào nên bệnh nhân không biết để đi khám. Thường chỉ khi túi sắp vỡhay vỡ đột ngột, bệnh mới được phát hiện, nhưng đã muộn. Những túiphình âm thầm thường được phát hiện một cách tình cờ.Dấu hiệu gợi ý phình động mạch chủ bụng là sờ thấy một khối u, thườngở trên rốn, nảy theo nhịp đập của tim. Trên thực tế, một số bệnh nhân đãphát hiện ra dấu hiệu này nhưng thường bỏ qua vì u ít gây đau đớn haycó biểu hiện khó chịu.Khi túi phình vỡ vào xoang bụng (y học gọi là xuất huyết nội), huyết ápđang cao sẽ tụt xuống đột ngột, bệnh nhân rơi vào tình trạng sốc nặng domất nhiều máu và thường dẫn đến tử vong. Nếu túi phình chưa vỡ hẳnmà chỉ bị nứt hay bị bóc tách các lớp áo (y học gọi là dọa vỡ hay sắpvỡ), bệnh nhân thường bị đau bụng đột ngột, đôi khi bị chẩn đoán lầmvới các nguyên nhân gây đau bụng cấp khác. Trong một số ít trườnghợp, túi phình rò rỉ vào lòng tá tràng làm bệnh nhân nôn ra máu và tiêuphân đen; hoặc vỡ vào ruột già gây triệu chứng đi tiêu phân màu đỏ.Phình động mạch chủ bụng được xác định bằng thăm khám, siêu âm vàchụp một phim CT-Scan có tiêm thuốc cản quang. Một khi đã khẳngđịnh bệnh, bệnh nhân cần được phẫu thuật. Các túi phình lớn dùchưa gây triệu chứng nào cũng sẽ đều được loại bỏ để tránh nguy cơ vỡđột ngột. Sau khi cắt túi phình, bác sĩ sẽ dùng một đoạn mạch máu nhântạo để nối vào thay thế. Do tình trạng chung của bệnh nhân thường kém(tuổi cao sức yếu, kèm bệnh lý tim mạch và các bệnh nội khoa mạn tínhkhác, dinh dưỡng kém...), cuộc mổ lại nặng nề, mất máu nhiều, đườngmổ kéo dài... nên nguy cơ của ca phẫu thuật này rất lớn. Sau mổ, bệnhnhân dễ có biến chứng và chậm hồi phục. Cũng chính vì lý do này màtrong các trường hợp túi phình dọa vỡ phải mổ cấp cứu, tỷ lệ thất bạitrong và sau mổ còn cao.Hiện y học chưa tìm được cách phòng ngừa thật hiệu quả chứng bệnhnày. Tuy nhiên, do bệnh có liên quan đến xơ vữa động mạch và caohuyết áp nên người cao tuổi cần phòng ngừa và điều trị hai yếu tố trên.