Phố hoa lụa Hàm Long

Tên phố Hàm Long ngày nay vốn bắt nguồn từ tên ngôi chùa cổ trong ngõ số nhà 18 phố Hàm Long, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Chùa Hàm Long tương truyền có từ thời Lý, là một ngôi chùa cổ nổi tiếng của vùng đất Thăng Long xưa. Niên đại xuất hiện của chùa chỉ đứng sau chùa Khai Quốc (nay gọi là chùa Trấn Quốc) được xây dựng từ thời Lý Nam Đế. Phố Hàm Long dài 564m, nối từ ngã năm Lò Đúc đến đầu dốc Bà Triệu. Con phố trước đây thuộc địa phận thôn Hàm...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phố hoa lụa Hàm Long Phố hoa lụa Hàm LongTên phố Hàm Long ngày nay vốn bắt nguồn từ tên ngôi chùa cổ trong ngõ số nhà 18phố Hàm Long, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội.Chùa Hàm Long tương truyền có từ thời Lý, là một ngôi chùa cổ nổi tiếng của vùng đấtThăng Long xưa. Niên đại xuất hiện của chùa chỉ đứng sau chùa Khai Quốc (nay gọi làchùa Trấn Quốc) được xây dựng từ thời Lý Nam Đế.Phố Hàm Long dài 564m, nối từ ngã năm Lò Đúc đến đầu dốc Bà Triệu. Con phố trướcđây thuộc địa phận thôn Hàm Châu, tổng Hậu Nghiêm, sau đổi thành thôn Hàm Khánh,tổng Thanh Nhàn, huyện Thọ Xương. Hiếm có con phố nào ở Hà Nội lại vừa có chùa thờPhật, vừa có nhà thờ Thiên chúa giáo, lại là nơi lưu giữ di tích cách mạng, ẩn chứa nhiềugiá trị lịch sử như phố Hàm Long.Thời Pháp thuộc, phố Hàm Long có tên là Dourdart de Lagrée.Chùa Hàm Long ban đầu là ngôi đền thờ Long Thần (vốn tên là Ngô Long, sống dướithời Hùng Vương thứ 18). Theo truyền thuyết thần Ngô Long là vị phụ đạo chính quốcthời Hùng Duệ Vương, có công dẹp giặc Hồ Lư ở Châu Hoan. Ngô Long từng sống ởquán Long Đầu. Sau khi ông mất, dân trong vùng sửa quán Long Đầu thành đền HộiKhánh để thờ phụng. Khi vua Lý Thái Tổ dời đô về Thăng Long đã chính thức phong choNgô Long danh hiệu Long thần, nhìn thế đất đền Hội Khánh tựa như rồng ngậm ngọc(Hàm Châu Long) nên vua cho đổi đền thành chùa Hàm Long. Từ đó trở đi, chùa HàmLong tuy là chùa thờ Phật nhưng cũng thờ cả vị Long Thần có nhiệm vụ bảo vệ chùa, hộtrì Phật pháp. Chùa cũng nổi tiếng linh ứng qua nhiều sự tích của thần Ngô Long trongviệc âm phù vua Trần Nhân Tông dẹp giặc Mông Nguyên, giúp Lê Lợi đánh đuổi quânMinh.Đến cuối thế kỷ XVII, chùa bị hư hỏng nhiều. Nhờ bà Thái phi Trương Ngọc Chử, mẹcủa chúa Trịnh Cương cùng một số người trong dòng tộc chúa Trịnh xuất tiền tu sửa, sauhơn chục năm trời trùng tu, chùa Hàm Long được mở rộng quy mô và tăng thêm phầntráng lệ.Trong giai đoạn toàn quốc kháng chiến, do bom đạn của quân đội thực dân, chùa HàmLong bị tàn phá nặng nề, chỉ có lại hai tấm bia đá dựng năm 1714, hai giếng ngọc và haingôi tháp cổ. Sau này, chùa đã được các tín đồ Phật tử góp công xây dựng hai dãy nhà haitầng để vừa thờ Phật, vừa giảng pháp cho tăng ni tử… Hai tấm bia đá cổ mang tên “HàmLong tự bi ký” dựng năm 1714 do tả đô đốc, Ứng Quận Công Đặng Đình Tướng và tiếnsĩ Nguyễn Quý Đức biên soạn đã được Viện Viễn Đông bác cổ xếp hạng, coi là những divật cổ vô giá.Không chỉ có chùa, tại số 21 phố Hàm Long còn có một ngôi nhà thờ nổi tiếng, đó là nhàthờ của giáo xứ Hàm Long, nơi diễn ra các sinh hoạt tín ngưỡng của giáo dân Hà Nội.Nhà thờ Hàm Long là công trình do kiến trúc sư người Việt, Doctor Thân (quê ở Hạ Hồi,Thường Tín, Hà Nội) du học ở Pháp thiết kế. Nhà thờ được hoàn thành vào tháng12/1934, cao 17m, đặc biệt trong xây dựng đã sử dụng nhiều chất liệu dân gian như: rơmhồ vôi, nứa, giấy bản… để tạo các vòm cuốn, gây hiệu quả phản âm khi hành lễ màkhông cần đến những thiết bị âm thanh hiện đại, trên các cột và bàn thờ được trang tríbằng các họa tiết dây thừng như kiểu dây áo dòng Phanxicô. Nhà thờ Hàm Long được coilà một trong những nhà thờ đẹp nhất của Hà Nội.Ngay đầu phố Hàm Long, có một ngôi nhà một tầng, mái lợp ngói ta, gắn biển số 5D đãđược công nhận là Di tích lịch sử văn hóa từ năm 1964. Tại ngôi nhà này, vào cuối tháng3/1929, những thành viên tiên tiến trong Kỳ bộ Bắc Kỳ và Tỉnh bộ Hà Nội gồm: TrầnVăn Cung, Ngô Gia Tự, Nguyễn Đức Cảnh, Trịnh Đình Cửu, Đỗ Ngọc Du cùng KimTôn và Dương Hạc Đĩnh (sau này, Kim Tôn và Dương Hạc Đĩnh bị chi bộ khai trừ vìphản bội) đã thành lập Chi bộ Cộng sản đầu tiên của Việt Nam. Ngày 25-11-1959, nhà số5D Hàm Long được khôi phục làm nhà lưu niệm, đồ đạc trong nhà còn lại gần nhưnguyên vẹn gồm có: bộ tràng kỉ, một cái hòm hai đáy dùng để cất giấu tài liệu, bộ ấmchén, đèn dầu… cùng chiếc cặp đựng tài liệu của đồng chí Nguyễn Phong Sắc; chiếc ấm,giỏ đựng cơm của đồng chí Ngô Gia Tự… Hiện nay, diện tích và mặt bằng ngôi nhà vẫnđược giữ nguyên với một phòng nhỏ 24m2 quay ra mặt phố Hàm Long.Giữa phố Hàm Long có một ngôi trường cấp II mang lịch sử lâu đời: đó là trường THCSNgô Sĩ Liên, được xây từ cuối thế kỷ XIX. Trước đây trường có tên gọi là trường HậuBổ, vốn là nơi dạy chữ Pháp và pháp chế cho các cử nhân, tú tài Hán học chuẩn bị đượcbổ đi làm quan. Sau năm 1915, bỏ thi chữ Hán, trường giải thể, chuyển thành trường tiểuhọc song được lấy làm nơi thực tập cho các giáo sinh sư phạm nên gọi là trường QuyThức. Trong giai đoạn Pháp thuộc, trường trở thành trường tiểu học bình thường và mangtên gọi của phố là trường Doudart de Lagrée.Trong những năm gần đây, đoạn phố Hàm Long nằm giữa phố Huế và Bà Triệu luônđược người dân Thủ đô biết đến như con phố chuyên bán hoa, cây cảnh giả và hàng thủytinh, gốm sứ. Những cành cây, bông hoa giả có xuất xứ từ Trung Quốc nhưng qua bàntay khéo léo của những người bán hàng nơi đây đã trở thành những bình hoa nghệ thuậtđược cắm hết sức tinh tế, lu ...