Phong cách nghệ thuật thơ Tố Hữu

Tố Hữu là nhà thơ của lý tưởng cộng sản,thơ Tố Hữu tiêubiểu cho khuynh hướng thơ trữ tình chính trị. Tố Hữu làmột chiến sĩ – thi sĩ, làm thơ trước hết là phải phục vụ sựnghiệp cách mạng, cho lý tưởng của Đảng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phong cách nghệ thuật thơ Tố HữuPhong cách nghệ thuật thơ Tố HữuTố Hữu là nhà thơ của lý tưởng cộng sản,thơ Tố Hữu tiêubiểu cho khuynh hướng thơ trữ tình chính trị. Tố Hữu làmột chiến sĩ – thi sĩ, làm thơ trước hết là phải phục vụ sựnghiệp cách mạng, cho lý tưởng của Đảng. Trong thơ TốHữu từ trước đến sau, dù đề tài, nội dung cảm hứng cóđa dạng đến đâu thì vẫn nhất quán ở chỗ lấy lý tưởngcách mạng, quan điểm chính trị làm hệ quy chiếu cáchnhìn nhận và xúc cảm về mọi phương diện, mọi hiệntưởng của đời sống, kể cả đời sống riêng tư của chínhnhà thơ. Với Tố Hữu, “ tả tình hay tả cảnh, kể chuyệnmình hay kể chuyện người, viết về các vấn đề lớn hay vềmột sự việc nhỏ (…) là để nói cho được cái lý tưởng cộngsản ấy thôi” (Chế Lan Viên)Thơ Tố Hữu là thơ trữ tình chính trị. Mọi sự kiện, vấn đềlớn của đời sống cách mạng, lý tưởng chính trị, nhữngtình cảm chính trị thông qua trái tim nhạy cảm của nhà thơđều có thể trở thành đề tài và cảm hứng nghệ thuật thựcsự. Tố Hữu là nhà thơ của lẽ sống lớn, của những tìnhcảm lớn, niềm vui lớn của cách mạng và con người cáchmạng. Đặc biệt ở những bước ngoặt trong đời sống cáchmạng của dân tộc, hồn thơ Tố Hữu thường vang ứngnhạy bén và dào dạt cảm hứng, kết tinh trong những bàithơ đặc sắc, được sự đồng cảm và hưởng ứng rộng rãicủa đông đảo công chúng. Xuân Diệu khẳng định “ TốHữu đã đưa thơ chính trị lên đến trình độ là thơ rất đỗi trữtình ”. Thơ Tố Hữu đã kế tục dòng thơ cách mạng đầu thếkỉ XX của Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh, thơ của cácchiến sĩ cộng sản lớp trước ờ nửa đầu những năm 30nhưng đã được đổi mới trên cơ sở vận dụng những thànhtựu hiện đại hóa thơ ca đương thời, đem đến cho văn họccách mạng một tiếng thơ sôi nổi, trẻ trung, mới mẻ và trànđầy cảm hứng lãng mạn, đã mở ra một khuynh hướng lớnvà có vị trí chủ đạo – khuynh hướng trữ tình chính trị –trong suốt mấy chục năm của nền thơ hiện đại Việt Nam.Nội dung trữ tình chính trị trong thơ Tố Hữu thường tìmđến và gắn liền với khuynh hướng sử thi, cảm hứng lãngmạn. Khuynh hướng sử thi nổi bật trong thơ Tố Hữu nhấtlà ở những thời kì sau, kể từ cuối tập Việt Bắc. Cái tôi trữtình trong thơ Tố Hữu ngay từ đầu đã là cái tôi chiến sĩ, vềsau càng trở thành cái tôi nhân danh cộng đồng, nhândanh Đảng và dân tộc. Nhân vật trữ tình trong thơ Tố Hữulà con người thể hiện tập trung những phẩm chất của giaicấp, dân tộc, đến cuộc kháng chiến chống Mĩ được nânglên thành những hình tượng anh hùng mang tầm vóc thờiđại và lịch sử, nhiều khi được thể hiện bằng bút pháp thầnthoại hóa. Cảm hứng chủ đạo trong thơ Tố Hữu là cảmhứng lãng mạn. Thơ Tố Hữu hướng vào tương lai, khơidậy niềm vui, lòng tin tưởng và niềm say mê với conđường cách mạng, ngợi ca nghĩa tình cách mạng và conngười cách mạng. Do khuynh hướng cảm hứng ấy mà thơTố Hữu chú trọng tác động đến tình cảm, cảm xúc củangười đọc, đặc biệt khai thác giá trị gợi cảm của nhạc điệuthơ.Một nét đặc sắc của thơ Tố Hữu là có giọng điệu riêng rấtdễ nhận ra. Đó là giọng tâm tình, ngọt ngào tha thiết,giọng của tình thương mến. Giọng điệu ấy có phần là dođược thừa hưởng từ điệu tâm hồn con người xứ Huế vớinhững câu ca, giọng hò tha thiết ngọt ngào của quêhương. Nhưng nó cũng được xuất phát từ một quan niệmcủa nhà thơ : “ Thơ là chuyện đồng điệu ( … ), thơ là tiếngnói đồng ý, đồng tình, tiếng nói đồng chí ’’. Nhà thơ đặcbiệt dễ rung động với nghĩa tình cách mạng, luôn hướngđến đồng bào, đồng chí mà giãi bày tâm sự, trò chuyện,kêu gọi, nhắn nhủ. Thơ Tố Hữu phần nhiều có cách diễnđạt tự nhiên, hơi thơ liền mạch.Kế tục truyền thống thơ ca dân tộc, đặc biệt là thơ ca dângian và thơ cổ điển, thơ Tố Hữu đậm đà tính dân tộc cảtrong nội dung và nghệ thuật biểu hiện. Hiện thực đờisống cách mạng, những tình cảm chích trị, đạo lí cáchmạng qua sự cảm nhận và thể hiện của Tố Hữu đã gắnbó, hòa nhập với truyền thống tinh thần tình cảm và đạo lícủa dân tộc, làm phong phú thêm cho truyền thống ấy. Vềthể thơ, Tố Hữu sử dụng nhuần nhuyễn các thể thơ dântộc ( như lục bát, song thất lục bát, bốn chữ, năm chữ,bảy chữ ) và có những sáng tạo làm phong phú thêm chocác hình thức thơ ca này. Trong thơ Tố Hữu có thể bắtgặp một cách phổ biến những lối so sánh, các phépchuyển nghĩa và cách diễn đạt trong thơ ca dân gian đãtrở nên quen thuộc với tâm hồn người Việt. Sáng tạo hìnhảnh trong thơ Tố Hữu thiên về giá trị biểu hiện tình cảmhơn là giá trị tạo hình, thậm chí nhà thơ còn sử dụngnhiều hình ảnh ước lệ tượng trưng khá quen thuộc. Chiềusâu của tính dân tộc trong thơ Tố Hữu là ở nhạc điệu, đặcbiệt phong phú về vần và những phối âm trầm bổng nhịpnhàng nên dễ ngâm dễ thuộc. Nghệ thuật thơ Tố Hữunghiêng về tính truyền thống hơn là sự tìm tòi đổi mớitheo hướng hiện đại hóa. ...