Phương pháp thảo luận nhóm hiệu quả

Phương pháp thảo luận nhóm (PPTLN) là một trong những phương pháp có sự tham gia tích cực của học viên. Thảo luận nhóm còn là phương tiện học hỏi có tính cách dân chủ, mọi cá nhân được tự do bày tỏ quan điểm, tạo thói quen sinh hoạt bình đẳng, biết đón nhân quan điểm bất đồng, hình thành quan điểm cá nhân giúp học sinh rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề khó khăn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phương pháp thảo luận nhóm hiệu quả Phương pháp thảo luận nhóm hiệu quả I. Khái quát : Phương pháp thảo luận nhóm (PPTLN) là một trong những phương pháp có sự tham gia tích cực của học viên. Thảo luận nhóm còn là phương tiện học hỏi có tính cách dân chủ, mọi cá nhân được tự do bày tỏ quan điểm, tạo thói quen sinh hoạt bình đẳng, biết đón nhân quan điểm bất đồng, hình thành quan điểm cá nhân giúp học sinh rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề khó khăn. Thảo luận nhóm có thể thực hiện dưới hai hình thức: 1. Thảo luận nhóm lớn. 2. Thảo luận nhóm nhỏ (5-7 người) II. Mục đích sử dụng nhóm nhỏ (tính ưu việt) · Nhóm nhỏ được sử dụng khi khuyến khích sự tham gia suy nghĩ và phát biểu tích cực của mọi thành viên trong lớp học. · Trong nhóm nhỏ mọi người có cơ hội tham gia nhiều hơn. · Các thành viên cũng tự nhiên và tự tin hơn khi tham gia bàn luận trong nhóm nhỏ hơn là nhóm lớn, khắc phục được tâm lý e ngại · Nhóm nhỏ được sử dụng khi vấn đề đưa ra cần được bàn luận sâu và kỹ lưỡng, hoặc khi bàn về vấn đề có tính nhạy cảm, tế nhị, dễ dàng chia sẻ kinh nghiệm để đánh giá hay ý tưởng sáng tạo mới III. Các bước thực hiện : 1/ Bước chuẩn bị: Chuẩn bị đề tài, mục tiêu hay bài học thông qua thảo luận nhóm, câu hỏi, hình thức trình bày, vật dụng, thời gian cho thảo luận Câu hỏi thảo luận phải là câu hỏi: a. M ở b. Dễ hiểu: khi đọc lên chỉ hiểu theo một nghĩa. Câu hỏi chỉ bao hàm từ 1 đến 2 ý mà thôi. c. Phù hợp: với sự hiểu biết và đặc điểm của học viên d. Đúng văn phạm Câu hỏi thảo luận thường là những câu: - Hãy nêu… - Hãy cho biết… - Hãy trình bày - Làm thế nào… - Liệt kê… - Theo nhóm bạn…. - Nếu …. thì… - Theo bạn - ……. Lưu ý: Bạn cần biết rõ mục đích khi đặt câu hỏi thảo luận. Đặt câu hỏi để: - Cung cấp kiến thức. - Đào sâu hay làm sáng tỏ một vấn đề nào đó. - Tìm hướng hỗ trợ. - Củng cố kiến thức. * Người hướng dẫn cũng cần chuẩn bị hình thức trình bày phần thảo luận nhóm để chuẩn bị văn phòng phẩm cho phù hợp. 2. Thực hiện thảo luận nhóm: · Tập huấn viên (THV) giao bài tập: nội dung, đề tài cần bàn bạc, góp ý kiến, phân tích … hoặc những việc cần làm · Xác định lại xem các học viên trong lớp đã nắm rõ bài tập, (giải thích chung nếu có nhiều người chưa hiểu, có thể giải thích chung hoặc nên giải thích riêng nếu chỉ vài cá nhân chưa hiểu) · Phân nhóm (5-7 người/nhóm), nơi thảo luận cho mỗi nhóm, thời gian thực hiện (trong bao lâu) · Mỗi nhóm có phân công trách nhiệm: điều hành, thư ký ghi chép trên giấy lớn/nhỏ, người báo cáo lại… · Yêu cầu về nhóm thảo luận · THV quan sát, điều chỉnh chỗ ngồi, nhắc nhở hay hỗ trợ khi nhóm nào cần · THV hướng dẫn học viên quay về lớp khi các nhóm thảo luận xong, mỗi nhóm trình bày phần thảo luận, hoạt động của mình · THV đúc kết, bổ sung ý kiến, nhấn mạnh nội dung quan trọng, tóm tắt… (kết luận) Chú ý: - Khi các nhóm thảo luận, THV không dừng lại lâu ở một nhóm nào - Khi các nhóm trình bày nếu là chủ đề giống nhau, không nhất thiết các nhóm đều trình bày, hoặc các nhóm chỉ trình bày các ý kiến quan điểm mà khác với nhóm trước. - THV ngồi sang một bên khi các nhóm trình bày, nhường “sân khấu“ cho các nhóm báo cáo. Điều hành hoạt động của nhóm nhỏ là đảm bảo : · Mỗi thành viên trong nhóm đều được tham gia bàn luận, được lắng nghe và tôn trọng, tránh tranh cãi căng thẳng hoặc người nói quá nhiều · Những băn khoăn về ý nghĩa, kết quả của bài tập được giải đáp kịp thời · Thời gian làm bài tập phải phù hợp với thực tế khả năng làm việc của học viên và yêu cầu của bài tập · Mọi học viên đều tích cực làm việc · Tạo thêm công việc, cơ hội cho các nhóm, cá nhân trong trường hợp họ hoàn thành bài tập trước và phải chờ các nhóm I. Một số kỹ thuật trong việc hướng dẫn thảo luận Một số cách chia nhóm nhỏ: số người trong một nhóm không quá 8 người. 1. Đếm số thứ tự Học viên đếm từ 1 đến n (n là số nhóm muốn chia). Những người cùng một số thì vào một nhóm. Cách chia này thường được sử dụng trong các trường hợp mà bài tập không có yêu cầu gì đặc biệt cả đối với các thành viên trong nhóm. 2. Chia theo vị trí ngồi Những học viên ngồi gần nhau tạo thành 1 nhóm, ví dụ nhóm 3,4… người. Cách chia nhóm này dễ thực hiện. Tuy nhiên nếu cần THV có thể yêu cầu một số học viên đổi chỗ ngồi trước khi chia nhóm để đảm bảo các nhóm cân bằng về trình độ, độ tuổi, giới tính … . Chia theo độ tuổi Những học viên ở cùng độ tuổi tạo thành một nhóm. ví dụ: nhóm 1 gồm những người dưới 30 tuổi nhóm 2 gồm những người từ 31-40 tuổi Cách này được sử dụng cho những bài tập phân tích vấn đề phụ thuộc nhiều vào lứa tuổi 4. Chia ngẫu nhiên: trò chơi đoàn kết, đoàn kết; kết mấy, kết mấy, kết 6 người một nhóm. 5 . Chia theo sở thích Những học viên cùng sở thích (công việc) vào chung một nhóm. Cách này được sử dụng khi cần thảo luận về nhiều vấn đề khác nhau, ví dụ : nhóm những người làm chăn nuôi, nhóm những người trồng trọt. 6. Chia theo giới tính Chia thành nhóm ...