QUẢ LA HÁN CHỮA BỆNH HÔ HẤP

“Trái la hán” là quả chín của loài cây có tên khoa học là Momordica grosvenori Swingle. Theo Đông y, quả la hán có vị ngọt, tính mát, không độc, đi vào 2 kinh phế và đại tràng. Có tác dụng nhuận phế lợi hầu, hóa đàm chỉ khái, nhuận tràng thông tiện “Trái la hán” là thuộc họ bầu bí (Cucurbitaceae); Trái la hán còn có tên là “la hán quả”, "la huảng tử", "giả khổ qua", "quang quả mộc miết" ... Đây là loài cây đặc sản của Quế Lâm, Trung Quốc, được nhập khẩu vào nước ta...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
QUẢ LA HÁN CHỮA BỆNH HÔ HẤP QUả LA HÁN CHữA BệNH HÔ HấP“Trái la hán” là quả chín của loài cây có tên khoa học là Momordicagrosvenori Swingle. Theo Đông y, quả la hán có vị ngọt, tính mát, khôngđộc, đi vào 2 kinh phế và đại tràng. Có tác dụng nhuận phế lợi hầu, hóa đàmchỉ khái, nhuận tràng thông tiện“Trái la hán” là thuộc họ bầu bí (Cucurbitaceae); Trái la hán còn có tên là“la hán quả”, la huảng tử, giả khổ qua, quang quả mộc miết ... Đây làloài cây đặc sản của Quế Lâm, Trung Quốc, được nhập khẩu vào nước ta từnhiều năm nay.Với những người có bệnh lý vế đường hô hấp, quả la hán là một thứ thuốctốt và lại an toàn.Theo Đông y, quả la hán có vị ngọt, tính mát, không độc, đi vào 2 kinh phếvà đại tràng. Có tác dụng nhuận phế lợi hầu, hóa đàm chỉ khái, nhuận tràngthông tiện.Trong Đông y truyền thống, thường dùng để chữa ho do phế nhiệt và đàmhỏa nội kết, viêm hầu họng, đại tiện bí kết.Hiện tại, trên lâm sàng, thường sử dụng trong những trường hợp được Tây ychẩn đoán là viêm phế quản cấp tính, mạn tính, viêm đường hô hấp trên -thuộc thể nhiệt đàm úng phế (theo cách phân loại của Đông y); Chữa viêmamiđan cấp, viêm họng cấp - thuộc thể nhiệt độc uẩn kết; táo bón kinhniên thuộc thể tân khuy tràng táo (thiếu thể dịch, ruột khô).- Liều dùng hàng ngày: Dùng 15-30g sắc uống; hoặc hãm nước sôi, hay hấpuống.- Chú ý, kiêng kỵ: La hán tính mát, thích hợp với chứng ho do đàm hỏa(đờm nhiệt). Nếu là ho do phế hàn và do ngoại cảm, thì không nên dùngđộc vị (cần phối hợp với các vị thuốc khác).Kết quả nghiên cứu hiện đại cho thấy:- Về thành phần hóa học:Trong quả la hán khô, tổng lượng đường chiếm tới 25,17%-38,31%, trongđó bao gồm 10,20%-17,55% đường fructose; 5,71%-15,19% đường glucose;Còn có một loại thành phần không phải đường, nhưng có độ ngọt rất cao, đólà các triterpenoid saponin, trong đó Mogroside V có độ ngọt gấp 256-344lần đường mía (saccharose), Mogroside VI ngọt gấp 126 lần đường mía;Còn có một chất gọi là D-mannitol có độ ngọt bằng 0,55%-0,65% đườngmía;Trong thành phần còn có khoảng 8,67%-13,35% protein. Trong mỗi 100gquả có 313mg-510mg vitamin C, manganese (Mn), sắt (Fe), Nickel (Ni),kẽm (Zn), Thiếc (Sn), Selenium (Se), Iod (I) và 26 loại nguyên tố vô cơkhác.Trong hạt có 41,1% acid béo, bao gồm: Linoleic acid, Oleic acid, Palmiticacid, Stearic acid, Palmitoleic acid, Myristic acid, Lauric acid, trong đó hailoại Linoleic acid và Oleic acid chiếm tới 73,2%.- Về tác dụng chữa bệnh:Nước sắc quả la hán có tác dụng chống ho (trấn khái) và trừ đờm (khư đàm)rõ ràng; còn có tác dụng tăng cường chức năng miễn dịch tế bào của cơ thể.Trà la hán là thứ nước giải khát giàu dinh dưỡng, rất thích hợp với nhữngngười thể tạng uất hỏa nội kết (nóng trong).Do trong quả la hán có chứa một số hợp chất có độ ngọt lớn gấp hàng trămlần đường mía, nhưng không phải là đường, nên là thứ thức ăn và gia vị lýtưởng đối với những người mắc bệnh đái tháo đường, hay bị béo phì.Trong điều kiện gia đình, có thể sử dụng quả la hán để chữa trị một sốchứng bệnh thường gặp như sau:- Chữa viêm họng: La hán quả thái lát, sắc nước uống thay trà trong ngày.- Chữa mất tiếng: La hán 1 quả, thái lát, thêm lượng nước thích hợp sắc lên,chờ nguội, chia ra uống nhiều lần, mỗi lần một ít.- Chữa ho gà (bách nhật khái): La hán 1 quả, hồng khô 25g, sắc nướcuống; Hoặc dùng trái la hán 1 quả, phổi lợn 40g (bóp hết bọt), hầm chín,thêm gia vị vào ăn.- Chữa ho khạc ra đờm vàng đặc quánh: Dùng la hán quả 20g, phối hợp vớitang bạch bì 12g, sắc nước uống trong ngày.- Bổ phế, hỗ trợ trong điều trị ho lao: La hán quả 60g, thịt lợn nạc 100g; haithứ đều thái lát, thêm lượng nước thích hợp, hầm chí, thêm chút muối, ăntrong bữa cơm.- Chữa táo bón: Dùng la hán quả sắc lấy nước, pha thêm mật ong uống trongngày.(Minh họa: cúc trắng, cúc vàng, la hán)