Quá trình hình thành tăng huyết áp part2

Theo y học hiện đại Tùy theo nguyên nhân, có thể chia ra: tăng huyết áp thứ phát va tăng huyết áp nguyên phát. ở trẻ em va người trẻ, phần lớn la tăng huyết áp thứ phát. ở người cao tuổi, phần lớn la tăng huyết áp nguyên phát. 2.1.1. Tăng huyết áp thứ phát Loại nay chiếm 11-15% tổng số trường hợp tăng huyết áp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Quá trình hình thành tăng huyết áp part22. NGUYªN NH©N2.1. Theo y häc hiÖn ®¹iTïy theo nguyªn nh©n, cã thÓ chia ra: t¨ng huyÕt ¸p thø ph¸t vat¨nghuyÕt ¸p nguyªn ph¸t. ë trÎ em va ngưêi trÎ, phÇn lín la t¨ng huyÕt¸p thøph¸t. ë ngưêi cao tuæi, phÇn lín la t¨ng huyÕt ¸p nguyªn ph¸t.2.1.1. T¨ng huyÕt ¸p thø ph¸tLo¹i nay chiÕm 11-15% tæng sè trưêng hîp t¨ng huyÕt ¸p.Nguyªn nh©n thËn (chiÕm kho¶ng 5-8%): viªm cÇu thËn cÊp, viªmcÇuthËn m¹n m¾c ph¶i hoÆc di truyÒn; thËn ®a nang, ø nưíc bÓ thËn, ut¨ng tiÕtrenin; bÖnh m¹ch thËn (3-4%).Nguyªn nh©n néi tiÕt: cưêng aldosteron nguyªn ph¸t (0,5-1%), ph×®¹ithưîng thËn bÈm sinh, héi chøng Cushing (0,2-0,5%), u tuûthưîng thËn (0,1-0,2%). T¨ng calci m¸u, bÖnh to ®Çu chi, cưêng gi¸p...Nguyªn nh©n kh¸c (kho¶ng 1%): hÑp eo ®éng m¹ch chñ, nhiÔm®éc thainghÐn, bÖnh ®a hång cÇu, nguyªn nh©n thÇn kinh (toan h« hÊp,viªm n·o,t¨ng ¸p lùc néi sä...).2.1.2. T¨ng huyÕt ¸p nguyªn ph¸tKhi t¨ng huyÕt ¸p kh«ng t×m thÊy nguyªn nh©n gäi la t¨ng huyÕt ¸pnguyªn ph¸t. Lo¹i nay chiÕm tû lÖ 85-89% trưêng hîp t¨ng huyÕt¸p (theoGifford va Weiss).PhÇn lín t¨ng huyÕt ¸p ë ngưêi trung niªn va ngưêi gia thuéc lo¹inguyªn ph¸t. Cã nhiÒu yÕu tè thuËn lîi lam xuÊt hiÖn bÖnh t¨nghuyÕt ¸pnguyªn ph¸t.11Copyright@Ministry Of Healthư YÕu tè di truyÒn: bÖnh thưêng gÆp ë nh÷ng gia ®×nh cã huyÕt ¸pcao h¬nla ë nh÷ng gia ®×nh cã huyÕt ¸p b×nh thưêng.ư YÕu tè biÕn dưìng: như thõa c©n, x¬ mì ®éng m¹ch, chÕ ®é ¨nnhiÒumuèi.ư YÕu tè t©m thÇn kinh: t×nh tr¹ng c¨ng th¼ng thÇn kinh.ư YÕu tè néi tiÕt: thêi kú tiÒn m·n kinh, dïng thuèc ngõa thai…2.2. Theo y häc cæ truyÒnT×m hiÓu c¸c tai liÖu cña YHCT nãi vÒ bÖnh t¨ng huyÕt ¸p cña yhäc hiÖn®¹i (YHH§) la ®iÒu kh«ng ®¬n gi¶n. T¨ng huyÕt ¸p la danh tõbÖnh häcYHH§ va kh«ng cã tõ ®ång nghÜa trong bÖnh häc y häc cæ truyÒn(YHCT). Tõ®ång nghÜa dÔ gÆp gi÷a YHH§ va YHCT la c¸c triÖu chøng (vÝ dô:“®au ®Çu”víi “®Çu thèng”, “mÊt ngñ” víi “thÊt miªn”).2.2.1. C¸c chøng tr¹ng thưêng gÆp trong bÖnh t¨ng huyÕt ¸pC¸c triÖu chøng c¬ n¨ng thưêng gÆp (nÕu cã xuÊt hiÖn) va ®ưîcm« t¶trong c¸c tai liÖu gi¸o khoa cña mét t×nh tr¹ng t¨ng huyÕt ¸p kinh®iÓn gåm:mÖt, nhøc ®Çu, rèi lo¹n thÞ gi¸c, hoa m¾t, chãng mÆt, ï tai, ch¶ym¸u cam.Theo b¸o c¸o cña Së Nghiªn cøu cao huyÕt ¸p Thưîng H¶i (TrungQuèc) ph©ntÝch trªn 550 trưêng hîp t¨ng huyÕt ¸p: ®au ®Çu chiÕm tû lÖ caonhÊt (74,8%),kÕ ®Õn la tim håi hép (52,18%). Ngoai ra cã thÓ cã c¸c biÓu hiÖnkh¸c la nh÷nghËu qu¶ trùc tiÕp cña t¨ng huyÕt ¸p; ®ã la nh÷ng t×nh tr¹ng thiÓun¨ng m¹chvanh, tai biÕn m¹ch m¸u n·o, liÖt b¸n th©n.Như vËy, cã thÓ tãm t¾t c¸c triÖu chøng c¬ n¨ng thưêng gÆp trongbÖnhlý t¨ng huyÕt ¸p gåm:ư Hoa m¾t, chãng mÆt: YHCT xÕp vao chøng huyÔn vËng hay cßngäi lahuyÔn vùng.ư §au ®Çu: YHCT xÕp vao chøng ®Çu thèng, ®Çu träng, ®Çutrưíng dùavao nh÷ng biÓu hiÖn kh¸c nhau cña nã.ư §¸nh trèng ngùc, håi hép: YHCT xÕp vao chøng t©m quý, chÝnhxung.ư §au ngùc gäi la t©m thèng, hoÆc kÌm khã thë th× ®ưîc gäi lat©m tý, t©mtrưíng.ư H«n mª, liÖt nöa ngưêi: YHCT xÕp vao chøng tróng phong.2.2.2. C¬ chÕ bÖnh sinhQua viÖc ph©n tÝch c¬ chÕ bÖnh sinh toan bé c¸c chøng tr¹ngthưêng gÆpcña YHCT trong bÖnh lý t¨ng huyÕt ¸p, cã thÓ biÖn luËn vÒ c¬ chÕbÖnh sinhtheo YHCT như sau:12Copyright@Ministry Of HealthNguyªn nh©n cña bÖnh lý nay theo YHCT cã thÓ laDo thÊt t×nh như giËn, lo sî g©y tæn thư¬ng 2 t¹ng can, thËn ©m.ư Do bÖnh l©u ngay, thÓ chÊt suy yÕu; thËn ©m, thËn dư¬ng suy(thËn ©msuy hư háa bèc lªn, thËn dư¬ng suy ch©n dư¬ng nhiÔu lo¹n ëtrªn).ư Do ®am thÊp ñng trÖ g©y trë t¾c thanh khiÕu. §am thÊp cã thÓ do¨nuèng kh«ng ®óng c¸ch g©y tæn h¹i tú vÞ hoÆc do thËn dư¬ng suykh«ngkhÝ hãa ®ưîc nưíc lam sinh ®am.Sù ph©n chia nay cã tÝnh tư¬ng ®èi v× gi÷a c¸c nguyªn nh©n (theoYHCT)va c¸c thÓ bÖnh cã mèi liªn hÖ víi nhau như can ©m hư cã thÓ dÉn®Õn candư¬ng vưîng (can dư¬ng thưîng xung), thËn ©m hư l©u ngay dÉn®Õn thËndư¬ng hư hoÆc như thËn dư¬ng hư cã thÓ g©y nªn bÖnh c¶nh ®amthÊp.Error!H×nh 1.1. S¬ ®å bÖnh lý bÖnh t¨ng huyÕt ¸p theo YHCTTHÊT T×NH(giËn, lo sî, stress)THÓ CHÊT YÕUBÖNH L©U NGaY¨N UèNGKH«NG §óNGCan dư¬ngvưîngCan©m h ư ...